Adam Strzałkowski

W dzisiejszym świecie Adam Strzałkowski zyskał niespotykane dotąd znaczenie. Niezależnie od tego, czy ze względu na swój wpływ na społeczeństwo, wpływ na środowisko biznesowe, czy też znaczenie w codziennym życiu ludzi, Adam Strzałkowski stał się tematem ciągłej debaty i dyskusji. Od początków do dzisiejszej ewolucji Adam Strzałkowski był przedmiotem badań i analiz prowadzonych przez ekspertów z różnych dziedzin. W tym artykule zbadamy różne aspekty związane ze Adam Strzałkowski, od jego implikacji w życiu codziennym po wpływ na poziom globalny. Poprzez szczegółowe i dogłębne spojrzenie staramy się lepiej zrozumieć rolę, jaką Adam Strzałkowski odgrywa w naszym współczesnym świecie i w jaki sposób stał się on integralną częścią naszej rzeczywistości.

Adam Strzałkowski
Data i miejsce urodzenia

26 listopada 1923
Tenczynek

Data śmierci

25 lipca 2020

profesor nauk fizycznych
Specjalność: doświadczalna fizyka jądrowa
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Doktorat

1960

Habilitacja

1963

Profesura

1971

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Jagielloński

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal Komisji Edukacji Narodowej Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel PRL” Krzyż Komandorski Orderu Zasługi RFN

Adam Strzałkowski (ur. 26 listopada 1923 w Tenczynku, zm. 25 lipca 2020) – polski fizyk jądrowy, specjalista w badaniach reakcji i oddziaływań jądrowych. Jeden z polskich pionierów obserwacji obiektów astronomicznych z wykorzystaniem fal radiowych za pomocą radioteleskopów. Absolwent i profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek Polskiej Akademii Umiejętności.

Życiorys

Urodził się 26 listopada 1923 r. w Tenczynku[1]. W 1948 r. ukończył studia w zakresie fizyki na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, jednak pracownikiem tej uczelni był już od 1945 r., gdy zatrudniony został w Zakładzie Fizyki Jądra Atomowego, gdzie stał się najważniejszym współpracownikiem prof. Henryka Niewodniczańskiego[2]. W 1960 r. uzyskał stopień doktora nauk fizycznych za badania w zakresie rozpraszania deuteronów[1], które prowadził w czasie stażu naukowego w Laboratorium Fizyki Jądrowej w Liverpoolu. Po powrocie do Polski brał udział w organizacji Instytutu Fizyki Jądrowej w Krakowie. Jego prace obejmujące pomiary elastycznego rozpraszania deuteronów na jądrach atomowych przyniosły mu międzynarodowe uznanie i były podstawą dla rozprawy habilitacyjnej[2]. Habilitację otrzymał w 1963 r., a tytuł profesora w 1971[1].

Zawodowo związany był na początku z Obserwatorium Astronomicznym na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie wraz z Olegiem Czyżewskim i Jerzym de Mezerem zbudował pierwszy w Polsce radioteleskop do obserwacji Słońca. Ponadto razem z Janem Wesołowskim i Jerzym Janikiem wznowił pomiary promieniowania kosmicznego w kopalni soli w Wieliczce prowadzone przed wojną przez Mieczysława Jeżewskiego. Pod koniec lat 40. XX w. zaczął pracę w Zakładzie Fizyki Jądra Atomowego, a także zajmował się budową cyklotronu oraz akceleratora elektrostatycznego w Instytucie Fizyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1963 r. zorganizował Studium Fizyki w Katowicach, które z czasem stało się częścią Filii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Katowicach (późniejszego Uniwersytetu Śląskiego), za co otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Śląskiego. Ponadto był dyrektorem Instytutu Fizyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, wicedyrektorem Instytutu Fizyki Jądrowej i prorektorem Uniwersytetu Jagiellońskiego[1].

Członek Polskiej Akademii Umiejętności, Polskiego Towarzystwa Fizycznego, Europejskiego Towarzystwa Fizycznego, komitetu Physics Letters. Autor ponad 160 prac naukowych[1], promotor 17 doktoratów z fizyki jądrowej[2].

Zmarł 25 lipca 2020 r.[3] i został pochowany 31 lipca na cmentarzu Bronowickim w Krakowie[1].

Publikacje

Autor książek popularnonaukowych i podręczników, m.in.[2]:

  • Z najnowszych osiągnięć fizyki: Od symetrii w fizyce do unifikacji sił przyrody[4],
  • Wstęp do fizyki jądra atomowego[2],
  • O siłach rządzących światem: rzecz o podstawowych oddziaływaniach – grawitacyjnych, elektromagnetycznych, silnych i słabych[5],
  • Z najnowszych osiągnięć fizyki[4].

Odznaczenia

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i j k Zmarł prof. Adam Strzałkowski, pionier radioastronomii w Polsce , Nauka w Polsce (pol.).
  2. ↑ a b c d e f g h i j k Prof. ADAM STRZAŁKOWSKI doktorem honoris causa Uniwersytetu Śląskiego , Gazeta Uniwersytecka UŚ (pol.).
  3. ↑ Zmarł prof. dr hab. Adam Strzałkowski. Instytut Fizyki im. Mariana Smoluchowskiego UJ. . .
  4. ↑ a b Wiadomości - Uniwersytet Jagielloński , www.uj.edu.pl .
  5. ↑ O siłach rządzących światem. Rzecz o podstawowych oddziaływaniach - grawitacyjnych, elektromagnetycznych, silnych i słabych , Lubimyczytać.pl .
  6. ↑ M.P. z 2000 r. nr 39, poz. 755

Linki zewnętrzne