Aleksander Jackiewicz

W dzisiejszym świecie Aleksander Jackiewicz stał się tematem zainteresowania i znaczenia w różnych obszarach. Niezależnie od tego, czy jest to poziom osobisty, zawodowy, naukowy czy kulturowy, Aleksander Jackiewicz przykuł uwagę osób pragnących lepiej zrozumieć to zjawisko lub znaleźć sposoby na jego skuteczne wykorzystanie. W tym artykule zbadamy różne aspekty związane ze Aleksander Jackiewicz, od jego wpływu na społeczeństwo po globalne implikacje. Przeanalizujemy, jak Aleksander Jackiewicz zmienił sposób, w jaki odnosimy się do otaczającego nas świata i jak wpłynął na podejmowanie decyzji przez osoby i organizacje. Ponadto zbadamy obecne i przyszłe trendy związane z Aleksander Jackiewicz, aby zaoferować szeroki i pełny przegląd tego tematu o aktualnym znaczeniu.

Aleksander Jackiewicz
Data i miejsce urodzenia

19 sierpnia 1915
Symferopol

Data i miejsce śmierci

7 czerwca 1988
Warszawa

Zawód, zajęcie

teoretyk i krytyk filmu, eseista, powieściopisarz

Multimedia w Wikimedia Commons
Grób Aleksandra Jackiewicza na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Aleksander Jackiewicz (ur. 6 sierpnia?/19 sierpnia 1915 w Symferopolu, zm. 7 czerwca 1988 w Warszawie[1]) – teoretyk i krytyk filmu, eseista, powieściopisarz, profesor w Instytucie Sztuki PAN, wieloletni wykładowca w PWSF w Łodzi[2].

Życiorys

Był synem Apolinarego i Leokadii z d. Bogackiej. Jego ojciec był prawnikiem, matka ukończyła studia z zakresu filologii słowiańskiej[1].

Do 1922 mieszkał z rodzicami na Krymie. W 1933 ukończył gimnazjum we Włodzimierzu Wołyńskim, następnie był słuchaczem Wołyńskiej Szkoły Podchorążych Rezerwy Artylerii. W 1934 rozpoczął studia na wydziale architektury Politechniki Lwowskiej, jednak po jednym semestrze przeniósł się na studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim, studiował też w Wyższej Szkole Dziennikarskiej w Warszawie. Studia ukończył w 1938, w tym samym roku opublikował powieść Człowiek i jego cień[1].

Walczył w wojnie obronnej w 1939, w szeregach 2 Dywizjonu Artylerii Konnej. W latach 1940–1942 mieszkał w Grodźcu, gdzie pracował w kopalni węgla. W lipcu 1942 został aresztowany za odmowę podpisania volkslisty, w 1943 wywieziony na roboty przymusowe. Pracował w Berlinie, skąd zbiegł w maju 1944. Zamieszkał w Wiedniu, gdzie pracował jako dekorator okien wystawowych[1].

W maju 1945 został członkiem Polskiej Misji Repatriacyjnej w Wiedniu, od czerwca tego roku wykładał literaturę i język polski na Uniwersytecie Wiedeńskim, pełnił także funkcję attaché kulturalnego w Polskiej Misji Politycznej w Wiedniu. Napisał wówczas dwie książki: Der Fluss (1945) i Der Magier (1946 – wyd. polskie Górnicy – 1949). W 1947 powrócił do Polski[1].

Od października 1947 pracował jako radca kulturalny, w listopadzie 1948 został wicedyrektorem Biura Współpracy Zagranicznej w Ministerstwie Kultury i Sztuki, jednak zrezygnował z tej funkcji w lutym 1949, zamierzając koncentrować się na pracy naukowej i pisarskiej. Już od 1948 prowadził zajęcia na Uniwersytecie Warszawskim, jako asystent w Katedrze Historii Literatury, od 1 października 1949 wykładał w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej. Od 1 marca 1953 pracował w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk, równocześnie do 1961 prowadził zajęcia na Uniwersytecie Warszawskim, do 1958 w PWSF, od 1958 do 1965 w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej i Teatralnej w Łodzi[1].

W Instytucie Sztuki PAN kierował do 1964 Studium Teorii i Historii Filmu, w marcu 1957 na podstawie pracy Gorki i film napisanej pod kierunkiem Juliusza Starzyńskiego stopień kandydata nauk. W październiku 1957 uzyskał stopień docenta. Od 1972 kierował Zakładem Teorii Filmu, Telewizji i Sztuk Masowych. W 1973 uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego. W IS PAN pracował do 31 grudnia 1986[1].

W latach 1958–1961 był redaktorem naczelnym pisma Film, na łamach pisma także w kolejnych latach prowadził stałe rubryki Latarnia Czarnoksięska, Zapiski krytyczne i od lutego 1983 Moja historia kina, publikował także wielu innych pismach kulturalnych. W latach 1975–1981 prowadził w Telewizji Polskiej programy Gwiazdobiór i Latarnia czarnoksięska. Był też wykładowcą Akademii Filmowej przy Dyskusyjnym klubie filmowym „Kwant”[1].

Był autorem książek poświęconych związkom literatury z filmem o raz historii i krytyce filmowej: Gorki i film (1955), Latarnia czarnoksięska (szkice o kinie socrealistycznym – 1956), René Clair (1957), Film jako powieść XX wieku (1968), Niebezpieczne związki literatury i filmu (1971), Historia literatury w moim kinie (1974), Antropologia filmu (1975), Mistrzowie kina współczesnego (1977), Fenomenologia kina. Tom 1. Narodziny dzieła filmowego (1981), Latarnia czarnoksięska 2 (1982) Gwiazdozbiór (1983), Kino polskie (1983), Kino na świecie (1983), Kino prymitywne (1988) Literatura i teatr w filmie (1989), Film w kulturze (1989). Opublikował też powieści (poza wymienionymi wyżej) Jan bez ziemi (1950), Penicylina (1951), Wiedeńska wiosna (1952), Wieża Babel (1953), Carski oficer (1955), Śmierć donżuana (1959), Romans w Cannes (1961) Madame (1963), Spotkanie w Santa Margherita (1967), Klaudia (1973), Ucieczka Maury (1976)

W 1973 zagrał profesora w filmie Pies w reżyserii Janusza Kondratiuka.

Od 1957 był członkiem Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich, w którym w latach 1975-1978 kierował Klubem Krytyki Filmowej, w latach 1980-1982 był członkiem zarządu[1].

Dwukrotnie otrzymał Nagrodę im. Karola Irzykowskiego (1960, 1969), w 1974 Nagrodę im. Włodzimierza Pietrzaka, w 1977 nagrodę miesięcznika Kino za twórczość krytyczną w telewizji, w 1978 nagrodę tygodnika Ekran, w 1979 Nagrodę Komitetu ds. Radia i Telewizji, w 1984 nagrodę Życia Warszawy za krytykę artystyczną[1]. Został też odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Medalem Komisji Edukacji Narodowej[3].

Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 154c-3-18/19)[4].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i j Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, wyd. IS PAN, Warszawa 2000, s. 275-278 (biogram autorstwa Beaty Kosińskiej-Krippner)
  2. ↑ Aleksander Jackiewicz. FilmPolski.pl. . (pol.).
  3. ↑ Kto jest kim w Polsce 1984. Informator biograficzny. Edycja 1, wyd. Intepress, Warszawa 1984, s. 316
  4. ↑ Cmentarz Stare Powązki: NATALIA GRZANKOWSKA, Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne .

Bibliografia