Arno Saxén

Wygląd przypnij ukryj Arno Saxén
Ilustracja
Prof. dr Saxén (w mundurze) jako członek Międzynarodowej Komisji Katyńskiej, Katyń 1943 r.
Data urodzenia

30 maja 1895

Data i miejsce śmierci

19 listopada 1952
Zurych

Zawód, zajęcie

patolog

Podpis prof. dr Saxéna pod protokołem końcowym Międzynarodowej Komisji Katyńskiej, 1943 r.

Arno Saxén (ur. 30 maja 1895, zm. 19 listopada 1952 w Zurychu) – fiński patolog, profesor Uniwersytetu w Helsinkach, jeden z dwunastu lekarzy, którzy w kwietniu 1943 r. udali się w składzie Międzynarodowej Komisji do Katynia, aby osobiście dokonać sekcji zwłok zamordowanych polskich oficerów i ustalić czas popełnienia zbrodni.

Życiorys

Zatrudniony w Instytucie Medycyny Sądowej w Helsinkach. Był także członkiem zarządu głównego Fińskiego Czerwonego Krzyża. Na prośbę sekretarza ambasady niemieckiej w Helsinkach, barona Ungern-Sternberga, wziął udział w pracach katyńskiej Komisji Międzynarodowej. W Katyniu przebywał w roli obserwatora i osobiście nie dokonywał sekcji zwłok. Po powrocie z Katynia Niemcy złożyli prof. dr. Saxénowi propozycję uczestnictwa w odczycie na temat sowieckiej zbrodni, ale fiński lekarz odmówił, nie chcąc zostać posądzonym o kolaborację z aparatem propagandy nazistowskiej. Jedyny wywiad prasowy jakiego udzielił po powrocie z Katynia ukazał się w fińskiej gazecie Turun Sanomat.

Po zakończeniu wojny, w obawie przed represjami sowieckimi, zniszczył wszystkie swoje osobiste dokumenty dotyczące zbrodni w Katyniu i udał się na emigrację do Szwecji. Po powrocie do Finlandii był nękany przez NKWD i wzywany na częste przesłuchania sowieckiej Komisji Nadzorczej rezydującej w hotelu Torni w Helsinkach. Komisja usiłowała wymóc na nim oświadczenie odwołujące jego podpis pod protokołem końcowym Komisji Międzynarodowej orzekającym winę Sowietów za mord katyński. Pomimo nacisków i gróźb prof. dr Saxén przeciwstawił się żądaniom sowieckim.

Cieszący się doskonałym zdrowiem prof. dr Saxén zmarł nagle podczas konferencji w Zurychu 19 listopada 1952 r. w wieku zaledwie 52 lat. W 2008 r. został pośmiertnie odznaczony przez władze polskie. Odznaczenie odebrał w budynku ambasady RP w Helsinkach jego najstarszy syn, Erki Saxén.

Przypisy

  1. ↑ Saxén, Arno , Uppslagsverket Finland   (szw.).
  2. ↑ a b c Profesor Arno Saxén w sprawie polskiej. NCBI. . (pol.).
  3. ↑ a b Anna Elisabeth Jessen: Kraniet fra Katyn. Beretning om massakren i 1940. Kopenhaga: Høst & Søn, 2008, s. 239.
  4. ↑ Anna Elisabeth Jessen: Kraniet fra Katyn. Beretning om massakren i 1940. Kopenhaga: Høst & Søn, 2008, s. 238.
  5. ↑ a b Anna Elisabeth Jessen: Kraniet fra Katyn. Beretning om massakren i 1940. Kopenhaga: Høst & Søn, 2008, s. 233.
  6. ↑ My w Finlandii – Jak Polak z Finem. NCBI. . (pol.).

Bibliografia

Kontrola autorytatywna (osoba):Encyklopedia internetowa: