Białorzytka saharyjska

W tym artykule zamierzamy dogłębnie zbadać temat Białorzytka saharyjska, temat, który przez lata był przedmiotem niezliczonych badań i debat. Białorzytka saharyjska to temat, który przyciąga uwagę ludzi w każdym wieku i o różnym pochodzeniu, a jego znaczenie rozciąga się na różne dziedziny, od nauki i technologii po politykę i kulturę. W tym artykule postaramy się rzucić światło na różne aspekty Białorzytka saharyjska, analizując jego pochodzenie, wpływ na społeczeństwo i możliwe konsekwencje dla przyszłości. Mamy nadzieję, że ten artykuł będzie pouczającym i stymulującym źródłem dla każdego, kto chce dowiedzieć się więcej na ten fascynujący temat.

Białorzytka saharyjska
Oenanthe leucopyga[1]
(C.L. Brehm, 1855)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

muchołówkowate

Podrodzina

kląskawki

Rodzaj

Oenanthe

Gatunek

białorzytka saharyjska

Synonimy
  • Vitiflora leucopyga C.L. Brehm, 1855[2]
  • Oenanthe leucopyga aegra Hartert, 1913[3]
Podgatunki
  • O. l. leucopyga (C.L. Brehm, 1855)
  • O. l. ernesti Meinertzhagen, 1930
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Białorzytka saharyjska zaobserwowana w miejscowości Winduga (woj. kujawsko-pomorskie) w maju 2015. Fot. Artur Górczyński
Oenanthe leucopyga leucopyga

Białorzytka saharyjska[5] (Oenanthe leucopyga) – gatunek małego ptaka z rodziny muchołówkowatych (Muscicapidae). Zamieszkuje kamieniste tereny pustynne od Sahary po Arabię Saudyjską. Incydentalnie zalatuje do Europy[6][7], w 2015 r. po raz pierwszy zaobserwowano ją w Polsce[8].

Systematyka

Zwykle wyróżnia się dwa podgatunki O. leucopyga[2][9]:

  • Oenanthe leucopyga leucopyga – zachodnia i środkowa Sahara na wschód po Egipt, Sudan, Erytreę i Dżibuti.
  • Oenanthe leucopyga ernesti – północno-wschodni Egipt do środkowej Arabii Saudyjskiej i Jemenu.

Proponowany podgatunek Oenanthe leucopyga aegra zsynonimizowano z podgatunkiem nominatywnym[9].

Morfologia

Ptak nieco mniejszy od szpaka, osiąga długość 17–18 cm. Masa ciała 23–39 g[2]. Obie płcie są do siebie podobne[2]. Ubarwienie czarne, na czubku głowy i w tylnej dolnej części ciała biały.

Rozmnażanie

Ze względu na wysokie temperatury podłoża w gorącym klimacie rozmnażanie odbywa się w specjalnie skonstruowanych gniazdach. Białorzytka saharyjska buduje je z kawałków piaskowca, który wyposażony jest w specjalny system chłodzący. Zaczyna budowę w cieniu większego głazu, układając drobne kamyczki w kopczyk. Na jego szczycie we wgłębieniu wije gniazdo z cienkich gałązek. Usypany kopczyk wchłania nocną rosę utworzoną podczas zimnych pustynnych nocy, w dzień rosa ta odparowuje, dając gniazdu chłodniejsze powietrze. W ten sposób kamyki izolują od rozgrzanego podłoża i umożliwiają przepływ powietrza. W gnieździe białorzytka saharyjska składa jaja w ilości 3–5 sztuk.

Dieta

Odżywia się głównie owadami.

Status i ochrona

IUCN uznaje białorzytkę saharyjską za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność światowej populacji nie została oszacowana, choć gatunek opisywany jest jako zazwyczaj bardzo liczny w dogodnych dla niego siedliskach. Ze względu na brak dowodów na spadki liczebności bądź istotne zagrożenia dla gatunku BirdLife International ocenia globalny trend liczebności populacji jako prawdopodobnie stabilny[4].

Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową[10].

Filatelistyka

W Jordanii jego wizerunek ukazał się na znaczku o wartości 120 filsów[11].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Oenanthe leucopyga, Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ a b c d Collar, N.: White-crowned Wheatear (Oenanthe leucopyga). del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive . 2019. .
  3. ↑ D. Lepage: White-tailed Wheatear Oenanthe leucopyga. Avibase . . (ang.).
  4. ↑ a b Oenanthe leucopyga, The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Saxicolinae Vigors, 1825 - kląskawki (wersja: 2019-10-12). Kompletna lista ptaków świata . Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. .
  6. ↑ wynik wyszukiwania: Oenanthe leucopyga. Tarsiger.com . . (ang.).
  7. ↑ Kajzer Z. Obserwacje rzadkich gatunków. „Ptaki Polski”, 3/2015, s. 7
  8. ↑ Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. Raport nr 32. Rzadkie ptaki obserwowane w Polsce w roku 2015. „Ornis Polonica”. 57, s. 117–147, 2016. 
  9. ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v13.1). . (ang.).
  10. ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).
  11. ↑ Stamps showing White-crowned Wheatear Oenanthe leucopyga. . (ang.).

Bibliografia

  • Cudowny świat: najpiękniejsze zakątki i krajobrazy. Warszawa: Przegląd Reader's Digest, 2000. ISBN 83-882-43-10-1.

Linki zewnętrzne