Cywilizacja łacińska

Wygląd przypnij ukryj

Cywilizacja łacińska – jedna z cywilizacji wyróżnionych przez Feliksa Konecznego, ew. synonim cywilizacji zachodniej.

Cywilizacja łacińska wśród innych cywilizacji

Cywilizacje w koncepcji Konecznego są formą ustroju społecznego, a poszczególne kultury są przejawem cywilizacji . Koneczny nie używał pojęcia cywilizacji zachodniej, wskazując, że w Europie występuje wiele cywilizacji. Cywilizacja łacińska jest jedną z cywilizacji występujących w Europie, jedyną, która ma charakter rodzimy. Pozostałe cywilizacje (bizantyjska, żydowska i turańska) są pochodzenia orientalnego. Nie ma więc jednej wspólnej cywilizacji europejskiej. Obejmuje ona społeczeństwa Europy zachodniej i środkowej oraz Ameryki, występuje tam, gdzie religią dominującą jest katolicyzm lub wywodzące się z niego wyznania protestanckie.

Wielu innych autorów, inspirujących się Konecznym, używa pojęć cywilizacja łacińska i zachodnia zamiennie.

Charakterystyka

Cywilizacja łacińska wywodzi się z trzech źródeł::

Cywilizacja łacińska kształtowała się w okresie średniowiecza, a najważniejszym czynnikiem ją tworzącym był Kościół katolicki.

Cywilizację tę charakteryzuje personalistyczne podejście do człowieka. Człowiek pojmowany jest jako osoba, podmiot wolny i rozumny.

W polityce narzuca rządzącym te same prawa moralne, które obowiązują poddanych ich władzy. Państwo opiera się na narodzie, ma charakter ograniczony, a obok niego istnieją organizacje społeczne i samorządy. Uznaje dualizm prawa (prawo prywatne i publiczne) i wyższość etyki nad prawem (prawo ma wywodzić się z etyki i podlega ocenie moralnej). W ekonomii ceni własność prywatną, a najwyżej własność nieruchomą, zwłaszcza ziemską. W prawie rodzinnym uznaje tylko małżeństwo monogamiczne oraz emancypację rodziny spod władzy rodu .

Jest cywilizacją niesakralną (czym różni się od cywilizacji żydowskiej i bramińskiej) z supremacją sił duchowych (czym różni się od cywilizacji turańskiej, bizantyńskiej, arabskiej i chińskiej).

Koneczny uznaje cywilizację łacińską za najdoskonalszą z istniejących cywilizacji, w której jednostka ludzka znajduje najpełniejszą realizację .

Koneczny uznaje, że kultura polska jest najpełniejszym wcieleniem cywilizacji łacińskiej i jest z nią ściśle związana. Inne obecne w Polsce cywilizacje (żydowska, turańska i bizantyńska) są jej kulturowo obce i szkodliwe .


Przypisy

  1. ↑ Skrzydlewski 2011 ↓.
  2. ↑ Skrzydlewski 2011 ↓, s. 705-706.
  3. ↑ FilipF. Kubiaczyk FilipF. (red.), Cywilizacja łacińska. Ekspansja - dominacja - kryzys, Gniezno 2016, s. 7-10 .
  4. ↑ a b Skrzydlewski 2011 ↓, s. 706.
  5. ↑ a b c d Skrzydlewski 2011 ↓, s. 706-707.
  6. ↑ a b c Bębenek 2000 ↓.
  7. ↑ AndrzejA. Piskozub AndrzejA., Miejsce Feliksa Konecznego w polskim wkładzie w rozwój nauki o cywilizacji, JanJ. Skoczyński (red.), Feliks Koneczny dzisiaj, Kraków 2000, s. 76 .

Bibliografia