Cywilizacja łacińska

Dziś Cywilizacja łacińska jest tematem o dużym znaczeniu w społeczeństwie. Na przestrzeni dziejów Cywilizacja łacińska wywierał wpływ na życie ludzi na różne sposoby, wpływając na ich decyzje, myśli i sposób działania. Z podejścia społecznego Cywilizacja łacińska był przedmiotem debat i dyskusji w różnych obszarach, generując sprzeczne opinie i różnorodne stanowiska. Dlatego konieczne jest głębsze zbadanie Cywilizacja łacińska, aby zrozumieć jego znaczenie i wpływ na życie codzienne. W tym artykule zbadamy różne aspekty Cywilizacja łacińska, analizując jego kontekst historyczny, jego znaczenie dzisiaj i możliwe konsekwencje dla przyszłości.

Feliks Koneczny

Cywilizacja łacińska – jedna z cywilizacji wyróżnionych przez historyka Feliksa Konecznego, ew. synonim cywilizacji zachodniej.

Cywilizacja łacińska wśród innych cywilizacji

Cywilizacje w koncepcji Konecznego są formą ustroju społecznego, a poszczególne kultury są przejawem cywilizacji[1]. Koneczny nie używał pojęcia cywilizacji zachodniej, wskazując, że w Europie występuje wiele cywilizacji. Cywilizacja łacińska jest jedną z cywilizacji występujących w Europie; jedyną, która ma charakter rodzimy. Pozostałe cywilizacje (bizantyjska, żydowska i turańska) są pochodzenia orientalnego. Nie ma więc jednej wspólnej cywilizacji europejskiej[2]. Obejmuje ona społeczeństwa Europy Zachodniej i Europy Środkowej oraz Ameryki, występuje tam, gdzie religią dominującą jest katolicyzm lub wywodzące się z niego wyznania protestanckie.

Wielu innych autorów, inspirujących się Konecznym, używa pojęć cywilizacja łacińska i zachodnia zamiennie[3].

Charakterystyka

Cywilizacja łacińska wywodzi się z trzech źródeł[4]::

Cywilizacja łacińska kształtowała się w okresie średniowiecza, a najważniejszym czynnikiem ją tworzącym był Kościół katolicki[4].

Cywilizację tę charakteryzuje personalistyczne podejście do człowieka. Człowiek pojmowany jest jako osoba, podmiot wolny i rozumny[5].

W polityce narzuca rządzącym te same prawa moralne, które obowiązują poddanych ich władzy. Państwo opiera się na narodzie, ma charakter ograniczony, a obok niego istnieją organizacje społeczne i samorządy. Uznaje dualizm prawa (prawo prywatne i publiczne) i wyższość etyki nad prawem (prawo ma wywodzić się z etyki i podlega ocenie moralnej). W ekonomii ceni własność prywatną, a najwyżej własność nieruchomą, zwłaszcza ziemską. W prawie rodzinnym uznaje tylko małżeństwo monogamiczne oraz emancypację rodziny spod władzy rodu[5][6].

Jest cywilizacją niesakralną (czym różni się od cywilizacji żydowskiej i bramińskiej) z supremacją sił duchowych (czym różni się od cywilizacji turańskiej, bizantyńskiej, arabskiej i chińskiej)[7].

Koneczny uznaje cywilizację łacińską za najdoskonalszą z istniejących cywilizacji, w której jednostka ludzka znajduje najpełniejszą realizację[5][6].

Koneczny uznaje, że kultura polska jest najpełniejszym wcieleniem cywilizacji łacińskiej i jest z nią ściśle związana. Inne obecne w Polsce cywilizacje (żydowska, turańska i bizantyńska) są jej kulturowo obce i szkodliwe[5][6].

Przypisy

  1. ↑ Skrzydlewski 2011 ↓.
  2. ↑ Skrzydlewski 2011 ↓, s. 705-706.
  3. ↑ Filip Kubiaczyk (red.), Cywilizacja łacińska. Ekspansja - dominacja - kryzys, Gniezno 2016, s. 7-10.
  4. ↑ a b Skrzydlewski 2011 ↓, s. 706.
  5. ↑ a b c d Skrzydlewski 2011 ↓, s. 706-707.
  6. ↑ a b c Bębenek 2000 ↓.
  7. ↑ Andrzej Piskozub, Miejsce Feliksa Konecznego w polskim wkładzie w rozwój nauki o cywilizacji, Jan Skoczyński (red.), Feliks Koneczny dzisiaj, Kraków 2000, s. 76.

Bibliografia

  • Marian Bębenek, Paradygmat polityki w cywilizacji łacińskiej, Jan Skoczyński (red.), Feliks Koneczny dzisiaj, Kraków 2000, s. 85-92.
  • Paweł Skrzydlewski, Koneczny Feliks, Andrzej Maryniarczyk (red.), Encyklopedia filozofii polskiej, t. 2, Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, 2011, s. 704-708.