Dekret

W dzisiejszym artykule porozmawiamy o Dekret, temacie, który w ostatnim czasie zyskał duże znaczenie. Dekret to temat, który budzi ogromne zainteresowanie i ma głęboki wpływ na dzisiejsze społeczeństwo. W tym artykule będziemy badać różne aspekty związane z Dekret, od jego pochodzenia i historii po wpływ na współczesny świat. Przeanalizujemy jego znaczenie i implikacje, jakie niesie w różnych obszarach, a także możliwe reperkusje w przyszłości. Mamy nadzieję, że ten artykuł będzie cennym źródłem informacji dla wszystkich zainteresowanych lepszym zrozumieniem Dekret i jego współczesnego znaczenia.

Dekretakt normatywny mający moc ustawy, wydany nie przez parlament, ale przez organ władzy wykonawczej.

Prawo rzymskie

Dekretami (decreta) w prawie rzymskim były wyroki wydawane przez cesarza jako najwyższego sędziego. Jako przykład można wskazać Decretum Divi Marci o utracie wierzytelności dochodzonej z pominięciem drogi sądowej. W okresie dominatu odgrywały drugorzędną rolę.

Prawo kanoniczne

Dekret jest to także dokument wydawany przez biskupa lub arcybiskupa danej diecezji, skierowany do księży (najczęściej wikariuszy), mówiący o przeniesieniu lub zmianie parafii poszczególnych duchownych. Dekrety wydają także m.in. przełożeni zakonów w stosunku do członków zakonu oraz Stolica Apostolska.

Prawo polskie

W Królestwie Polskim Rada Regencyjna miała prawo wydawania dekretów. W okresie II Rzeczypospolitej dekrety wydawał Naczelnik Państwa (marsz. Józef Piłsudski), a później Prezydent RP, na mocy art. 55 Konstytucji kwietniowej. W okresie Polski Ludowej dekrety wydawały następujące organy: Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego, Rada Ministrów oraz Rada Państwa (od czasu wejścia w życie Konstytucji PRL z 1952). Dekrety musiały zostać zatwierdzone przez Krajową Radę Narodową, Sejm Ustawodawczy, a następnie Sejm PRL. Traciły one moc, jeżeli wyżej wymieniony właściwy organ odmówił ich potwierdzenia uchwałą na najbliższym posiedzeniu.

Niektóre obowiązujące obecnie (w III RP) dekrety wydane w okresie „Polski Ludowej”:

Obowiązujące dekrety mogą być zmieniane lub uchylane tylko ustawą. Podlegają one kontroli Trybunału Konstytucyjnego. Powyższe akty są źródłami powszechnie obowiązującego prawa.

Współcześnie w Polsce prawo przewiduje w pewnych okolicznościach wydawanie dekretów pod postacią rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z mocą ustawy.

Przypisy

  1. Digesta Justyniana 48,7,7, Historia rozwoju procesu rzymskiego.
  2. Patrz: Kodeks prawa kanonicznego z 1983.
  3. Dz.U. z 1918 r. nr 1, poz. 1.
  4. Dz.U. z 1918 r. nr 17, poz. 41.
  5. Dz.U. z 1935 r. nr 30, poz. 227.
  6. Dz.U. z 1944 r. nr 1, poz. 3.
  7. Dz.U. z 1945 r. nr 1, poz. 1.
  8. Dz.U. z 1947 r. nr 18, poz. 71.
  9. Dz.U. z 1947 r. nr 20, poz. 79.
  10. Dz.U. z 1950 r. nr 29, poz. 271.
  11. Dz.U. z 1951 r. nr 16, poz. 126.
  12. Dz.U. z 1952 r. nr 33, poz. 233.
  13. Dz.U. z 1952 r. nr 33, poz. 232.
  14. Zgodnie z art. 34 ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz.U. z 2019 r. poz. 2393) przez ustawę rozumie się także akty normatywne, o których mowa w art. 234 Konstytucji, oraz inne akty normatywne, wydane na podstawie przepisów obowiązujących przed wejściem w życie Konstytucji, które miały moc prawną równą mocy prawnej ustawy.

Zobacz też

 Zobacz też kategorię: Dekrety Polski Ludowej.