Erich von Stroheim (1946) | |
Imię i nazwisko |
Erich Oswald Stroheim |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
22 września 1885 |
Data i miejsce śmierci |
12 maja 1957 |
Zawód | |
Lata aktywności |
1914–1955 |
Erich Oswald Stroheim (ur. 22 września 1885 w Wiedniu, zm. 12 maja 1957 w Maurepas) – austriacki aktor, reżyser, scenarzysta i producent filmowy pochodzenia żydowskiego. Pracował zarówno w Europie, jak i w Stanach Zjednoczonych.
Był synem żydowskiego kapelusznika. Po odbyciu krótkiej służby wojskowej w Austrii ok. 1908 wyemigrował do Ameryki.
Pierwsze kroki w kinie stawiał w filmach Davida Warka Griffitha, m.in. jako asystent i aktor w filmach Narodziny narodu (1915) i Nietolerancja (1916). Następnie sam zajął się reżyserią, występując w niektórych swoich filmach jako aktor. Do jego najsłynniejszych filmów niemych należą: Ślepi mężowie (1919), Szalone żony (1922), Wesoła wdowa (1925), Marsz weselny (1928) i Królowa Kelly (1929).
Za jego największe dzieło uważa się Chciwość (1924), duszny dramat obnażający ludzką żądzę pieniądza. Do historii kina weszły kulminacyjne sekwencje, rozegrane w scenerii kalifornijskiej Doliny Śmierci.
Odsunięty przez producentów od reżyserii, zarabiał na życie jako aktor. Występował w filmach amerykańskich i francuskich. Najczęściej grywał role majętnych baronów i dystyngowanych dżentelmenów. Również w życiu prywatnym twierdził, że wywodzi się z arystokracji i tytułował się hrabią.
W kinie dźwiękowym stworzył dwie wybitne kreacje: w Towarzyszach broni (1937) Jeana Renoira zagrał kapitana von Rauffensteina. Natomiast u Billy’ego Wildera w filmie Bulwar Zachodzącego Słońca (1950) wcielił się w postać kamerdynera Maxa von Mayerlinga. Za rolę tę, w której pojawiły się elementy autobiograficzne, otrzymał nominację do Oscara. Jego ostatnią rolą filmową był występ w dramacie historycznym Napoleon z 1955 roku.
Był trzykrotnie żonaty. Miał dwóch synów. Ostatnie lata życia spędził we Francji, tam też zmarł w wieku 71 lat. Na kilka miesięcy przed śmiercią został odznaczony francuską Legią Honorową za wybitne zasługi dla francuskiej kultury.
Lata 10. | |
---|---|
Lata 20. | |
Lata 30. |