Faworytka
W dzisiejszym świecie Faworytka to temat, który staje się coraz bardziej istotny. Jej konsekwencje rozciągają się na wszystkie aspekty naszego życia, od sfery osobistej po zawodową. Dlatego tak ważne jest dokładne przeanalizowanie jego skutków i możliwych rozwiązań. W tym artykule przyjrzymy się różnym perspektywom Faworytka i temu, jak ewoluował on na przestrzeni czasu. Od swoich początków do chwili obecnej Faworytka budzi duże zainteresowanie w społeczeństwie i konieczne jest pogłębienie jego zrozumienia, aby móc skutecznie sobie z nim poradzić.
.jpg) Owoce odmiany ‘Faworytka’ przed zbiorem | |
| Rodzaj |
Grusza (Pyrus) |
|---|---|
| Gatunek | |
| Grupa odmian |
letnie |
| Mutanty |
‘Large Clapps’, ‘Starkrimson’[1] |
| Rodzice |
przypadkowa siewka |
| Inne nazwy |
‘Klapsa’ |
| Hodowca |
Thaddeus Clapp[1] |
| Data wyhodowania |
1860 |
| Data zarejestrowania |
1869-70, 1990[2] (PL) |
| Pochodzenie | |
Grusza ‘Faworytka’, 'Klapsa' (ang. Clapp’s Favourite) – odmiana uprawna (kultywar) gruszy należąca do grupy grusz zachodnich o wczesnej porze dojrzewania (odmiana jesienna). Odmiana bardzo stara, wyhodowana w 1860 roku w Dorchester w stanie Massachusetts (USA) przez Thaddeusa Clappa jako siewka odmiany Flamandka. Do uprawy, początkowo w USA i w Europie Zachodniej, weszła bardzo szybko i zyskała uznanie. Stopniowo rozprzestrzeniła się do wszystkich krajów uprawiających grusze. W Polsce w uprawie od XIX wieku, do Rejestru Odmian[2] wpisana w 1990 roku. Do chwili obecnej jest najpopularniejszą odmianą w uprawie amatorskiej, a także najczęściej spotykaną odmianą dojrzewającą w lecie w uprawie towarowej. Spośród odmian grusz kwalifikowanych przez Państwową Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa, w polskich szkółkach w ostatnich latach pod względem wielkości produkowanych drzewek grusz zajmuje trzecie miejsce za Konferencją i Lukasówką[3].
Morfologia
- Pokrój
- Drzewo rośnie silnie, szczególnie przez pierwsze lata po posadzeniu. Tworzy koronę szerokopiramidalną luźną, często niesymetryczną. Początkowo pędy mają silną tendencję do wzrostu pionowego w górę, jednak w starszym wieku gałęzie mają wyraźnie zwisający charakter. Tworzy dość dużo krótkopędów, na których głównie zawiązuje owoce.
- Owoce
- Najczęściej są duże, lub bardzo duże, często o masie ponad 200 gramów, wyrównane pod względem wielkości. Kształt jest szerokojajowaty, regularny. Skórka jest dość gruba, błyszcząca, lekko tłusta, o barwie podstawowej zielonożółtej.
Większość owoców ma brązowoczerwony rumieniec zajmujący od 1/8 do 1/2 powierzchni, większy u owoców rosnących na słońcu. Przetchlinki są średniej wielkości, wyraźne, zielonkawobrązowe, równomiernie rozłożone na całej powierzchni owocu. Szypułka jest dość gruba, powyżej 3 mm średnicy, 25–30 mm długa, często mięsista. Zagłębienie szypułkowe jest płytkie, często z charakterystycznym pierścieniem miąższu, delikatnie ordzawione. Zagłębienia kielichowego najczęściej brak, a kielich jest otwarty lub półotwarty. Miąższ ma barwę jasnożółtą, jest delikatny, bardzo soczysty, z niewielką liczbą komórek kamiennych wokół gniazda nasiennego, bardzo smaczny.
Zastosowanie
- Roślina uprawna. W okres owocowania wchodzi średnio wcześnie, najczęściej w 4–5 roku po posadzeniu. Owocowanie jest obfite i coroczne. Obecnie najważniejsza odmiana letnia grusz. Owoce, oprócz doskonałego smaku, w stanie świeżym nadają się także na przetwory i na susz. Polecana do uprawy na terenie całego kraju, zarówno do nasadzeń amatorskich w ogródkach przydomowych i działkowych, jak i w sadach towarowych.
- Red Faworytka. Mutant odmiany znaleziony w USA w 1939 roku. Owoce są w całości pokryte czerwonym rumieńcem. Zabarwienie to spowodowane jest epidermalną chimerą. Różni się od Faworytki późniejszym osiąganiem dojrzałości zbiorczej (o kilka dni), natomiast pozostałe cechy uprawowe są takie same jak u odmiany wyjściowej.
Uprawa
- W uprawie przydomowej najczęściej stosowaną podkładką są siewki gruszy kaukaskiej, natomiast w sadach towarowych pigwa S1, z którą jednak zrasta się źle, stąd też stosuje się pośrednią, która jest dobrze zrastającą się odmianą z oboma komponentami drzewa.
- Faworytka jest odmianą średnio wytrzymałą na mróz. Jest wrażliwa na parcha gruszy i zarazę ogniową.
- Zbiór i przechowywanie: w warunkach polskich w zależności od rejonu i typu dojrzałość zbiorczą osiąga od końca pierwszej dekady do końca sierpnia. Jak na odmianę letnią przechowuje się dobrze, w zwykłej chłodni można ją przechować 9–10 tygodni w temperaturze –1 °C. Opóźnienie zbioru wyraźnie skraca zdolność przechowalniczą, gdyż owoce szybko stają się miękkie i mączyste.
Przypisy
- ↑ a b Clapp’s Favourite, Dessert pear. National Fruit Collection. . (ang.).
- ↑ a b Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych: Lista Odmian Roślin Sadowniczych wpisanych do Krajowego Rejestru w Polsce. . .
- ↑ Ocena Polowa Materiału Szkółkarskiego Lata 2002–2007. . . (pol.).
Bibliografia
- Aleksander Rejman: Pomologia. Warszawa: PWRiL, 1994. ISBN 83-09-01612-3.
- Grzegorz Łysiak: Uprawa i odmiany gruszy. Warszawa: Hortpress, 2006, s. 156. ISBN 83-89211-18-1.