Hanna Popowska-Taborska

W dzisiejszym świecie Hanna Popowska-Taborska to temat, który generuje zainteresowanie i debatę w różnych obszarach. Niezależnie od tego, czy chodzi o politykę, kulturę, naukę czy jakąkolwiek inną dziedzinę, Hanna Popowska-Taborska przykuł uwagę ekspertów i ogółu społeczeństwa. W całej historii Hanna Popowska-Taborska odgrywał kluczową rolę w społeczeństwie, wyznaczając znaczące kamienie milowe i zmiany. W tym artykule zbadamy różne perspektywy i podejścia do Hanna Popowska-Taborska, analizując jego znaczenie i wpływ w dzisiejszym świecie.

Hanna Popowska-Taborska
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

22 marca 1930
Warszawa

Data i miejsce śmierci

6 grudnia 2022
Warszawa

Profesor nauk humanistycznych
Specjalność: językoznawstwo słowiańskie
Alma Mater

Uniwersytet Łódzki

Doktorat

1959

Habilitacja

1966

Profesura

1979

Doktor honoris causa
Uniwersytet Gdański – 1999
nauczyciel akademicki
Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi
Sprawiedliwy wśród Narodów Świata

Hanna Popowska-Taborska (ur. 22 marca 1930 w Warszawie, zm. 6 grudnia 2022 tamże[1]) – polska językoznawczyni i badaczka kaszubszczyzny.

Życiorys

Urodziła się w rodzinie lekarza pediatry[2] Stanisława Popowskiego i Marii z Grabowskich, tłumaczki literatury rosyjskiej.

W 1952 roku ukończyła studia polonistyczne na Uniwersytecie Łódzkim[3]. Do 1954 roku pracowała w Państwowym Instytucie Wydawniczym w Warszawie, następnie w Polskiej Akademii Nauk, a w rok później podjęła pracę w Zakładzie Słowianoznawstwa, przekształconym w Instytut Słowianoznawstwa i wreszcie w Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk[4]. Doktoryzowała się na podstawie pracy pt. Centralne zagadnienie wokalizmu kaszubskiego (kaszubska zmiana ę >i oraz ĭ, y, ŭ > ë”) napisanej pod opieką prof. Zdzisława Stiebera (1959) i habilitowała (1966) na Uniwersytecie Warszawskim. W 1972 otrzymała tytuł profesora nadzwyczajnego, a siedem lat później profesora zwyczajnego[5]. W latach 50. poświęciła się badaniom terenowym wśród ludności kaszubskiej i słowińskiej[6]. Autorka i współautorka wielu dzieł poświęconych językowi kaszubskiemu[5], m.in. wielotomowego Atlasu językowego kaszubszczyzny i Słownika etymologicznego kaszubszczyzny. Jej zdaniem Przysięgom słowińskim z Wierzchocina: „...zawdzięczamy znaczną ilość kaszubizmów leksykalnych...”.

23 sierpnia 1980 dołączyła do apelu 64 uczonych, pisarzy i publicystów do władz komunistycznych o podjęcie dialogu ze strajkującymi robotnikami[7].

Za udział w ratowaniu Żydów (m.in. szkolnej przyjaciółki Bianki Perlmutter) podczas okupacji niemieckiej została wyróżniona tytułem Sprawiedliwa wśród Narodów Świata (1994)[8].

W 1999 została uhonorowana tytułem doktora honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego[9][2]. W 2012 otrzymała Nagrodę Prezesa Rady Ministrów za wybitne osiągnięcia naukowe (z prof. Wiesławem Borysiem) przyznana za „Słownik etymologiczny kaszubszczyzny”[4].

Była żoną Romana Taborskiego, teatrologa, profesora Instytutu Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego[4].

Zmarła w Warszawie, pochowana na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 218-6-29,30)[10].

Główne prace

  • Centralne zagadnienie wokalizmu kaszubskiego (kaszubska zmiana ę >i oraz ĭ, y, ŭ > ë), Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1961.
  • Atlas językowy kaszubszczyzny i dialektów sąsiednich, oprac. Zespół Zakładu Słowianoznawstwa PAN, t. I–VI pod kier. Z. Stiebera; t. VII–XV pod kier. H. Popowskiej-Taborskiej, Wrocław 1964–1978.
  • Bartłomiej z Bydgoszczy. Leksykograf polski pierwszej połowy XVI w., Ossolineum, Wrocław 1977 (współautorka: Irena Kwilecka)
  • Kaszubszczyzna: zarys dziejów, PWN, Warszawa 1980.
  • Z dawnych podziałów Słowiańszczyzny: Słowiańska alternacja (j)e-: o-, Wrocław 1984.
  • Szkice z kaszubszczyzny: dzieje, zabytki, słownictwo, Gdańsk 1986.
  • Wczesne dzieje Słowian w świetle ich języka, Wrocław 1991.
  • Leksyka kaszubska na tle słowiańskim, Warszawa 1996 (wspólnie z W. Borysiem).
  • Słownik etymologiczny kaszubszczyzny, t. I–V, Warszawa 1994–2006 (wspólnie z W. Borysiem).
  • Słowiańskie słowniki gwarowe, red. H. Popowska-Taborska, Warszawa 2000.

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. Nekrolog. nekrologi.wyborcza.pl, 2022-12-08 .
  2. a b Edward Breza, Doktor Honoris Causa, „Pomerania” (9), 1999, s. 2, ISSN 0238-9045.
  3. Popowska-Taborska Hanna, Tadeusz Bolduan, Nowy bedeker kaszubski, Gdańsk: Polnord, 1997, s. 285, ISBN 83-86181-34-6, OCLC 39273847 .
  4. a b c d Prof. dr hab. Hanna Popowska-Taborska (1930–2022) , Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, 7 grudnia 2022 .
  5. a b 90-lecie urodzin profesor Hanny Popowskiej-Taborskiej. Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, 2020-03-18. . . (pol.).
  6. a b Popowska-Taborska Hanna, Tadeusz Bolduan, Nowy bedeker kaszubski, Gdańsk: Polnord, 1997, s. 286, ISBN 83-86181-34-6, OCLC 39273847 .
  7. Apel (dokument KSS KOR, Archiwum Opozycji IV/04.05.43 ).
  8. a b Historia rodziny Popowskich | Polscy Sprawiedliwi , sprawiedliwi.org.pl .
  9. Pożegnanie Profesor Hanny Popowskiej-Taborskiej. ug.edu.pl, 2022-12-07. . .
  10. Cmentarz Stare Powązki: TABORSCY, Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne .
  11. Marta Nowosad-Bakalarczyk: O życiu i dokonaniach naukowych Profesor Hanny Popowskiej-Taborskiej słów kilka. phavi.portal.umcs.pl, s. 9–10. .
  12. Medal Stolema. Klub Studencki „Pomorania”, 2017-03-16. . (pol.).

Linki zewnętrzne