Iluzjonizm

W dzisiejszym świecie Iluzjonizm stał się tematem o dużym znaczeniu i zainteresowaniu szerokiego spektrum ludzi. Niezależnie od tego, czy są to profesjonaliści szukający aktualnych informacji, studenci chcący poszerzyć swoją wiedzę, czy po prostu ludzie ciekawi tego tematu, Iluzjonizm nadal przyciąga uwagę coraz bardziej zróżnicowanej publiczności. W tym artykule dokładnie zbadamy najbardziej istotne i aktualne aspekty związane z Iluzjonizm, oferując pełne i aktualne spojrzenie na ten temat, który nadal budzi zainteresowanie wszystkich typów odbiorców.

Andrea Mantegna, plafon w Camera degli Sposi, Palazzo Ducale w Mantui, 1473, fresk

Iluzjonizm (łac. illusio –złudzenie) – technika malarska przedstawiania rzeczywistości takimi środkami, które akcentują relacje przestrzenne między ukazywanymi przedmiotami i podkreślają ich trójwymiarowość, stwarzając złudzenie rzeczywistości[1][2].

W iluzjonizmie stosuje się zasady perspektywy, dążąc do zaakcentowania przestrzeni, oraz budowy anatomicznej, starając się równocześnie oddać wiernie barwę i materialność postaci i przedmiotów. Terminem malarstwo iluzjonistyczne określa się zwłaszcza monumentalne malarstwo ścienne, które przez mistrzowskie opracowanie różnych rodzajów perspektywy i przy stosowaniu skrótów stara się powierzchnię sklepienia i ściany przedstawić jako przestrzeń uciekającą w głąb, zupełnie otwartą lub ograniczoną ramami architektonicznymi, często tworzącą złudzenie zatarcia granic między architekturą malowaną a rzeczywistą[1][3]. Malarstwo tego typu było popularne już w antyku, a rozwinęło się w renesansie, zwłaszcza we Włoszech od 2 poł. XV w. (Andrea Mantegna)[2][3]. Iluzjonizm często stosowano w malarstwie w okresach silnie dominującego realizmu – w baroku oraz w XIX i XX wieku[2].

Malarstwo iluzjonistyczne wykorzystujące krzywizny i przełamania powierzchni architektonicznych w taki sposób, by widzowie znajdujący się w określonym miejscu budynku mieli wrażenie realistycznej perspektywy, nazywane jest kwadraturą. Technika ta, wymagająca od artysty wielkiego kunsztu, pozwala stworzyć złudzenie nieistniejących elementów architektonicznych, uzupełniających rzeczywiste powierzchnie i kontury. Malarstwo kwadraturowe rozwinęło się w malarstwie włoskim w XVII wieku, jej mistrzami byli Andrea del Pozzo, Pietro da Cortona, Giovanni Battista Tiepolo, Gerolamo Mengozzi Colonna[3][4].

Przykładami iluzjonizmu w architekturze polskiej są barokowe freski w kaplicy pomisjonarskiej w Łowiczu[5] oraz malowidła w teatrze królewskim w Pomarańczarni w Łazienkach w Warszawie (1788)[6].

Przypisy

  1. ↑ a b Ian Chilvers, Harold Osborne (red.), Oxford Dictionary of Art, Oxford University Press, 1994, s. 249, ISBN 0-19-866133-9 (ang.).
  2. ↑ a b c Hilary McGlynn (red.), Wielka Encyklopedia Oxford, t. 8, Oxford Educational, 2008, s. 40, ISBN 978-83-252-0187-6 (pol.).
  3. ↑ a b c Stefan Kozakiewicz (red.), Słownik terminologiczny sztuk pięknych, wyd. IV, Warszawa: PWN, 1996, s. 158, ISBN 83-01-12365-6 (pol.).
  4. ↑ quadratura, Ian Chilvers, Oxford Dictionary of Art and Artists, wyd. 5, Oxford University Press, 2015, DOI: 10.1093/acref/9780191782763.001.0001, ISBN 978-0-19-178276-3 (ang.).
  5. ↑ Sztuka baroku w Polsce , Muzeum w Łowiczu (pol.).
  6. ↑ Teatr Królewski i Stara Oranżeria , Łazienki Królewskie (pol.).