Józef Chociszewski

W tym artykule szczegółowo przeanalizujemy Józef Chociszewski i jego wpływ na dzisiejsze społeczeństwo. Józef Chociszewski to temat, który w ostatnich latach wywołał duże zainteresowanie i debatę i ma kluczowe znaczenie dla zrozumienia różnych aspektów naszego codziennego życia. W tym artykule przyjrzymy się różnym aspektom Józef Chociszewski i sprawdzimy, jak ewoluował on na przestrzeni czasu. Ponadto przeanalizujemy jego implikacje w różnych obszarach, od kultury po politykę, technologię i gospodarkę. Przy krytycznym i obiektywnym podejściu postaramy się rzucić światło na Józef Chociszewski i jego wpływ na współczesne społeczeństwo.

Józef Chociszewski
Ilustracja
J Chociszewski z okresu pobytu na Pomorzu
Data i miejsce urodzenia

28 lutego 1837
Chełst

Data i miejsce śmierci

11 listopada 1914
Gniezno

Zawód, zajęcie

pisarz, dziennikarz, wydawca, działacz społeczny

Multimedia w Wikimedia Commons
Teksty w Wikiźródłach
Grób Józefa i Alodji Chociszewskich na cmentarzu św. Krzyża w Gnieźnie

Józef Chociszewski (ur. 28 lutego 1837 w Chełście[1] (ówczesny powiat czarnkowski), zm. 11 listopada 1914 w Gnieźnie) – polski redaktor, wydawca, pisarz ludowy, działacz narodowy.

Życiorys

Był synem Jakuba Chociszewskiego nauczyciela ludowego z Czeszewa[2] i Marii z Dymków. W latach 1849–1858 uczył się w gimnazjum w Trzemesznie, gdzie organizował tajne kółka samokształceniowe – był członkiem Towarzystwa Tomasza Zana[3]. Działalność publicystyczną rozpoczął w 1859 w „Dzienniku Poznańskim”. W latach 1861–1862 redagował „Gwiazdkę Cieszyńską”. Po wysiedleniu z terytorium austriackiego osiadł w Chełmnie. Prowadził księgarnię polską (1868-1871), wydawał kalendarze, pisma, m.in.: „Katolik” (1868, w 1869 odstąpiony Karolowi Miarce), „Piast” (1867-1869), „Przegląd Słowiański”, „Staszic”; redagował czasopisma: „Nadwiślanin” (1862-1863, 1867), „Przyjaciel Ludu” (1862-1863), „Wielkopolanin”, „Przyjaciel Dzieci” (1867-1868), „Dzwon Wielkopolski” (1878), „Lech” (1878-1879), „Przegląd Słowiański”, „Staszic”, „Pobudka do Szerzenia Wstrzemięźliwości”, „Dziennik Kujawski” (1893-1895, Inowrocław), był redaktorem naczelnym w „Gazecie Gnieźnieńskiej” (od 1895).

Autor wielu popularnych książek, utworów teatralnych i artykułów (ok. 300 pozycji), księgarz i wydawca[4] książek popularnych z zakresu historii i literatury polskiej („Dzieje narodu polskiego dla dzieci i młodzieży” - 9 wydań, w tym 1 w Chicago; „Mała historia Polski dla dzieci i młodzieży z obrazkami” - 17 wydań, „Sobieski pod Wiedniem” - 20 wydań o łącznym nakładzie 100 tys. egzemplarzy). Prowadził ożywioną działalność społeczną jako organizator wielu stowarzyszeń kulturalno-oświatowych. Był wielokrotnie więziony i karany przez władze pruskie[5]. Zmarł 11 listopada 1914 roku w Gnieźnie. Został pochowany na cmentarzu św. Krzyża w Gnieźnie[6].

Ogółem autor ok. 300 pozycji o łącznym nakładzie kilku milionów egzemplarzy. Jego książki były najważniejszymi podręcznikami nauki historii Polski w zaborze pruskim[4], na Śląsku i na emigracji do czasu odzyskania niepodległości.

Wybrane prace

Pochowany na Cmentarzu św. Krzyża w Gnieźnie.

Przypisy

  1. ↑ "Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny" Tom I A-M, PWN Warszawa 1984, hasło Józef Chociszewski str. 138
  2. ↑ Dziennik Poznański z 1872-01-13 R14 nr.9 str.4 (nekrolog). Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa.
  3. ↑ Sławni absolwenci. Zespół Szkół Gimnazjum i Liceum im. Michała Kosmowskiego w Trzemesznie. . .
  4. ↑ a b Artur Jazdon, Józef Chociszewski wśród współczesnych sobie wydawców i księgarzy wielkopolskich, „Kronika Miasta Poznania” (4), 2023, s.198-218.
  5. ↑ Ś.p. Józef Chociszewski Kurier Lwowski 1914 nr 476 s. 3
  6. ↑ Chociszewski Józef , kujawy-zachodnie (ang.).
  7. ↑ Józef Chociszewski, Malowniczy opis Polski czyli geografia ojczystego kraju , polona.pl .
  8. ↑ Józef Chociszewski, Podręcznik geografii ojczystej, zawierający treściowy opis ziem dawnej Polski, z uwzględnieniem dzisiejszych stosunków i podziału politycznego : dodana krótka wiadomość o Czechach i Rusinach, wyd. 1892 , polona.pl .
  9. ↑ Józef Chociszewski, Dzieje narodu polskiego dla ludu polskiego i młodzieży, wyd. 1869 , polona.pl .
  10. ↑ Józef Chociszewski, Sobieski pod Wiedniem dnia 12 września 1683 , polona.pl .
  11. ↑ Józef Chociszewski, Ilustrowane dzieje porozbiorowe Polski od r. 1791-1864 , polona.pl .
  12. ↑ Józef Chociszewski, Książka dla ludu polskiego, w której są zawarte opowiadania, powieści i wiersze. Cz. 1 , polona.pl .
  13. ↑ Józef Chociszewski, Książka dla ludu polskiego, w której są zawarte opowiadania, powieści i wiersze. Cz. 2 , polona.pl .
  14. ↑ Józef Chociszewski, Pielgrzymka do ważniejszych miejsc w ziemiach polskich wsławionych cudownemi obrazami N. Maryi Panny , polona.pl .
  15. ↑ Józef Chociszewski, Bukiet pieśni światowych w którym się znajdują piosnki, dumki, arye, krakowiaki, mazury, pieśni miłosne pasterskie, obyczajowe, towarzyskie, myśliwskie, studenckie, wesołe, żartobliwe, wyjątki z oper i t. d., wyd. 1901 , polona.pl .
  16. ↑ Józef Chociszewski, Księga sybillińska o przyszłości : zbiór objaśnień, proroctw, przepowiedni i jasnowidzeń o różnych narodach, a szczególnie o kościele katolickim, Polsce i słowiańszczyźnie : ze starych ksiąg, z różnych pism i z ust ludu , polona.pl .

Bibliografia

Literatura dodatkowa

Linki zewnętrzne