Język wernakularny

Wygląd przypnij ukryj

Język wernakularny (łac. vernacularum) – język (lub dialekt), który służy do komunikacji codziennej w obrębie jakiejś społeczności; rodzimy język lub dialekt pewnej grupy ludności, pewnego regionu lub kraju. Język wernakularny może przeciwstawiać się językowi szerzej stosowanemu jak lingua franca (np. języki narodowe a łacina w renesansie), językowi urzędowemu (np. język kurdyjski a język turecki w Turcji), dialektowi standardowemu (np. dialekt bawarski a język ogólnoniemiecki) czy też nomenklaturze naukowej (por. biologiczne nazewnictwo wernakularne).

Na przykład w Europie Zachodniej aż do XVII wieku większość prac naukowych była pisana w języku łacińskim, który służył jako lingua franca. Prace napisane wówczas w językach romańskich określane są w tym kontekście jako napisane w języku wernakularnym.

Termin „język wernakularny” bywa definiowany na różne sposoby. Pod pojęcie to podkłada się także języki pozbawione standardowej postaci, form kodyfikacji czy też wypracowanej tradycji literackiej. W podobnym kontekście bywa stosowane określenie „języki potoczne”. W kontekście standaryzacji języków określenie vernacular funkcjonuje również jako synonim dialektu niestandardowego (nieliterackiego). Określa się w ten sposób pewne ustne odmiany języka, zwykle kojarzone z grupami o niższym statusie i mniej prestiżowe od pozostałych odmian (jak np. angielszczyzna afroamerykańska – African American Vernacular English).

Termin pochodzi od łacińskiego vernaculus („rodzimy, domowy”) i od vernus – tak nazywano niewolnika, który urodził się w domu pana. Znaczenie przenośne zostało rozszerzone od zdrobnienia od słów vernaculus, vernacula. Varro, klasyczny gramatyk łaciński, używał terminu vocabula vernacula („słownictwo wernakularne”) dla odróżnienia słownictwa języka narodowego od leksyki obcej.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Asmah HajiA.H. Omar Asmah HajiA.H., Perancangan bahasa dengan rujukan khusus kepada perancangan bahasa Malaysia, wyd. 2, Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, Kementerian Pelajaran Malaysia, 1985, s. 28, OCLC 14407136  (malajski).
  2. ↑ Leonard NormanL.N. Primiano Leonard NormanL.N., Vernacular Religion: Collected Essays of Leonard Norman Primiano, New York: New York University Press, 2022, s. 5, DOI: 10.18574/nyu/9781479818693.001.0001, ISBN 978-1-4798-1867-9, ISBN 978-1-4798-1866-2, ISBN 978-1-4798-1868-6, ISBN 978-1-4798-1869-3, OCLC 1356995053   (ang.).
  3. ↑ B.B. Suhardi B.B., B. CorneliusB.C. Sembiring B. CorneliusB.C., Aspek sosial bahasa, Kushartanti, UntungU. Yuwono, Multamia R.M.T.M.R.M.T. Lauder (red.), Pesona bahasa: langkah awal memahami linguistik, Jakarta: Gramedia Pustaka Utama, 2007, s. 61–62, ISBN 979-22-1681-2, OCLC 156874430  (indonez.).
  4. ↑ Jean E. VanJ.E.V. Keulen Jean E. VanJ.E.V., Gloria ToliverG.T. Weddington Gloria ToliverG.T., Charles E.Ch.E. DeBose Charles E.Ch.E., Speech, Language, Learning, and the African American Child, Boston: Allyn and Bacon, 1998, s. 50, ISBN 978-0-205-15268-1, OCLC 37254439  (ang.).
  5. ↑ ViliamV. Mruškovič ViliamV., Európa jazykov a národov na prahu tretieho tisícročia, wyd. 1, Martin: Matica slovenská, 2008, s. 8, ISBN 978-80-7090-858-7  (słow.).
  6. ↑ JosefJ. Hrbáček JosefJ., Úvod do studia českého jazyka, Praha: Univerzita Karlova, 1994, s. 54  (cz.).
  7. ↑ NatalieN. Schilling-Estes NatalieN., WaltW. Wolfram WaltW., American English: dialects and variation, wyd. 3, Hoboken: John Wiley & Sons, 2016 (Language in Society), s. 16, ISBN 978-1-118-39022-1, ISBN 978-1-118-39145-7, OCLC 919202335   (ang.).
  8. ↑ GeorgeG. Yule GeorgeG., The Study of Language, wyd. 6, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 291, ISBN 978-1-316-60675-9   (ang.).
  9. ↑ vernaculus, FelixF. Gaffiot FelixF., Dictionnaire Illustré Latin Français, Paris: Librairie Hachette, 1934  (fr.). Brak numerów stron w książce
Kontrola autorytatywna (język):Encyklopedie internetowe: