Jan Draus

We współczesnym świecie Jan Draus stał się tematem o dużym znaczeniu i zainteresowaniu szerokiego spektrum ludzi. Zarówno w sferze zawodowej, jak i osobistej, Jan Draus okazał się czynnikiem decydującym w ciągłej ewolucji społeczeństwa. W całej historii Jan Draus był przedmiotem debaty, badań i refleksji, generując wiele perspektyw i podejść, które wzbogaciły zrozumienie i docenienie tego zjawiska. W tym artykule zbadamy różne aspekty Jan Draus, analizując jego wpływ w różnych kontekstach i oferując kompleksową wizję, która zachęca do refleksji i dialogu.

Jan Draus
Ilustracja
Jan Draus (2016)
Państwo działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

25 marca 1952
Kolbuszowa

Profesor nauk humanistycznych
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Doktorat

1981

Habilitacja

1994

Profesura

2000

Nauczyciel akademicki
Uniwersytet

Uniwersytet Rzeszowski

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Wolności i Solidarności
Multimedia w Wikimedia Commons

Jan Marian Draus (ur. 25 marca 1952 w Kolbuszowej) – polski historyk, polityk i nauczyciel akademicki, profesor nauk humanistycznych, senator II kadencji, członek Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej.

Życiorys

Syn Franciszka i Heleny[1]. Ukończył w 1976 studia historyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1981 uzyskał stopień doktora, a w 1994 doktora habilitowanego (w Instytucie Historii Nauki PAN). W 2000 otrzymał tytuł profesora nauk humanistycznych. Został nauczycielem akademickim w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Rzeszowie, a w 2001 na nowo powołanym Uniwersytecie Rzeszowskim. Był tez wykładowcą na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim[2]. Od 2001 był rektorem Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Przemyślu[3], w 2006 przekształconej w Państwową Wyższą Szkołę Wschodnioeuropejską. Opublikował m.in. kilkanaście pozycji książkowych o tematyce historycznej. Był również redaktorem naczelnym Encyklopedii Rzeszowa[4].

W latach 80. działał w opozycji demokratycznej, należał do „Solidarności”. Od 1991 do 1993 sprawował mandat senatora II kadencji, wybranego z lokalnego komitetu Regionalne Forum Wyborcze. Zasiadał w klubie parlamentarnym Konwencja Polska. W wyborach parlamentarnych w 1993 bez powodzenia ubiegał się o reelekcję, startując w województwie rzeszowskim z ramienia KW „Zjednoczenie Polskie”[5]. W latach 1994–1998 był wicedyrektorem Radia Rzeszów[2].

W 1999 został powołany w skład Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej, w 2007 z inicjatywy posłów PiS wybrany na drugą kadencję. Zakończył pełnienie tej funkcji w 2011 w związku z likwidacją Kolegium IPN. Kolejny raz został członkiem tego ciała po jego ponownym utworzeniu w 2016[6], a w 2023 został wybrany na następną kadencję[7]. Obejmował funkcję przewodniczącego tego gremium[2]. Został członkiem rady programowej Fundacji im. Janusza Kurtyki[8]. W 2023 wszedł w skład rady fundacji Europa Karpat[9].

Jest bratem Ewy Draus[10].

Odznaczenia i wyróżnienia

W 2015 prezydent Bronisław Komorowski odznaczył go Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[11]. W 2017 został wyróżniony Medalem „Polonia Semper Fidelis”, w 2018 otrzymał Krzyż Wolności i Solidarności[12] oraz Medal 100-lecia Odzyskania Niepodległości[13]. W 1991 został uhonorowany Nagrodą Miasta Rzeszowa[13], w 2012 rada miejska w Przemyślu nadała mu tytuł honorowego obywatela tego miasta[14].

Publikacje

  • Oświata na Rzeszowszczyźnie w latach 1939–1945 (współautor: Ryszard Terlecki), Wrocław-Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1984.
  • Polskie szkoły wyższe i instytucje naukowe na emigracji 1939–1945 (współautor: Ryszard Terlecki), Wrocław-Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1984.
  • Diecezja przemyska w latach 1939–1945, t. 3, pod red. Jana Drausa i Jana Musiała, Przemyśl: Biblioteczka Przemyska, 1990.
  • Oświata i nauka polska na Bliskim i Środkowym Wschodzie 1939–1950, Lublin: TNKUL, 1993.
  • Stronnictwo Pracy w województwie rzeszowskim 1945–1946–1950: z dziejów regionalnej chadecji, Rzeszów: Instytut Europejskich Studiów Społecznych, 1998.
  • Przeciw Solidarności 1980–1989: rzeszowska opozycja w tajnych archiwach Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, wybór dokumentów i oprac. Jan Draus i Zbigniew Nawrocki, Rzeszów: Zarząd Regionu NSZZ „Solidarność”, 2000.
  • Historia wychowania (współautor: Ryszard Terlecki), t. 2: Wiek XIX i XX, Kraków: Wydawnictwo WAM – WSFP „Ignatianum”, 2005.
  • Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie 1918–1946. Portret kresowej uczelni, Kraków: Księgarnia Akademicka, 2007.
  • Państwowa Wyższa Szkoła Wschodnioeuropejska w Przemyślu 2001–2011 (współautor: Zdzisław Budzyński), Przemyśl: Państwowa Wyższa Szkoła Wschodnioeuropejska, 2011.
  • Konferencja Rektorów Publicznych Szkół Zawodowych w Polsce 1998–2013. 15 lat KRePSZ, Gniezno: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa, 2013.
  • Fundacje naukowo-wychowawcze Adama Kozłowieckiego (współautor: Ludwik Grzebień), Majdan Królewski: Fundacja im. Księdza Kardynała Adama Kozłowieckiego „Serce bez Granic”, 2014.
  • Living torches, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2018.
  • Before the Berlin wall fell. Hungary, Czechoslovakia and Poland towards the Refugees from the East Germany in 1989 (współautor: Maciej Szymanowski), Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2019.

Przypisy

  1. ↑ Dane osoby z katalogu osób „rozpracowywanych”. katalog.bip.ipn.gov.pl. .
  2. ↑ a b c Prof. dr hab. Jan Draus. ipn.gov.pl. .
  3. ↑ Jolanta Ziobro. Minister wręczył nominacje. „Tygodnik Sanocki”. nr 20 (497), s. 2, 18 maja 2001. 
  4. ↑ Encyklopedia Rzeszowa. WordCat. . (ang.).
  5. ↑ Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 23 września 1993 r. o wynikach wyborów do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej przeprowadzonych w dniu 19 września 1993 r. (M.P. z 1993 r. nr 50, poz. 471).
  6. ↑ Sejm wybrał członków Kolegium IPN. rp.pl, 23 czerwca 2016. .
  7. ↑ Sejm powołał członków Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej. dzieje.pl, 17 czerwca 2023. .
  8. ↑ Rada Programowa. fundacjakurtyki.pl. .
  9. ↑ Europa Karpat. rejestr.io. .
  10. ↑ Ewa Draus wojewodą. nowiny24.pl, 1 grudnia 2005. .
  11. ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 3 marca 2015 r. o nadaniu orderów i odznaczeń (M.P. z 2015 r. poz. 434).
  12. ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 17 września 2018 r. o nadaniu odznaczeń (M.P. z 2018 r. poz. 1132).
  13. ↑ a b Wanda Tarnawska: Jan Draus. Encyklopedia Solidarności. .
  14. ↑ Honorowi Obywatele Przemyśla. przemysl.pl. .

Bibliografia

Linki zewnętrzne