Jerzy Stawski

W dzisiejszym świecie Jerzy Stawski stał się tematem o ogromnym znaczeniu i zainteresowaniu szerokiego spektrum ludzi. Od naukowców i specjalistów z różnych dziedzin po zwykłych ludzi, Jerzy Stawski przyciągnął uwagę wielu osób i wywołał intensywną debatę w społeczeństwie. Aby lepiej zrozumieć to zjawisko, ważne jest podejście do Jerzy Stawski z różnych perspektyw i przeanalizowanie jego wielorakich implikacji. W tym artykule zbadamy różne aspekty związane z Jerzy Stawski i zbadamy jego wpływ w różnych kontekstach. Mamy nadzieję, że poprzez tę analizę przyczynimy się do zrozumienia i refleksji na temat Jerzy Stawski, a także do wygenerowania pomysłów i propozycji skutecznego rozwiązania tego problemu.

Jerzy Włodzimierz Stawski
Lubicz
Ilustracja
kapitan kapitan
Data i miejsce urodzenia

1 stycznia 1927
Łódź

Data i miejsce śmierci

28 lipca 2022
Łódź

Przebieg służby
Lata służby

od 1943

Siły zbrojne

Armia Krajowa
Konspiracyjne Wojsko Polskie

Jednostki

I batalion 27 pp AK

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa,
działania zbrojne podziemia antykomunistycznego w Polsce

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (od 1941) Medal Wojska Krzyż Armii Krajowej Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939 Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939”

Jerzy Włodzimierz Stawski ps. „Lubicz” (ur. 1 stycznia 1927 w Łodzi, zm. 28 lipca 2022 tamże[1]) – kapitan Wojska Polskiego, żołnierz Armii Krajowej oraz Konspiracyjnego Wojska Polskiego, artysta malarz.

Życiorys

Syn Stanisława i Stefanii z d. Berezka. Przed wybuchem II wojny światowej mieszkał w Łodzi, gdzie uczęszczał do Szkoły Powszechnej nr 76. Był również członkiem 20 Łódzkiej Drużyny Harcerskiej. Od 1 do 8 września 1939 działał w Pogotowiu Wojennym Harcerzy, a następnie w Szarych Szeregach kryptonim „Kominy”, gdzie zajmował się ochroną ujęć wody, przeszedł przeszkolenie wojskowe, prowadził wywiad i kolportował tajną prasę[2][3].

Od 1 lutego 1943 zaprzysiężony przez Wacława Wrońskiego „Babinicza” na żołnierza Armii Krajowej i do lipca 1944 przydzielony do placówki dywersyjno-sabotażowej „Żubr” rejon III Rzejowice, gdzie pełnił funkcje łącznika i żołnierza dywersji[4][3].

Wraz z bratem Januszem Stawskim ps. „Poręba” na terenie Obwodu Radomsko AK uczestniczył w akcjach wywiadowczych i małego sabotażu. 25 maja 1943 brał bezpośredni udział w likwidacji szefa Gestapo w Radomsku Willi Bergera oraz jest zastępcy Johanna Wagnera. W wyniku tej akcji został – jako zakładnik – aresztowany i przetrzymywany w więzieniu w radomskim ratuszu. Stawskiego wraz z innymi zakładnikami uwolniono z obawy na możliwość odwetu na rodzinach gestapowców – zapowiadaną przez Sojczyńskiego[5][6].

W dniach 7–8 sierpnia 1943 brał udział w akcji uwolnienia więźniów – 41 żołnierzy AK i 10 Żydów – z więzienia w Radomsku w plutonie ubezpieczeniowym por. Jan Kalety „Postracha”[3].

Od sierpnia 1944 przydzielony do I batalionu 27 pułku piechoty Armii Krajowej „Wiesław” Korpus „Jodła” z funkcją zastępcy dowódcy drużyny. Brał udział w koncentracji oddziałów do akcji „Burza” w III batalionie „Manewr” w zgrupowaniu kapitana Stanisława Sojczyńskiego „Zbigniewa”[4][3].

Brał czynny udział w akcji „Burza”. Pod dowództwem kapitana Sojczyńskiego na terenie Inspektoratu Częstochowskiego AK stoczył z Niemcami wiele potyczek i brał udział w akcjach zaopatrzeniowych. W październiku 1944 uczestniczy w akcji na „Mazowię” pod dowództwem Janusza Betlińskiego „Śmiałego” oraz zajmował się niszczeniem łączności okupanta. 10 października 1944 awansowany na stopień kaprala przez ppłk. Franciszka Polkowskiego „Korsaka”[3].

1 stycznia 1945 brał udział w bitwie pod wsią Katarzynów (gm. Kobiele Wielkie) włączony do grupy żołnierzy ochrony angielskiej misji wojskowej FRESTON. Uczestniczył we wszystkich walkach zgrupowania, aż do wkroczenia wojsk sowieckich[7].

Do 17 stycznia 1945 przebywał w lesie w oddziale pod dowództwem por. Karola Kutnickiego „Kruka”[3][8].

Po 1946 zamieszkał w Łodzi, gdzie ukończył szkołę handlową. Poszukiwany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa, przerwał studia ekonomiczne na Uniwersytecie Łódzkim i ukrywał się poza Łodzią[5].

Ostatnie lata życia spędził w Łodzi. Jest bohaterem Biegu Pamięci Żołnierzy Wyklętych „Tropem Wilczym” organizowanego w kilkuset miastach w Polsce i na świecie[9].

Jerzy Stawski w trakcie nagrywania programu „Było nie minęło”, prezentuje zdobyczny karabin MG 42

Odznaczenia

Przypisy

  1. ↑ Andrzej Janecki: Pożegnaliśmy kapitana Jerzego Stawskiego. Urząd miasta Łodzi, 2022-08-04. .
  2. ↑ Odpis oświadczenia Zygmunta Grzelaka, byłego drużynowego 20 Łódzkiej Drużyny Harcerskiej, dotyczący działalności druha Jerzego Stawskiego w Pogotowiu Wojennym Harcerzy, poświadczony za zgodność z oryginałem 19.11.1990 r. przez Przewodniczącego Komisji Historycznej Chorągwi Łódzkiej ZHP hm. Mariana Bileckiego, z adnotacją „Oryginał tego zaświadczenia znajduje się w archiwum Izby Pamięci”.
  3. ↑ a b c d e f Wniosek o weryfikację odznaczenia – Krzyż Walecznych nadanego przez D-cę Okręgu Radom-Kielce „Jodła” AK, podpisany przez kpt. Jana Kaletę „Postracha” i płk Karola Kutnickiego „Kruka”, poświadczony za zgodność z oryginałem przez Henryka Olejniczaka – wiceprezesa Zarządu Okręgu Łódź Światowego Związku Żołnierzy AK.
  4. ↑ a b Zaświadczenie weryfikacyjne (wyciąg z akt personalnych) nr 7332/79. Główna Komisja Weryfikacyjna. Zarząd Główny Koła AK. Londyn, 1 sierpnia 1979 r. Wydane przez Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych dnia 23.07.1993 r.
  5. ↑ a b J. Stawski, Życiorys, Łódź 12 czerwca 2017 r. Maszynopis w archiwum autora.
  6. ↑ Z. Zieliński, Akcje zbrojne i wywiadowcze, o których świat dowiedział się z komunikatów wojennych radia BBC, „Niepodległość i Pamięć” nr 22, 2006, s. 73–76.
  7. ↑ Gen. Okulicki i misja Special Operations Executive Freston. .
  8. ↑ Biogram płk. Karola Kutnickiego „Kruka”. Z. Zieliński, Z Polski do Polski przez Związek Radziecki: prawdziwe polskie drogi, „Niepodległość i Pamięć” 2/3 (4) 1995, s. 143–148.
  9. ↑ Ostatni żyjący żołnierz wyklęty: Celem mojego życia było służyć Bogu i ojczyźnie , www.tvp.info, 28 lutego 2019 (pol.).
  10. ↑ Na podstawie https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/83/Kpt_Stawski.jpg.
  11. ↑ Statuetka „Sygnet Niepodległości” nadana 7 września 2017 podczas IX edycji Festiwalu Filmowego „Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci”.

Bibliografia