K.u.k. Luftfahrtruppen

Cesarskie i królewskie Lotnictwo

K.u.K. Luftfahrtruppen

Historia
Państwo	Austro-Węgry
Sformowanie	1893
Rozformowanie	1918
Działania zbrojne
I wojna światowa
Organizacja
Rodzaj wojsk	siły powietrzne

Cesarskie i królewskie Lotnictwo (niem. Kaiserlich-Königliche Luftfahrtruppen lub K.K. Luftfahrtruppen; od 1897 Kaiserliche und Königliche Luftfahrtruppen lub K.u.K. Luftfahrtruppen) – rodzaj wojsk cesarskiej i królewskiej Armii.

Podczas I wojny światowej działały na obu frontach: wschodnim przeciwko Rosjanom i włoskim przeciwko Włochom i Brytyjczykom. Pomimo małej liczebności i gorszego wyposażenia niż analogiczne siły powietrzne innych państw europejskich charakteryzowały się dużą walecznością i męstwem podczas działań wojennych. Austro-Węgierska Marynarka Wojenna posiadała własne lotnictwo morskie (Kaiserliche und Königliche Seeflieger lub K.u.K. Seeflieger) w przeciwieństwie do austro-węgierskiej Landwery i węgierskich Honwedów.

Lotnictwo wojskowe Austro-Węgier (Militär-Aeronautische Anstalt) powstało w 1893 roku w Wiedniu wraz z pierwszym wykorzystaniem balonu dla celów wojskowych. W ciągu następnych 15 lat powstało kilka oddziałów balonowych (niem. Ballonabteilung). W październiku 1909 roku w ramach reorganizacji formacja została przemianowana na cesarski i królewski Oddział Statków Powietrznych (niem. K.u.K. Luftschifferabteilung). Decyzja ta była podyktowana utratą znaczenia balonów obserwacyjnych na korzyść sterowców. Zakupiono dwa takie statki powietrzne, ale dowództwo armii Austro-Węgier nie było przekonane do tego rodzaju uzbrojenia postanawiając przeznaczyć środki na rozwój innego uzbrojenia lotniczego. Do wybuchu I wojny światowej jednostka łodzi latających stała się prawdziwą jednostką lotniczą.

Wraz z reorganizacją w 1909 roku jednostka łodzi latających została przebazowana w okolice Fischamend. Jednocześnie w Wiener Neustadt rozpoczęto budowę nowej bazy lotniczej Militäraviatische Station dla potrzeb lotnictwa wojskowego. W tym samym roku nieoficjalnie rozpoczęły się pierwsze loty szkoleniowe. W połowie 1910 na lotnisku zaczęły stacjonować pierwsze samoloty i oficjalnie rozpoczęło się szkolenie pilotów.

W 1912 roku zostało zreorganizowane pod kierunkiem majora Emila Uzelaca, oficera saperów, który dowodził tą formacją do zakończenia wojny w 1918. Pierwszymi oficerami lotnictwa byli piloci cywilni bez doświadczenia w lotnictwie wojskowym.

Po wybuchu wojny lotnictwo austro-węgierskie składało się z dziesięciu zwykłych balonów obserwacyjnych 85 pilotów i około 35 samolotów. Chociaż na początku konfliktu żadna z armii europejskich nie była przygotowana do prowadzenia walk powietrznych, to jednak Austro-Węgry wypadały najsłabiej. Sytuacja ta wynikała z bardzo tradycjonalnego podejścia dowództwa wojskowego oraz rządu do kwestii wojennych, oraz względnie małym uprzemysłowieniem kraju.

Samoloty wykorzystywane przez lotnictwo Austro-Węgier były w większości konstrukcjami krajowymi, budowanymi na licencji maszynami niemieckimi (często z własnymi modyfikacjami), a także importowanymi z Niemiec. Głównymi typami samolotów były:

• Fokker A.III
• Hansa-Brandenburg B.I
• Hansa-Brandenburg D.I
• Aviatik D.I
• Albatros D.III
• Phönix D.I
• Fokker D.VII

• Christopher Chant: Osprey Aircraft of the Aces – Austro-Hungarian Aces of World War 1. Osprey Publishing, Oxford 2002, ISBN 1-84176-376-4
• Reinhard Karl Desoye: Die k.u.k. Luftfahrtruppen – Die Entstehung, der Aufbau und die Organisation der österreichisch-ungarischen Heeresluftwaffe. 2 Bde, Diplom-Arbeit, Wien 1994
• Heinz von Lichem: Der Tiroler Hochgebirgskrieg 1915 – 1918 in Luftbildern. Steiger Verlag, Berwang (Tirol) 1985, ISBN 3-85423-052-4
• Erwin Hauke, Walter Schroeder, Bernhard Tötschinger: Die Flugzeuge der k.u.k. Luftfahrtruppe und Seeflieger 1914-1918. H.Weishaupt Verlag, Graz 1988, ISBN 3-900310-46-7

• Ilustrowana historia I wojny światowej.. wwiaviation.com. .
• Austro-Węgry i Luftfahrtruppen.. swwisa.net. .