W tym artykule szczegółowo zbadamy temat Karl Blau, analizując jego wpływ na dzisiejsze społeczeństwo i jego znaczenie w różnych kontekstach. Od czasu pojawienia się Karl Blau wywołuje ciągłą debatę wśród ekspertów i ogółu społeczeństwa, którzy starają się zrozumieć jego znaczenie w życiu codziennym. Z biegiem lat Karl Blau ewoluował i nabrał nowych znaczeń, co doprowadziło do wzrostu zainteresowania badaczy i uczonych tym tematem. W tym sensie ten artykuł ma na celu przedstawienie kompleksowego spojrzenia na Karl Blau, odniesienie się do różnych podejść i dostarczenie cennych informacji osobom zainteresowanym poszerzaniem swojej wiedzy na ten temat.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
Karl Blau (ur. 15 lutego 1892 w Kollersdorf, zm. listopad 1943 w Sobiborze) – austriacki Żyd, więzień ośrodków zagłady w Treblince i Sobiborze. W pierwszym z tych obozów pełnił funkcję zwierzchnika więźniów pracujących w strefie eksterminacji.
Urodził się w Kollersdorf w Dolnej Austrii. Do 1941 roku mieszkał w Wiedniu[1]. Według Franza Suchomela trudnił się handlem bydłem lub końmi[2]. W lutym 1941 roku został wraz z żoną Adele wysiedlony do okupowanej Polski. Oboje zamieszkali w getcie w Kielcach. Pół roku później zostali wywiezieni do obozu zagłady w Treblince[1]. Według niektórych źródeł w okresie poprzedzającym deportację Blau był informatorem Gestapo[3].
Po przybyciu do obozu Blau i jego żona uniknęli śmierci w komorze gazowej, gdyż zostali wyselekcjonowani z transportu i dołączeni do grona tzw. Żydów pracujących (Arbeitsjuden). Był to jedyny przypadek w historii Treblinki, gdy esesmani oszczędzili oboje małżonków[1]. Co więcej, Blau został mianowany „starszym” wszystkich więźniów pracujących w tzw. górnym obozie[a] (Lagerälteste)[4]. W wywiadzie udzielonym Gitcie Sereny komendant Franz Stangl sugerował, że podjął taką decyzję, gdyż w miarę możliwości starał się zawsze zapewnić pracę Żydom pochodzącym z jego rodzinnej Austrii[5]. Najprawdopodobniej jednak Stangl i Blau znali się jeszcze z czasów przedwojennych[2].
Blau był znienawidzony przez żydowskich więźniów. Uważano go powszechnie za donosiciela i kolaboranta. Oskarżany był również o nadużywanie władzy i faworyzowanie swoich stronników kosztem pozostałych więźniów[3][6].
Był „kolaborantem”, więc wszyscy się go bali i nienawidzili. Nie nosił ze sobą zwykłego bicza – miał specjalny, długi pejcz, którym stojąc wymachiwał i wrzeszczał ze swoim wiedeńskim akcentem Zachowywał się tak, jakby chciał prześcignąć najgorszych Ukraińców. Przypuszczam, że robił to, aby przeżyć – relacja Franza Suchomela[7].
Wiosną 1943 roku – powołując się na swoje problemy zdrowotne – przekonał Stangla, aby zwolnił go z funkcji Lagerälteste. Wraz z żoną kierował odtąd kuchnią w „dolnym obozie”, w której gotowano posiłki dla żydowskich więźniów. Oboje pozostali w Treblince po buncie więźniów 2 sierpnia 1943 roku. Jesienią tegoż roku, w związku z likwidacją obozu, zostali przeniesieni do ośrodka zagłady w Sobiborze[7]. Blau jako Oberkapo nadzorował tam grupę przywiezionych z Treblinki więźniów, których zadaniem było rozebranie budynków i ogrodzeń oraz zatarcie wszelkich śladów po istnieniu obozu[8]. Po zakończeniu prac, pod koniec listopada, wszyscy więźniowie zostali rozstrzelani przez esesmanów z załogi Sobiboru[9]. Na krótko przed tą egzekucją Blau i jego żona popełnili samobójstwo poprzez zażycie trucizny[7].
Blau jest główną postacią noweli filmowej Torte Bluma z 2005 roku. W jego rolę wcielił się Simon McBurney[10]. Scenariusz został oparty na motywach rzekomo autentycznego wydarzenia z jego udziałem, które Franz Stangl opisał w wywiadzie udzielonym Gitcie Sereny[11].