Kniaź

Wygląd przypnij ukryj

Kniaź – z bułg. кнѣзъ, ze staroruskiego князь:

tytuł określający wodza plemienia, później głowę państwa u Słowian i Litwinów, a w końcu dziedziczny honorowy tytuł szlachecki w Wielkim Księstwie Litewskim, Wielkim Księstwie Moskiewskim, Carstwie Rosyjskim i Imperium Rosyjskim. W Rzeczypospolitej Obojga Narodów od lat trzydziestych XVII wieku jedynym tytułem dziedzicznym uznawanym i używanym oficjalnie był właśnie tytuł kniazia.
kniaź (prawo wołoskie) – w systemie samorządu osady lokowanej na prawie wołoskim kniaź to osoba stojąca na czele wsi (sołtys).

Słowo w języku ruskim pochodzi ze słowiańskiego *kъnędzь, z którego pochodzą też:

jęz. bułgarski: княз (knjaz, кнѣзъ), żeń. Княгиня / кнѣгинѣ (knjaginja)
jęz. ruski i rosyjski: князь
jęz. czeski: kněz, męs. kněžka (= książę)); kníže, żeń. kněžna (= księżniczka)
jęz. węgierski: кынгды~kündü (podobne jak kenéz)
jęz. rumuński: cneaz, chinez
jęz. polski: ksiądz (pierwotnie w znaczeniu „książę”, dziś wyłącznie „duchowny”), stąd też książę (z kъnęžę = młody kъnędzь), księżyc (z kъnęžiťь pierwotnie „syn księcia”, potem „miesiąc” oraz (dziś wyłącznie) „satelita ziemi”)

Zobacz też

↑ Andrzej Bańkowski, Słownik Etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002, ISBN 83-01-13016-4
↑ WiesławW. Boryś WiesławW., Słownik Etymologiczny języka polskiego, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2005, ISBN 83-08-03648-1, OCLC 69455003 . Brak numerów stron w książce