W dzisiejszym świecie Kolumba Gabriel to temat, który przykuł uwagę milionów ludzi na całym świecie. Niezależnie od tego, czy ze względu na swój wpływ na społeczeństwo, znaczenie w kulturze popularnej czy wpływ na gospodarkę światową, Kolumba Gabriel okazał się tematem powszechnego zainteresowania. W miarę upływu czasu zainteresowanie Kolumba Gabriel stale rośnie i ewoluuje, pokazując jego znaczenie we współczesnym społeczeństwie. W tym artykule szczegółowo zbadamy wszystkie aspekty związane z Kolumba Gabriel, od jego początków do obecnego wpływu, w celu zapewnienia pełnego i aktualnego przeglądu tego tematu.
Janina Matylda Gabriel | |
zakonnica, ksieni | |
Kraj działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
3 maja 1858 |
Data i miejsce śmierci |
24 września 1926 |
Miejsce pochówku |
kaplica domu generalnego w Centocelle |
Przełożona generalna Instytutu Sióstr Benedyktynek od Miłości | |
Okres sprawowania |
8 maja 1908–24 września 1926 |
Ksieni klasztoru benedyktynek we Lwowie | |
Okres sprawowania |
24 stycznia 1897–21 kwietnia 1900 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Inkardynacja | |
Śluby zakonne |
6 sierpnia 1882 |
Czczona przez | |
---|---|
Beatyfikacja |
16 maja 1993 |
Wspomnienie |
Kolumba Gabriel (wł. Colomba Gabriel, właśc. Janina Matylda Gabriel, imię zakonne Kolumba; ur. 3 maja 1858 w Stanisławowie (obecnie Ukraina), zm. 24 września 1926 w Rzymie) – polska zakonnica, założycielka Instytutu Benedyktynek od Miłości, ksieni klasztoru benedyktynek we Lwowie oraz błogosławiona Kościoła katolickiego.
Urodziła się 3 maja 1858 na Kresach Wschodnich w Stanisławowie jako córka Rudolfa i Agnieszki z domu Rawskiej, przyjmując na chrzcie imiona Janina Matylda[1]. Kiedy miała 8 lat rodzina przeprowadziła się do Lwowa[1]. Dwa lata później zaczęła uczęszczać do państwowej szkoły imienia cesarzowej Elżbiety, ale po roku została przeniesiona do szkoły sióstr benedyktynek łacińskich, a potem do ormiańskich[1]. Środowisko szkół zakonnych stało się dla niej inspiracją do poszukiwania drogi życia konsekrowanego[1].
W lipcu 1873 mając ukończone 15 lat, zdecydowała o wstąpieniu do klasztoru sióstr benedyktynek łacińskich we Lwowie, rozpoczynając 25 lipca 1873 okres nowicjatu[1]. 25 sierpnia 1874 odbyły się obłóczyny, połączone z wręczeniem habitu oraz przyjęciem imienia zakonnego: Kolumba[2]. Z powodu młodego wieku nie można było dopuścić jej do ślubów wieczystych, więc skierowano ją na dalszą naukę do seminarium nauczycielskiego, które ukończyła we wrześniu 1876 egzaminem dyplomowym[2]. Następnie w lutym 1879 pomyślnie zdała wydziałowy egzamin nauczycielski uprawniający do nauczania w szkole średniej[2]. Przez kolejne trzy lata przygotowywała się do profesji wieczystej, pełniąc jednocześnie funkcję nauczycielki w szkole klasztornej[2]. 6 sierpnia 1882 odbyła się profesja wieczysta[2]. Rok po przyjęciu profesji złożyła wraz ze swymi współnowicjuszkami konsekrację dziewic, kończąc tym samym cały okres formacji zakonnej[2]. W latach 1883–1888 pracowała jako nauczycielka w szkole[2].
W styczniu 1888 kapituła zakonna wybrała ją na kantorkę, czyli opiekunkę chóru, a ksieni klasztoru powierzyła jej także część spraw majątkowych konwentu (1888–1889), które zarezerwowane były dla subprzeoryszy[3]. Następnie ksieni widząc jej zdolności organizacyjne przeforsowała w grudniu 1889 jej kandydaturę na przeoryszę, czyli swoją zastępczynię[4]. 31 stycznia 1890 przewodniczyła ona pierwszemu posiedzeniu kapituły klasztornej[4]. Funkcję przeoryszy pełniła ona do śmierci, 19 grudnia 1896 swojej przełożonej[4]. Dwa dni później objęła jako najstarsza w hierarchii, kierownictwo lwowskiego konwentu[4]. Długoletni spowiednik sióstr, bp pomocniczy archidiecezji lwowskiej Józef Weber wyznaczył na 24 stycznia 1897 termin wyboru nowej ksieni, na którą stosunkiem głosów 11:8 ostatecznie ją wybrano[4]. Na tym stanowisku okazała się bardzo energiczna, wprowadzając duże ożywienie i nowe zasady funkcjonowania wspólnoty (m.in. redukcję urzędów w klasztorze i kumulację obowiązków)[4]. Podjęła się wówczas prowadzić nowicjat, rezygnując jednocześnie z powołania na urząd przeoryszy[4]. Sama zamieszkała w skromnej celi udostępniając wolne pomieszczenie na salę szkolną[4].
Wkrótce, w lipcu 1899 zainicjowała budowę nowego domu wypoczynkowego dla benedyktynek w podlwowskich Lesienicach[5]. Wykonanie wszystkich prac stolarskich w tym domu powierzyła Pawłowi Podruckiemu[a], byłemu wychowankowi klasztoru, który później okazał się oszustem przywłaszczając sobie sporą sumę pieniędzy, a jednocześnie skierował on dodatkowe, nieuzasadnione oskarżenia o charakterze obyczajowym w jej kierunku[6]. W toku prowadzonego śledztwa sądowego i kurialnego uznano, że bezprawnie zadysponowała ona pieniędzmi, a władza duchowna lwowskiego Kościoła nakazała jej wyjechać z miasta[6].
21 kwietnia 1900 opuściła Lwów, udając się do Włoch, gdzie w Rzymie zamieszkała u sióstr nazaretanek i gdzie spotkała Franciszkę Siedliską, założycielkę zakonu i późniejszą błogosławioną[6]. Czekając na rozpatrzenie odwołania skierowanego do Stolicy Apostolskiej, wysłała listy do nowo wybranego lwowskiego metropolity abp. Józefa Bilczewskiego z prośbą o zgodę na powrót do klasztoru we Lwowie, który ostatecznie jej odmówił[6]. Kuria watykańska nie zdołała również znaleźć żadnych podstaw do usunięcia jej ze zgromadzenia[6].
Wobec tej rzeczywistości została przyjęta do klasztoru benedyktynek w Subiaco, na co 3 czerwca 1902 wydała zgodę Kongregacja ds. Biskupów i Zakonników[6]. Klasztor w Subiaco zażądał jednocześnie od klasztoru lwowskiego wypłacania rat pieniężnych na jej utrzymanie[7]. Wkrótce nie znajdując porozumienia ze współsiostrami włoskimi, popadła w depresję[8]. Po rocznym pobycie u nich postanowiła wystąpić z prośbą o eksklaustrację[8].
Decyzją Kurii Rzymskiej z 21 czerwca 1903 uzyskała zezwolenie na roczne opuszczenie klauzury[8]. Z Subiaco latem 1903 wyjechała do Rzymu, gdzie zamieszkała u sióstr św. Karola, tuż obok bazyliki św. Piotra[8]. Jesienią 1903 otrzymała dekret sekularyzacyjny[8]. Od tego czasu aż do wiosny 1905 pozostawała w samotności, oddając się modlitwie i medytacjom[8]. Następnie w połowie 1905 przeniosła się z pensjonatu św. Karola do pokoju w czteropiętrowej kamienicy przy ul. Via degli Scipioni i nawiązała kontakt z proboszczem miejscowej parafii ks. Canale, poświęcając się pracy charytatywnej na rzecz ludzi potrzebujących (m.in. dzieci)[8].
Zrodził się u niej wówczas pomysł założenia nowego zgromadzenia, w którym mogłaby realizować swoje powołanie[8]. Pomoc w załatwieniu spraw formalnych zaoferował wówczas o. Jacek Maria Cormier OP, świeżo mianowany generał dominikanów, późniejszy błogosławiony, którego poznała w 1900, w Rzymie[9]. W tym samym czasie znalazła odpowiednie pomieszczenie w dzielnicy Testaccio na ochronkę dla dzieci, a 14 lipca 1907 wniosła podanie do papieża św. Piusa X o wsparcie finansowe tego dzieła, otrzymując w roku następnym jego aprobatę[9]. Często przebywała wówczas w kościele Matki Bożej Królowej Pokoju na Piazza Navona, gdzie poznała proboszcza o. Vincenza Ceresiego, który zaproponował jej, by zajęła się opieką nad ubogimi dziewczętami przyjeżdżającymi do pracy[9]. Po kilku miesiącach przygotowań otwarła 1 maja 1908 przy ul. Via dei Coronari 56, na terenie tej parafii dom dla dwudziestu dziewcząt, któremu nadano nazwę „Casa-Famiglia economica”[10]. W wyniku powiększania się liczby pensjonariuszek, 1 października 1908 przeniosła dzieło, dzięki licznym darczyńcom do nowego obiektu przy ul. Via di Torre Argentina w pobliżu Panteonu[11]. Wiosną 1910 pracowały z nią dwie polskie profeski i dwie włoskie postulantki, które chciały wybrać dalszą drogę życia zakonnego[12]. Generał benedyktynów Hildebrand de Hemptinne OSB skierował wówczas prośbę do wikariatu Rzymu o pozwolenie na obłóczyny postulantek i złożenie przez nie ślubów czasowych[12]. Kardynał Pietro Respighi wydał zgodę i 1 czerwca tegoż roku odbyły się uroczystości z udziałem dwóch kandydatek, którym przewodniczył ks. prałat Faberi[12]. Na przełomie 1912 i 1913 kolejne dwie kandydatki przystąpiły do obłóczyn[12]. Dzięki jej zaradności udało się zorganizować dom przy ul. Via Nomentana z przeznaczeniem na nowicjat dla przyszłych sióstr[12].
W życiu codziennym cechowała ją prostota, ubóstwo, poświęcenie i bezinteresowność[12]. Przez cały okres rzymski chodziła tylko w jednym habicie i w jednej parze obuwia[12]. Pod koniec życia zajęła się opracowaniem konstytucji zgromadzenia, noszącego nazwę Instytutu Sióstr Benedyktynek od Miłości (wł. L’Istituto delle Suore Benedittine di Carità), które 5 marca 1926 zostało urzędowo zatwierdzone[12].
Próbowała przeszczepić zgromadzenie sióstr do odrodzonej Polski, ale bez powodzenia[13]. Udało się jej jedynie erygować jeszcze dwa nowe domy na Sardynii oraz przenieść dom generalny zgromadzenia do Centocelle, na przedmieściach Rzymu, gdzie zmarła 24 września 1926[13]. Została początkowo pochowana na cmentarzu, po czym w listopadzie 1983 przeniesiono jej ciało z grobowca zgromadzenia, w którym spoczywało od 1958, do kaplicy domu generalnego w Centocelle[14].
Z inicjatywy Sióstr Instytutu Benedyktynek od Miłości w Rzymie przekonanych o świątobliwości jej życia podjęto próbę wyniesienia jej na ołtarze[15]. Impuls do rozpoczęcia procesu beatyfikacyjnego wyszedł od bp. Biaggio Terrenoniego z Avezzano w 1981[13]. 16 czerwca 1983 Stolica Apostolska wydała zgodę tzw. Nihil obstat zezwalającą na rozpoczęcie procesu jej beatyfikacji[15]. Postulatorem procesu został benedyktyn o. Giuseppe Tamburino OSB, który zbierał potrzebną dokumentację[16]. Wyjeżdżał on nawet do Polski, gdzie uzyskał w 1986 pomoc od abp. krakowskiego Franciszka Macharskiego, który wyznaczył komisję historyczną[16]. Po przeprowadzonym procesie diecezjalnym, Stolica Apostolska 20 czerwca 1986 potwierdziła jego ważność, po czym w 1988 złożono tzw. Positio wymagane w dalszej procedurze beatyfikacyjnej[15]. Po odbytym 28 listopada 1989 posiedzeniu konsultorów teologicznych oraz sesji kardynałów i biskupów Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych 8 maja 1990, papież Jan Paweł II wydał zgodę na promulgowanie 10 czerwca 1990 dekretu o heroiczności jej cnót[15]. Odtąd przysługiwał jej tytuł Czcigodnej Służebnicy Bożej.
Potrzebny do beatyfikacji był cud za jej przyczyną, jakim okazało się powrócenie do życia po śmierci klinicznej mieszkańca Padwy[16]. Komisja po dwuletniej analizie uznała 21 grudnia 1992 cudowne uzdrowienie za wymagane prawem kanonicznym i sprawa doczekała się swego pomyślnego zakończenia[15], po czym papież Jan Paweł II dokonał jej beatyfikacji 16 maja 1993 w bazylice św. Piotra w Rzymie wraz z trojgiem innych Czcigodnych Sług Bożych[16]: Marią Ludwiką od Jezusa, Florydą Cevoli i Maurycym Tornayem. W wygłoszonej homilii Jan Paweł II powiedział m.in.[17]:
Matko Kolumbo, jakże aktualna jest misja, którą podjęłaś i przekazałaś swoim córkom! Dziś bardziej niż kiedykolwiek młode pokolenia potrzebują przewodnictwa wiernych świadków Boga: poszukują ludzi wzywających do życia głosem Chrystusa, który żyje. Młodzi proszą – czasem może nie wprost – o prawdziwych wychowawców, ożywionych głębokim zmysłem duchowego macierzyństwa i ojcostwa, które się nie narzuca ani nie poddaje rezygnacji, ale wyzwala mocą prawdy i miłości, mocą łagodności, którą tylko Bóg może dać.
Jej wspomnienie liturgiczne obchodzone jest 24 września (dies natalis).