Kopalnia soli
W dzisiejszym świecie Kopalnia soli przykuł uwagę milionów ludzi na całym świecie. Niezależnie od tego, czy ze względu na swój wpływ na społeczeństwo, znaczenie historyczne czy wpływ na polu kultury, Kopalnia soli stał się tematem zainteresowania w różnych obszarach. Od momentu powstania do chwili obecnej Kopalnia soli pozostawił ślad w życiu ludzi, wywołując debaty, refleksje i badania na temat jego znaczenia i wpływu. W tym artykule zbadamy różne aspekty związane z Kopalnia soli, analizując jego znaczenie i dzisiejsze implikacje.
.jpg)
Kopalnia soli – kopalnia odkrywkowa lub podziemna eksploatująca złoże soli, głównie soli kamiennej (również w postaci solanki[1]) lub potasowej poprzez tworzenie wyrobisk górniczych[2], ługowanie[3] lub wydobywająca solankę poprzez odwierty jako kopalnia otworowa[4].
Kopalnie soli na świecie (wybór)
Europa
- Niemcy: kopalnia Niedersachsen-Riedel, zespół kopalń Heilbronn-Kochendorf[5]
- Wielka Brytania: kopalnia w Boulby, kopalnia Winsford[5]
- Hiszpania: kopalnia Cardona, Balsareny, Sallent, Suria, Naval, Galar[6]
- Włochy: kopalnie w San Cataldo, Palo, Santa Caterina, Piolo, Pasquasia oraz Corvillo[7]
- Rosja: kopalnie w okolicy Solikamska i Bierezników[7]
- Białoruś: kombinat Soligorsk[7]
- Ukraina: kopalnia w Sołedaru, dawne kopalnie soli potasowych w Kałuszu, Stebniku i Hołyniu[8]
- Rumunia: kopalnie Slanic Prahova, Salina Praid, Salina Dej, Cacica, Tirgu Ocna[8]
Ameryka Północna
- USA: kopalnia Cane Creek[9]
- Kanada: kopalnia Windsor, kopalnia w Goderich (największa kopalnia soli na świecie[10]), kopalnie w basenie Elk Point (największe złoża soli na świecie)[11]
Ameryka Południowa
- Chile: kopalnia odkrywkowa w okolicy Iquique (jedna z największych tego typu na świecie)[12]
Azja
- Pakistan: kopalnia Khewra (druga co do wielkości na świecie)[13]
Afryka
- Etiopia: wydobycie odkrywkowe na Pustyni Danakilskiej[14]
Kopalnie soli w Polsce
Kopalnie czynne:
- Kopalnia Soli Kłodawa (wydobycie soli kamiennej systemem komorowym[4][15][16])
- Zakłady Górnicze Polkowice-Sieroszowice (wydobycie tradycyjnymi metodami górniczymi[15][16])
- Inowrocławskie Kopalnie Soli „Solino” (wydobycie poprzez ługowanie)[15][17]:
- otworowa Kopalnia Soli Mogilno w Przyjmie[18]
- otworowa Kopalnia Soli Góra w Radojewicach[18] (wydobycie z ochroną stropu[4])
Kopalnie historyczne:
- żupy solne w Małopolsce wschodniej: np. Stebnik, Lacko, Drohobycz, Bolechów, Dolina, Kałusz, Delatyn, Łanczyn, Kosów[19]
- Otworowa Kopalnia Soli Łężkowice[20] w Łężkowicach, działająca w latach 1968–1987; należała do Kopalni Soli Bochnia[21][22] (wydobycie bez ochrony stropu[4])
- Kopalnia Otworowa Barycz[20] działająca w latach 1924–1998; należała do Kopalni Soli Wieliczka[23] (wydobycie bez ochrony stropu[4])
- Kopalnia soli Bochnia[18] (wydobycie metodą ługowni otwartych[4][16])
- Kopalnia Soli Siedlec-Moszczenica[18]
- Kopalnia Soli im. Tadeusza Kościuszki w Wapnie[24][18] (1911-1977)
- Kopalnia Soli „Solno” w Inowrocławiu (wydobycie metodą ługowni otwartych[4]
Czynne zakłady uzyskujące sól jedynie w wyniku odparowania podziemnej solanki:
- Zakład Odsalania „Dębieńsko” (sól z kopalnianych wód dołowych[15])
- Warzelnia Soli Ciechocinek w Ciechocinku[26]
- Soda Polska Ciech[4]
- Kopalnia soli Wieliczka (dawniej wydobycie tradycyjne i prace metodą ługowni otwartych[4][25][16], obecnie sól pozyskiwana jedynie z odparowania solanki z kopalnianych wód dołowych[15])
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Jesionkowski 1984 ↓.
- ↑ Leksykon 1989 ↓.
- ↑ PAN 1996 ↓.
- ↑ a b c d e f g h i Hwałek 2000 ↓, s. 8.
- ↑ a b Garlicki 2016 ↓, s. 24.
- ↑ Garlicki 2016 ↓, s. 26.
- ↑ a b c Garlicki 2016 ↓, s. 27.
- ↑ a b Garlicki 2016 ↓, s. 28.
- ↑ Garlicki 2016 ↓, s. 29.
- ↑ Schwartz ↓.
- ↑ Garlicki 2016 ↓, s. 30.
- ↑ Garlicki 2016 ↓, s. 21.
- ↑ Mahmud 2016 ↓.
- ↑ Patinkin 2016 ↓.
- ↑ a b c d e Jasiński 2007 ↓.
- ↑ a b c d e Garlicki 2016 ↓, s. 23.
- ↑ Solino ↓.
- ↑ a b c d e Cyran 2008 ↓.
- ↑ Hwałek 2000 ↓, s. 18-20.
- ↑ a b Garlicki 2016 ↓, s. 22.
- ↑ Poborska-Młynarska 2009 ↓.
- ↑ Zięba 2009 ↓.
- ↑ Mazurek 2007 ↓.
- ↑ Hwałek 2000 ↓, s. 35.
- ↑ a b Kunstman 2002 ↓.
- ↑ Hwałek 2000 ↓, s. 102.
Bibliografia
- Katarzyna Cyran, Aleksander Garlicki: Złoża soli kamiennej w Polsce i możliwości ich wykorzystania. W: Przemiany środowiska naturalnego a rozwój zrównoważony. Maciej J. Kotarba (red.). Kraków: Wydawnictwo TBPŚ „Geosfera”, 2008, s. 234. ISBN 978-83-915765-7-1.
- Aleksander Garlicki: Kopalnie soli na świecie. W: Andrzej Nowakowski: Skarb. Kopalnia Soli „Wieliczka”. Universitas, 2016. ISBN 97883-242-2278-0.
- Stanisław Hwałek: Kopalnictwo soli i pozostałych surowców (bez siarki). W: Historia polskiego przemysłu kopalnictwa surowców chemicznych. Warszawa: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego, 2000, seria: Karty z historii polskiego przemysłu chemicznego. T. 13. ISBN 83-908323-9-9.
- Wojciech Jasiński: Odpowiedź ministra skarbu państwa na zapytanie nr 2241 w sprawie planowanej sprzedaży Kopalni Soli ˝Kłodawa˝ SA. Ministerstwo Skarbu Państwa, 2007-03-27. .
- Leszek Jesionkowski, Barbara Jesionkowska, Henryk Szydłowski: Wieliczka: solny skarb. Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984, s. 19. ISBN 83-03-00203-1. OCLC 11387171. (pol.).
- Andrzej Kunstman, Katarzyna Poborska-Młynarska, Kazimierz Urbańczyk: Zarys otworowego ługownictwa solnego: aktualne kierunki rozwoju. Kraków: Wydawnictwa AGH, 2002, s. 8. ISBN 83-88408-48-8.
- Leksykon górniczy. Hasło: kopalnia soli. Katowice: Wydawnictwo „Śląsk”, 1989, s. 121. ISBN 83-216-0690-3.
- Sarmad Mahmud: Khewra Salt Mine, the second largest in the world. Business Recorder, 2016-10-31. . . (ang.).
- Jakub Mazurek. Deformacje powierzchni w Otworowej Kopalni Doli „Barycz” w likwidacji. Czy mogą jeszcze powstać zapadliska?. „Górnictwo i Geoinżynieria”, s. 409, 2007. Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. ISSN 1732-6702.
- Jason Patinkin: Endangered camel caravans of the Ethiopian salt mines. Al Jazeera Media Network, 2016-01-13. . (ang.).
- Katarzyna Poborska-Młynarska. Techniki eksploatacji ługowniczej w złożu solnym Łężkowic - z historii produkcji solanki na Podkarpaciu. „Geologia”. 35 (3), s. 394, 2009. Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie.
- IKS Solino. O firmie. Orlen. .
- Ryan Schwartz: The potential impact of climate change on the Lake Huron shoreline at Goderich. . (ang.).
- „Technika poszukiwań geologicznych, geosynoptyka i geotermia”. 35, s. 46, 1996. Centrum Podstawowych Problemów Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN. ISSN 0304-520X.
- Krzysztof Zięba, Wiesław Kowalczyk: Urządzenia transportowe w Kopalni Soli Bochnia. W: Dzieje górnictwa – element europejskiego dziedzictwa kultury. T. 2. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, 2009, s. 368. ISBN 978-83-7493-459-6.