Księstwo Zadźwińskie

W tym artykule omówimy Księstwo Zadźwińskie, temat, który przyciągnął dziś uwagę i zainteresowanie wielu ludzi. Księstwo Zadźwińskie to temat, który obejmuje szeroki zakres aspektów i ma istotny wpływ na różne obszary życia. W miarę postępów w tym artykule będziemy odkrywać różne aspekty Księstwo Zadźwińskie i badać jego znaczenie we współczesnym społeczeństwie. Dodatkowo zagłębimy się w różne perspektywy i opinie istniejące wokół Księstwo Zadźwińskie, oferując pełny i zrównoważony pogląd na ten temat. Bez wątpienia Księstwo Zadźwińskie to temat zasługujący na naszą uwagę i szczegółową analizę, dlatego w tym artykule zagłębimy się w jego złożoność i głębię.

Księstwo Zadźwińskie
Ducatus Ultradunensis
1561-1621
Herb
Herb
Stolica

Felin

Data powstania

1561

Data likwidacji

1621

Religia dominująca

luteranizm

Mapa opisywanego kraju

     Księstwo Inflanckie

     Księstwo Kurlandii i Semigalii

     Wielkie Księstwo Litewskie

     Korona Królestwa Polskiego

     Księstwo Estonii

Położenie na mapie świata
Mapa konturowa świata, u góry znajduje się punkt z opisem „Księstwo ZadźwińskieDucatus Ultradunensis”
58°22′N 25°36′E/58,366667 25,600000
Multimedia w Wikimedia Commons

Księstwo Zadźwińskie (Księstwo Inflanckie, łac. Ducatus Ultradunensis), zwane też Inflantami polskimi[1] – posiadłość Rzeczypospolitej Obojga Narodów, istniejąca w latach 1561–1621.

Na mocy paktu wileńskiego, Konfederacja Inflancka została podzielona na zwasalizowane wobec Rzeczypospolitej Księstwo Kurlandii i Semigalii oraz Księstwo Zadźwińskie. W dniu 25 grudnia 1566 roku ogłoszono oficjalne ustanowienie Księstwa Zadźwińskiego, inkorporowanego do Wielkiego Księstwa Litewskiego[2]. Zmienił tę relację akt wydany przez króla Zygmunta Augusta 3 sierpnia 1569 w ramach unii lubelskiej, który poddał Inflanty Rzeczypospolitej jako całości, a nie odrębnie Koronie czy Litwie[3], a jego gubernatorem mianowano Jana Hieronimowicza Chodkiewicza. Od tego czasu Inflanty były uważane za wspólną posiadłość Korony i Litwy.

Księstwo Zadźwińskie zostało podzielone na cztery okręgi: ryski, trejdeński, wendeński i dyneburski. W latach 1577–1582 znajdowało się pod okupacją rosyjską. Po odzyskaniu Inflant przez Stefana Batorego, zostały podzielone na trzy prezydia: dorpackie, parnawskie i wendeńskie, zamienione w 1598 roku na województwa.

Ordinatio Livoniae Sejmu z 1589 r.[4], ustalała kolejność obsadzania starostw przez szlachtę koronną i litewską. Przysięga starostów składana była spolney Rzeczypospoiitey Korony Polskiey, y Wielkiego Xięstwa Litewskiego[5].

W roku 1598 nowa uchwalona przez Sejm ustawa dotycząca Inflant, tak zwana Ordinatio Livoniae II, dopuściła do urzędów w Inflantach, na zasadzie alternaty, także miejscową szlachtę niemiecką[6], co równało się praktycznie jako podkreślenie administracyjnej odrębności Księstwa Inflanckiego jako trzeciego kraju zunifikowanej Rzeczypospolitej.

Po wojnie polsko-szwedzkiej większość ziem księstwa została w 1621 roku włączona do Inflant szwedzkich, co potwierdził rozejm w Altmarku z 1629 roku. W rękach polskich pozostała wschodnia część województwa wendeńskiego, które przekształcone zostało w województwo inflanckie.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Andrejs Plakans: A Concise History of the Baltic States. Cambridge University Press, 2011, s. 95. ISBN 978-0-521-54155-8.
  2. ↑ Pełny tekst aktu unii grodzieńskiej w: Codex diplomaticus Regni Poloniae et Magni Ducatus Lituaniae, t. 5, Wilno 1758, s. 269-273.
  3. ↑ Pełny tekst aktu Zygmunta Augusta z 3 sierpnia 1569 w: Prawa konstytucje y przywileje królestwa Polskiego y Wielkiego Xięstwa Litewskiego u wszystkich Prowincyi należących: Na walnych Seymiech Koronnych od Sejmu Wiślickiego Roku Pańskiego 1347 aż do ostatniego Sejmu uchwalone, 1733 , t. II, f. 806-807. Patrz też w: Henryk Wisner, Rzeczpospolita Wazów. Czasy Zygmunta III i Władysława IV, Warszawa 2002, s. 19; Krzysztof Mikulski, Andrzej Rachuba, op. cit., s. 7.
  4. ↑ Volumina Legum, t. II, s. 278 - 280, f. 1262 - 1267
  5. ↑ Tamże, s. 279, f. 1264. Obronność Inflant powierzono hetmanom wielkim obu narodów, Ludzie zaś narodu Inflantckiego, Przełożonego swego od obudwu Hetmanow mieć mаią. Gdyby iaka expedicya była w ktoreyby oba Hetmani byli, połowica pod Polskim, połowica pod Litewskim Hetmanem bydż maią. Tamże, s. 279, f. 1265.
  6. ↑ Ordynacya Ziemie Inflantckiey, Volumina Legum, t. II, s. 377n, f 1474 - 1476. Enn Tarvel, op. cit., s. 73. O polityce Rzeczypospolitej wobec Inflant w pierwszych latach panowania Zygmunta III patrz też: Jan Rzońca, Rzeczpospolita Polska w latach 1596-1599. Wybrane zagadnienia polityki wewnętrznej i zagranicznej, Opole 1990, s. 59-66.

Bibliografia

Historia Łotwy