Lachowicze
We współczesnym świecie Lachowicze zyskał duże zainteresowanie i znaczenie w różnych obszarach społeczeństwa. Wraz z postępem technologii i globalizacją Lachowicze stał się stałym tematem rozmów, począwszy od aspektów kulturowych i artystycznych, po naukowe i polityczne. Wpływ Lachowicze rozprzestrzenił się na cały świat, wywołując debaty i sprzeczne opinie w opinii publicznej. W tym artykule przyjrzymy się różnym perspektywom i podejściu do Lachowicze, aby lepiej zrozumieć jego wpływ na nasze codzienne życie i przyszłość.
.jpg) Rynek w Lachowiczach, po lewej wieża zegarowa, 2018 | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Obwód | |||
| Rejon | |||
| Wysokość |
180 m n.p.m. | ||
| Populacja (01.01.2024) • liczba ludności |
| ||
| Nr kierunkowy |
+375 1633 | ||
| Kod pocztowy |
225372 | ||
| Tablice rejestracyjne |
1 | ||
Położenie na mapie obwodu brzeskiego  | |||
Położenie na mapie Białorusi  | |||
 53°02′N 26°16′E/53,033333 26,266667
| |||
| Strona internetowa | |||
Lachowicze (biał. Ляхавічы/Lachavičy, ros. Ляховичи) – miasto na Białorusi, w obwodzie brzeskim, siedziba rejonu. Położone nad rzeką Wiedźmą, przy drodze R4, 225 km od Brześcia. Liczy 10 605 mieszkańców (2024). Stacja kolejowa na linii Baranowicze – Łuniniec.
Historia
Nazwa miejscowości wzięła się zapewne od Lachów – staroruskiego egzonimu Polaków. Pierwsze wzmianki o osadzie pochodzą z XV w. jako osiedlu wojskowym[2]. W Wielkim Księstwie Litewskim znajdowała się w powiecie nowogródzkim, początkowo w województwie trockim, zaś od 1507 r. nowogródzkim[3]. W XVI w. wieś weszła w posiadanie rodu Gasztołdów, należąc następnie do wdowy po ostatnim z nich, Barbary Radziwiłłówny (1542–1551); z kolei po jej śmierci została włączona do dóbr hospodarskich. 10 kwietnia 1572 wielki książę Zygmunt August odstąpił miejscowość z dobrami Janowi Hieronimowiczowi Chodkiewiczowi w zamian za Puszczę Świsłocką[4]. W 1595 r. podczas powstania Nalewajki miasto bezskutecznie oblegali kozacy. W latach 1607–1612 z polecenia Jana Karola Chodkiewicza zostało znacznie rozbudowane i ufortyfikowane, stając się największą twierdzą ówczesnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów. 10 kwietnia 1635 w Lachowiczach zmarł marszałek wielki litewski Jan Stanisław Sapieha. Podczas wojny z Rosją w 1655 r. przeniesiono tu obraz Matki Boskiej z Białynicz.
W 1660 r. twierdza dowodzona przez generała artylerii litewskiej Mikołaja Judyckiego wytrzymała cztery ataki Rosjan podczas trzymiesięcznego oblężenia, co współcześni przypisywali interwencji Maryi i z tego powodu została nazwana „litewską Jasną Górą”. Forteca ta jako jedna z trzech na Litwie (obok Słucka i Nieświeża) pozostała niezdobyta aż do końca wojny. W czasie III wojny północnej w 1706 r. twierdzę zdobyli Szwedzi, a w 1709 r. odbił ją hetman polny litewski Grzegorz Antoni Ogiński. Po II rozbiorze Rzeczypospolitej w 1793 r. Lachowicze znalazły się pod panowaniem Cesarstwa Rosyjskiego (zabór rosyjski). W 1919 r. miasto weszło w skład odrodzonej Polski. W 1920 r. zostało przejściowo zajęte przez bolszewików. Ostateczną przynależność Lachowicz do Polski potwierdził traktat ryski z 1921 r., kończący wojnę polsko-radziecką. W 1921 r. mieszkało tu 2819 osób, w tym 1411 Żydów, 1356 Polaków, 42 Białorusinów i 10 osób innej narodowości. 1656 mieszkańców było wyznania mojżeszowego, 1035 rzymskokatolickiego, 101 prawosławnego, a 27 innego[5]. Podczas okupacji hitlerowskiej, w październiku 1941 r. Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców, w którym przebywało około 3500 osób. 25 czerwca 1942 Niemcy zlikwidowali getto, a Żydów zamordowali[6].
Zabytki
Obiekty zachowane:
- kościół św. Józefa – zbudowany w 1907–1910 w stylu neogotyckim. Przebudowany w 40.–50. XX w. utracił wieżę, sygnaturki i charakterystyczne, stylowe lizeny. Zaadaptowany na ambulatorium. Odbudowywany od 2008 r. z przeznaczeniem na wypełnienie pierwotnej funkcji
- ruiny kaplicy grobowej Dominika Reytana – zbudowana w XIX w. w stylu klasycyzmu warszawskiego. Zniszczona, nieudolnie rozbierana, zabezpieczona na pocz. XXI w.
- zamek – wybudowany w 1607–1612 na polecenie Jana Karola Chodkiewicza, następnie rozbudowany o fortyfikacje miejskie. Był największą twierdzą w XVII-wiecznej Rzeczypospolitej Obojga Narodów, mając mury o długości 1 km. Obecnie nie istnieje.
Obiekty zniszczone, znane ze źródeł:
- kościół Podwyższenia Krzyża Świętego – ufundowany przez Jana Karola Chodkiewicza w 1602 r. Po pożarze w XVIII w. odbudowany w stylu klasycystycznym ze środków Michała Józefa Massalskiego. W 1780 r. umieszczono w jego wnętrzu epitafium dla Tadeusza Reytana. W 1864 r. przebudowany w stylu noworosyjskim i zmieniony w cerkiew prawosławną. W 1945 r. zamknięty, zburzony w latach 60. XX w.
- synagoga
Osobistości
- Piotr Morzkowski – działacz reformacyjny, duchowny braci polskich, w 1619 r. nauczał katechizmu w zborze w Lachowiczach, w 1625 r. został ordynowany duchownym tego zboru
- Franciszek Ksawery Niesiołowski – polski generał powstania kościuszkowskiego, generał brygady armii Księstwa Warszawskiego, generał brygady Królestwa Polskiego, generał brygady powstania listopadowego, senator-kasztelan Królestwa Polskiego, urodzony w Lachowiczach
- Sergiusz Piasecki – polski pisarz, publicysta polityczny, oficer wywiadu, żołnierz Armii Krajowej, urodzony w Lachowiczach
- Jan Stanisław Sapieha – litewski dyplomata i urzędnik ziemski, marszałek wielki litewski, zmarł w Lachowiczach
- Jakub Szynkiewicz – wielki mufti polskich muzułmanów.
Przypisy
- ↑ Численность населения на 1 января 2024 г. и среднегодовая численность населения за 2023 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов, поселков городского типа. belstat.gov.by. (biał.).
- ↑ Г.П. Пашкоў (red.), Вялікае Княства Літоўскае: Энцыкляпэдыя, t. 2: Кадэцкі корпус – Яцкевіч, Менск: ВНУ, 2005, s. 239, ISBN 985-11-0378-0 (biał.).
- ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 99.
- ↑ Piotr Bajko, Kronika białowieska. T. 1: 983-1959 r, Białowieża: Hajstra, 2018, ISBN 978-83-929365-6-5 .
- ↑ https://pbc.biaman.pl/dlibra/publication/1966/edition/3085/content
- ↑ Geoffrey P. Megargee (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1221.
Miasta partnerskie
Zobacz też
Linki zewnętrzne
- Oficjalna strona internetowa
- Lachowicze w pow. słuckim, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 56.
- Lachowicze, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 208.
- Archiwalne widoki miasta w bibliotece Polona
