Lignina

Wygląd przypnij ukryj Fragment struktury ligniny

Lignina, drzewnikorganiczny związek chemiczny, heterogenny polimer zbudowany z cząsteczek fenylopropanolu, zmodyfikowanego obecnością wiązań C=C, a także grup eterowych oraz hydroksylowych. Jeden z podstawowych składników drewna (obok celulozy i hemiceluloz), w którym występuje w ilości ok. 20%. Buduje ścianę komórkową (zwłaszcza wtórną) u roślin (stanowi 17–25% suchej masy drewna drzew liściastych oraz nawet 25–34% u drzew iglastych). Jest nierozpuszczalna w wodzie.

Jest drugim (po celulozie) najpowszechniejszym związkiem organicznym występującym na Ziemi. Pomimo tego, nie ma ona szerokiego zastosowania w przemyśle. Jest stosowana głównie jako opał lub nawóz. Wykorzystuje się ją niekiedy także do produkcji płyt wiórowych i laminowanych, jako składnik żywic fenolowych oraz lepiszcze w linoleum.

Eliminacja ligniny (fachowo zwana delignifikacją) przy pomocy wodorotlenku sodu, siarczku sodu lub dwutlenku siarki jest jednym z procesów w produkcji papieru.

Rozkład ligniny przeprowadzają grzyby, powodując białą zgniliznę drewna. Najbardziej typowymi monomerycznymi produktami rozkładu ligniny są wanilina i kwas wanilinowy.

Przypisy

  1. a b c d e f g Encyklopedia Audiowizualna Britannica. Biologia, Poznań: Wydawnictwo Kurpisz S.A., 2006, s. 78–79, ISBN 978-83-60563-11-3 .
  2. a b c MarzenaM. Popielarska MarzenaM., RobertR. Konieczny RobertR., GrzegorzG. Góralski GrzegorzG., Słownik szkolny. Biologia, Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2008, s. 179, ISBN 978-83-7435-692-3 .
  3. Lignina, Słownik języka Polskiego , Wydawnictwo Naukowe PWN  .
  4. K.H.K.H. Lautenschläger K.H.K.H., W.W. Schröter W.W., A.A. Wanninger A.A., Nowoczesne kompendium chemii, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, ISBN 978-83-01-14906-2 .brak strony (książka)
  5. PiotrP. Łakomy PiotrP., HannaH. Kwaśna HannaH., Atlas hub, Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2008, ISBN 978-83-7073-650-7 .brak strony (książka)
Kontrola autorytatywna (klasa indywiduów chemicznych o zbliżonym pochodzeniu lub występowaniu):Encyklopedia internetowa: