Lista najwyższych kościołów w Polsce

Wygląd przypnij ukryj

W Polsce od setek lat budowano kościoły. Wiele z nich odznacza się wielkością i strzelistością wież i stanowi najbardziej znaczący punkt w panoramie miasta. Najwyższe katedry gotyckie świata przekraczają 150 metrów wysokości i niektóre z nich w XIX wieku były najwyższymi budowlami świata, ale w Polsce również istnieją wzniosłe budowle sakralne. Poniższa lista przedstawia najwyższe polskie kościoły, których wysokość wynosi przynajmniej 50 metrów.

Lista kościołów mających przynajmniej 50 metrów wysokości

Lista może być niekompletna, jeżeli możesz dodaj brakujące kościoły, koniecznie ze źródłem danych

Wysokość Zdjęcie Nazwa Zakończenie budowy Miasto Uwagi
141,50 Bazylika Najświętszej Maryi Panny Licheńskiej 2004 Licheń Stary najwyższa wieża i kościół w Polsce
110,18 Bazylika Archikatedralna św. Jakuba 2008 Szczecin wieża katedralna z 1892 została zbombardowana w 1944, mierzyła wtedy 119,8 m
106,30 Bazylika jasnogórska 1906 Częstochowa 89-metrowa podstawa wieży pochodzi z 1714, a resztę dobudowano w 1906; wieża jest odchylona od pionu o 78 cm
104,50 Archikatedra św. Stanisława Kostki 1912 Łódź Najwyższy budynek w Łodzi
102,63 Kościół Mariacki 1854 Chojna  
101,21 Katedra św. Stanisława i św. Wacława 1565 Świdnica Najwyższa wieża na Śląsku.
101,00 Kościół parafialny Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny 1876 Bielawa  
99,00 Kościół św. Jana 1464; wieża 1892 Stargard  
97 Archikatedra św. Jana Chrzciciela 1272 (1992) Wrocław  Najwyższy kościół we Wrocławiu
97,00 Katedra św. Mikołaja ok. 1247 (wieża 1907) Elbląg Po pożarze kościoła w 1777 r. ponad 100-metrową wieżę rozebrano i w 1907 zbudowano nową. Najwyższy kościół po prawej stronie Wisły.
95 Bazylika św. Antoniego 1906 Rybnik najwyższy kościół na Górnym Śląsku
92,0 Kościół św. Bartłomieja XX wiek Gliwice najwyższy gliwicki kościół
91,46 Bazylika św. Elżbiety 1531–1535 Wrocław w 1529 130 m wieża została zniszczona
90,00 Kościół Macierzyństwa Najświętszej Marii Panny 1370 Trzebiatów nad Regą Jeden z najwyższych kościołów na Pomorzu Zachodnim.

W średniowieczu wieża pełniła funkcje latarni morskiej.

87,5 Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa 1903 Olsztyn
86,00 Kościół św. Katarzyny 1897 Toruń  
86,00 Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła 1902 Katowice W latach 1925–1955 pełnił funkcję kościoła katedralnego.
85,00 Bazylika katedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny 1411 Włocławek Wieże nadbudowane pod koniec XIX wieku podczas prac regotyzacyjnych
83,5 Bazylika Matki Boskiej Anielskiej 1900 Dąbrowa Górnicza
83,5 Kościół Mariacki 1292 Stargard kościół z najwyżej położonym sklepieniem w Polsce – 32,5 m
83 Kościół Najświętszej Maryi Panny Królowej Różańca Świętego 1976 Gdańsk
82 Kościół Mariacki 1397 Kraków obydwie wieże ukończone w 1406. Wieża południowa ma wys. 69 m.
82 Bazylika Mariacka Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny 1502 Gdańsk największy gotycki ceglany kościół na świecie
80 Kościół św. Michała Archanioła 1871 Wrocław
80 Kolegiata NMP Bolesnej i św. Aniołów Stróżów 1904 Wałbrzych
80 Bazylika archikatedralna Świętej Rodziny 1997 Częstochowa  
80 Kościół św. Mateusza XX Łódź najwyższy kościół protestancki w Polsce
78,00 Kościół św. Rocha 1946 Białystok  
78,00 Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny 1908 Szczecinek  Najwyższy kościół w Szczecinku
78 Kościół św. Karola Boromeusza we Wrocławiu 1913 Wrocław
78 Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny 1320 Chełmno  
78 Kościół Przemienienia Pańskiego 1902 Drezdenko Najwyższy kościół w woj. lubuskim
78 Kościół św. Augustyna 1909 Wrocław  
77,00 Kościół Zwiastowania Najświętszej Marii Panny 1901 Inowrocław  
77 Sanktuarium Bożego Miłosierdzia 2002 Kraków  
77 Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej 1909 Grybów  
76 Kościół św. Katarzyny XVII wiek Gdańsk  
75,6 Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny 1866 Szczecin  
75,5 Katedra św. Apostołów Piotra i Pawła 1900 Gliwice  
75 Kościół św. Andrzeja Boboli 1902 Bydgoszcz  Najwyższy budynek Bydgoszczy
75 Katedra Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny 1912 Siedlce  
75 Kościół Zmartwychwstania Pańskiego połowa XV w. Drawsko Pomorskie  
75 Kościół Przemienienia Pańskiego 1914 Garbów Najwyższy kościół w województwie lubelskim.
75 Kościół Jezusowy 1772 Cieszyn  
75 Kolegiata Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny 1842 Głogów  
75 Kościół św. Marii Magdaleny 1892 Chorzów  
75 Kościół św. Mikołaja 1902 Racibórz  
75 Świątynia Opatrzności Bożej 2016 Warszawa Najwyższa świątynia w Warszawie
75 Bazylika katedralna św. Michała i św. Floriana 1904 Warszawa W latach 20. XX wieku konstrukcja wysokich wież została naruszona, toteż zostały one obniżone.
74 Kościół św. Józefa 1909 Kraków-Podgórze
74 Bazylika Konkatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny 1301 Kołobrzeg  
73 Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny 1901 Chorzów  
73 Katedra Podwyższenia Krzyża Świętego 1899 Opole  
73 Kościół Matki Bożej Królowej Korony Polskiej 1921 Gdańsk-Oliwa
73 Kościół św. Jacka 1908 Legnica
72,50 Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny 1900 Białystok  
72,00 Bazylika katedralna Opieki Najświętszej Maryi Panny pocz. XX wieku Radom wybudowana na przełomie XIX/XX wieku w stylu neogotyckim  
72 Kościół św. Mikołaja 1889 Nowa Ruda  
72 Kościół Najświętszego Serca Jezusowego 1990 Włocławek
72 Katedra polskokatolicka św. Marii Madaleny 1232 Wrocław
72 Kościół św. Michała Archanioła 1268/1449 Grodków Prezbiterium należy do najstarszych budowli tego typu na Śląsku. Wieża w całości murowana z cegły wraz z 30 m. iglicą. Należy do najwyższych budowli ceglanych w tej części europy.
72 Bazylika archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława 1364 Kraków Wysokość wieży zegarowej
72 Bazylika Katedralna Narodzenia Najświętszej Maryi Panny 1898 Tarnów  
71 Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny 1735 Krzeszów  
71 Bazylika archikatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Jana Chrzciciela 1571, wieża 1764 Przemyśl Największa świątynia województwa podkarpackiego
71 Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny 1870 Katowice  
71 Kościół św. Jakuba i św. Agnieszki 1430 Nysa Po Bazylice Mariackiej w Gdańsku jest to ceglany gotycki kościół o największej kubaturze w Polsce. Dach tej świątyni ma 4 tys. m² powierzchni i jest najbardziej spadzisty w europie a kalenica dachu sięga 56 m. Każda z naw ma po 27 m. wysokości.
70 Bazylika Bożego Ciała 1405 Kraków Najwyższy kościół na Kazimierzu
70 Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła 1899 Piekary Śląskie
70 Kościół Najświętszego Zbawiciela 1914 Ryki
70 Kościół Najświętszego Zbawiciela 1869 Poznań  
70 Bazylika konkatedralna św. Jakuba XIV wiek Olsztyn
70 Kościół św. Tomasza Apostoła 1911 Sosnowiec
70 Bazylika Kolegiacka św. Andrzeja Apostoła 1301 Olkusz  
70 Kościół Najświętszej Marii Panny Królowej Polski 1994 Świdnica  
70 Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa 1891 Mysłowice  
70 Kościół św. Jakuba Apostoła Zduny  
70 Kościół Matki Bożej Pocieszenia 1900 Żyrardów wieże liczą „ponad” 70 m.
70 Cerkiew św. Ducha trwa, wieża 2012 Białystok Wysokość wieży
69 Kolegiata św. Krzyża i św. Bartłomieja 1477 Wrocław  
69 Kościół św. Franciszka Serafickiego 1473, wieże około 1730 Poznań
68 Kościół św. Jana Pawła II 2016 Kraków
68 Kościół bł. Karoliny Kózkówny 1996 Tarnów Drugi co do wysokości kościół w Tarnowie
68 Kościół św. Stanisława XIV wiek Wschowa
68 Kościół Matki Boskiej Królowej Polski 1975 Elbląg
68 Kościół Najświętszej Maryi Panny Różańcowej 1904 Pabianice  
67 Bazylika św. Katarzyny Aleksandryjskiej XIV wiek Braniewo
67 Kościół Miłosierdzia Bożego 2001 Dębica
67 Kościół Świętego Ducha 1981 Mielec
67 Kościół św. Jana Chrzcicela w Bielsku 1912 Bielsk (województwo mazowieckie)
66,4 Kolegiata Świętych Apostołów Piotra i Pawła i św. Michała Archanioła III połowa XIV wieku Lidzbark Warmiński Wieżę zachodnią początkowo drewnianą wybudowano około 1400 roku, później podwyższono około 1530. Obecnie wieża posiada 5 kondygnacji i góruje nad miastem.
66 Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa 1908 Bóbrka Witraże w kościele zostały zaprojektowane i wykonane w pracowni Stefana Matejki – bratanka słynnego malarza Jana Matejki.
66 Kolegiata Najświętszego Serca Jezusowego 1911 Gdańsk-Wrzeszcz
66 Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa 1952 Gdynia Najwyższy kościół trójmiasta
65 Bazylika św. Wincentego á Paulo 1939 Bydgoszcz
65 Kościół Świętego Antoniego Padewskiego 1925 Jedlicze Najwyższy budynek miasta
65 Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa 1951 Nowy Targ Najwyższy budynek miasta
64 Kościół św. Stanisława Biskupa Męczennika 1919 (wieża 1985) Postoliska
64 Kościół Świętego Ducha 1756, wieża 1899 Toruń Drugi co do wysokości budynek w Toruniu
64 Kościół Chrystusa Dobrego Pasterza 1998 Krościenko nad Dunajcem
64 Kościół św. Jana Ewangelisty 1350 Paczków Pierwotnie wieża wznosiła się na wysokość blisko 120 m. Kościół przebudowano na obronny. Rzadki przykład budowli sakralnej tego typu. We wnętrzu w jednej z naw studnia.
64 Kościół św. Pawła Apostoła 1912 Ruda Śląska – Nowy Bytom
63,3 Kościół Trójcy Świętej 1861 Lubań
63 Kościół Wszystkich Świętych XVI wiek (wieża 1933) Gliwice
63 Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny 1230 Złotoryja
63 Bazylika prymasowska Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny 1952 Gniezno  
63 Bazylika katedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny 1472 Pelplin Wysokość z sygnaturką
62 Bazylika archikatedralna Świętych Apostołów Piotra i Pawła XI wiek Poznań
62 Kościół św. Michała Archanioła 1738 Prudnik Najwyższy kościół Prudnika
62 Kościół Najświętszego Serca Jezusowego 1909 Smolice
62 Kościół św. Wawrzyńca XIII wiek (ob. wygląd 1907) Strzelce Opolskie
62 Kościół Marii Panny 1386 Legnica
62 Kościół św. Teresy i św. Jana Bosco 1963 Łódź Najwyższa kopuła w Łodzi
61 Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Stoczku Łukowskim 1923 Stoczek Łukowski
61 Katedra św. Mikołaja 1912 Bielsko-Biała  
60,55 Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny 1864 Chrząstawa Wielka
60 Kościół Świętej Trójcy 1886 Bytom
60 Kościół św. Franciszka z Asyżu 1911 Borki Wielkie
60 Kościół Matki Bożej Częstochowskiej XIV wiek Darłowo
60 Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła XIV wiek, wieża 1895 Pieniężno
60 Konkatedra Narodzenia Najświętszej Maryi Panny i św. Jana Jerozolimskiego XV wiek Żywiec Najwyższy kościół Żywca
60 Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej 1924 Zgierz  
60 Bazylika Matki Boskiej Bolesnej w Limanowej 1918 Limanowa
59 Bazylika archikatedralna Chrystusa Króla 1955 Katowice Pierwotnie kopuła miała mieć 97 m.
59 Konkatedra św. Jana Ewangelisty XIV w. Kwidzyn
58 Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego XIV w. (wieża 1830) Sulechów
58 Kościół garnizonowy Matki Boskiej Królowej Polski 1914 Olsztyn
57 Kościół św. Jacka 1911 Bytom
57 Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego 1770 Jelenia Góra Wysokość do kuli krzyża
57 Kościół św. Jana Chrzciciela 1370 Radom
57 Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa 1948 Rogów
57 Kościół św. Wacława 1916 Krzanowice
56,2 Wieża kościelna przy kościele św. Piotra i św. Pawła 1910 Syców  
56,00 Kolegiata św. Jana Chrzciciela XVII w. Myślibórz
56 Kościół św. Wawrzyńca XIV w. Wołów
56 Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny 1928 Radlin  
56 Konkatedra św. Stanisława Biskupa 1906 Ostrów Wielkopolski  
56 Kościół Dobrego Pasterza 1909 Bytom
56 Katedra Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny 1333 Koszalin
55,5 Kościół Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski 1990 Olecko
55 Kościół św. Trójcy 1908 Legnica
55 Kościół św. Walentego 1910 Konopiska  
55 Kościół Matki Bożej Dobrej Rady 1957, wieża 2017 Kraków Przed ukończeniem budowy wieży liczyła ona 20 metrów
54 Kościół św. Mikołaja 1370 Brzeg Kościół nazywany katedrą z racji rozmiarów. Jest to jedna z największych świątyń na Dolnym Śląsku. Kościół wznoszony na wzór świątyń św. Elżbiety i Marii Magdaleny we Wrocławiu. Nawa główna ma 30 m. wysokości.
54 Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej 1887 Nowa Ruda
54 Kościół Wszystkich Świętych 1893 Warszawa
53,7 Kościół św. Jana Chrzciciela 1862 Smogorzów
53,2 Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny 1910 Wodzisław Śląski
53 Bazylika św. Krzyża XVIII wiek Warszawa
53 Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny początek 1897 roku Łódź
52 Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny XIII wiek Gorzów Wielkopolski
52 Bazylika śś. Erazma i Pankracego XVI wiek Jelenia Góra
52 Katedra Najświętszego Serca Pana Jezusa 1982 Rzeszów
52 Bazylika katedralna św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty XV wiek Toruń
52 Bazylika św. Trójcy 1789 Święty Krzyż Wieża została odbudowana w 2014
52 Kościół Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny 1852 Barlinek Kościół z XII-XV wieku został zniszczony przez pożar i odbudowany w 1852 roku.
52 Kościół św. Trójcy 1912 Bydgoszcz
51,5 Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny 1498 Gryfice Zniszczony 31 marca 1658 roku, odbudowywany w latach 1659–1668
51,2 Kościół Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła 1996 Tczew
51 Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika 1913 Czeladź (miasto)
51 Kościół św. Anny 1906 Kołaczyce
51 Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej 1802

wieża(1873)

Starogard Gdański Pierwotnie hełm wieży był wyższy
51 Kościół Matki Bożej Szkaplerznej 1907 Stalowa Wola Najwyższy kościół powiatu stalowowolskiego
50 Kościół św. Antoniego Padewskiego 1956 Częstochowa
50 Kościół św. Katarzyny 1370 Brodnica Pierwotnie planowano wzniesienie dwóch wież: północnej i południowej. Wybudowano tylko wieżę południową o wysokości 50 m.
50 Kościół św. Stanisława 1926 Chmielów
50 Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny 1932 Kraków
50 Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła XV wiek Reszel
50 Bazylika filipinów 1698 Święta Góra (Głogówko koło Gostynia)
50 Kościół św. Szczepana 1904 Toruń
50 Bazylika kolegiacka Trójcy Przenajświętszej 1922 Myszyniec

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Emporis: Sanktuarium Matki Bolesnej Królowej Polski. . (ang.).
  2. ↑ Paweł Knap, Andrzej Kraśnicki, Artur Rasmus: Katedra: historia kościoła św. Jakuba w Szczecinie. Wyd. 1. Szczecin: Walkowska Wydawnictwo – Jeż, 2008, s. 53. ISBN 978-83-924983-5-3. (pol.).
  3. ↑ Emporis: Jasna Góra Czestochowa. . (ang.).
  4. ↑ Katedra Łódź: Katedra z zewnątrz. . . (pol.).
  5. ↑ Emporis: St. Mary’s Church Chojna. . (ang.).
  6. ↑ Świdnica – Moje Miasto. mojemiastp.swidnica.pl. . (pol.).
  7. ↑ Emporis: Church of the Assumption Bielawa. . (ang.).
  8. ↑ a b Emporis: St. Elizabeth’s Cathedral. . (ang.).
  9. ↑ a b c d Najwyższe wieże we Wrocławiu. Pierwszą dziesiątkę otwiera Sky Tower, a zamyka ją kościół na Ostrowie Tumskim. Galeria zdjęć 4/11 , www.wroclaw.pl   (pol.).
  10. ↑ Katedra elbląska pw. Św. Mikołaja w Elblągu: Katedra św. Mikołaja w Elblągu. . (pol.).
  11. ↑ Bazylika Mniejsza pw. św. Antoniego Padewskiego w Rybniku , Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła   (pol.).
  12. ↑ kościół parafialny pw. św. Bartłomieja - Zabytek.pl , zabytek.pl   (pol.).
  13. ↑ Urząd Miejski w Trzebiatowie: Trzebiatów – Zabytki. . (pol.).
  14. ↑ Historia parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa – Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Olsztynie , www.nspj.com.pl  .
  15. ↑ Emporis: Kosciól Sw. Katarzyny. . (ang.).
  16. ↑ Oficjalny portal turystyczny Województwa Kujawsko-Pomorskiego: Włocławek. . . (pol.).
  17. ↑ Bazylika pw. Matki Boskiej Anielskiej w Dąbrowie Górnicze... , www.slaskie.travel   (pol.).
  18. ↑ Kolegiata Królowej Świata , Rzeczpospolita   (pol.).
  19. ↑ Wieże mariackie. mariacki.com. .
  20. ↑ Bazylika Mariacka , bazylikamariacka.gdansk.pl  .
  21. ↑ Redakcja, Wałbrzych: Wieża kościoła pw. Świętych Aniołów Stróżów nie zagraża już przechodniom (ZDJĘCIA Z WIEŻY) , Wałbrzych Nasze Miasto, 12 marca 2019   (pol.).
  22. ↑ Bazylika Archikatedralna pw. Świętej Rodziny w Częstochowie – HISTORIA , www.archikatedra.pl  .
  23. ↑ Piotr Sawicki: Białystok na progu XXI wieku. Białystok: Instytut Wydawniczy Kreator, 2002, s. 26. ISBN 83-7344-000-3.
  24. ↑ Parafia Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Szczecinku: Budynek kościoła pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Szczecinku. . (pol.).
  25. ↑ Urząd Miasta Inowrocławia: Zabytki Inowrocławia. . (pol.).
  26. ↑ Katedra w Gliwicach pw. św. Apostołów Piotra i Pawła , www.gliwiczanie.pl  .
  27. ↑ KrzysztofK. Błażejewski KrzysztofK., Miał być najwyższy w Polsce , Express Bydgoski, 18 marca 2010   (pol.).
  28. ↑ Katedra w Siedlcach , www.polskieszlaki.pl   (pol.).
  29. ↑ AnetaA. Zurek AnetaA., Najwyższe kościoły Krakowa. Na czele wiadomo, Kościół Mariacki, a dalej? , gazetakrakowska.pl, 10 sierpnia 2019 .
  30. ↑ Parafii Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Chorzowie Batorym , www.wnmpchorzow.parafia.info.pl  .
  31. ↑ Piotr Sawicki: Białystok na progu XXI wieku. Białystok: Instytut Wydawniczy Kreator, 2002, s. 54. ISBN 83-7344-000-3.
  32. ↑ Katedra Opieki Najświętszej Maryi Panny w RadomiuU: Historia katedry. . . (pol.).
  33. ↑ Krystian Michalik: Krzeszów, Dom Łaski Maryi. Nowa Ruda: Usługi Poligraficzne Bogdan Kokot vel Kokociński: na zlecenie Fundacji Europejska Perła Baroku - Krzeszów, 2018, s. 79. ISBN 978-83-950307-6-5.
  34. ↑ Przemyśl – Katedra rzymskokatolicka. Atrakcje turystyczne Przemyśla. Ciekawe miejsca Przemyśla , www.polskaniezwykla.pl  .
  35. ↑ GrzegorzG. Grzegorek GrzegorzG., PiotrP. Tabaczyński PiotrP., Parafie i kościoły Katowic, Katowice: Wydawnictwo „Prasa i Książka”, 2014, s. 47, ISBN 978-83-63780-06-7  (pol.).
  36. ↑ Parafia Bożego Ciała w Krakowie – Wieża , www.bozecialo.net  .
  37. ↑ Parafia śś. Ap. Piotra i Pawła w Piekarach Śląskich – Kamieniu , www.piotrpawel.eu  .
  38. ↑ DziennikD. Wschodni DziennikD., Iluminacja kościoła w Rykach – Dziennik Wschodni, „Dziennik Wschodni”   (pol.).
  39. ↑ WłodzimierzW. Łęcki WłodzimierzW., 365 zagadek o Poznaniu, 2010 . Brak numerów stron w książce
  40. ↑ Olsztyn – kościół św Jakuba , Architektura średniowiecza i starożytności   (pol.).
  41. ↑ Kościół Św. Tomasza Apostoła Sosnowiec, Orla 19 , www.urbanity.pl  .
  42. ↑ Kościół św. Franciszka Serafickiego – franciszkanów – bernardynów (ul. Garbary 22) – Odkryj Poznań – Poznan.pl , www.poznan.pl   (pol.).
  43. ↑ GrażynaG. Starzak GrażynaG., Nie lękajcie się. To tylko 272 schody, a jaki widok! , Dziennik Polski, 9 marca 2015   (pol.).
  44. ↑ Historia parafii , Parafia Rzymskokatolicka pw. Błogosławionej Karoliny w Tarnowie   (pol.).
  45. ↑ Kościół Farny św. Stanisława Biskupa Męczennika i Wniebowzięcia NMP, pl. Farny, Wschowa – polska-org.pl , polska-org.pl  .
  46. ↑ Zabytki Warmii i Mazur , www.zabytki.mazury.pl  .
  47. ↑ Księgi Parafii Św. Apostołów Piotra i Pawła w Lidzbarku Warmińskim.
  48. ↑ ZbigniewZ. Głowacki ZbigniewZ., Bóbrka koło Krosna – dzieje, ropa, rocznice, „niedziela.pl”   (pol.).
  49. ↑ Instytut GośćI.G. Media Instytut GośćI.G., Ośrodek akademicki , gdansk.gosc.pl, 13 lutego 2020  .
  50. ↑ Hilary Jastak - niezapomniany gdyński kapłan , trojmiasto.pl, 24 kwietnia 2019   (pol.).
  51. ↑ Bazylika pw. św. Wincentego a’ Paulo w Bydgoszczy , www.odznaka.kuj-pom.bydgoszcz.pttk.pl  .
  52. ↑ Historia kościoła , parafiajedlicze.pl  .
  53. ↑ Urząd Miasta Nowy Targ – Informacje , www.nowytarg.pl   (pol.).
  54. ↑ Kościół z miliona cegieł, „niedziela.pl”   (pol.).
  55. ↑ Kościół pw. Świętego Ducha w Toruniu , www.odznaka.kuj-pom.bydgoszcz.pttk.pl  .
  56. ↑ Kościół pw. Chrystusa Dobrego Pasterza – Parafia Krościenko nad Dunajcem , www.parafiakroscienko.pl  .
  57. ↑ AmistadA. Sp. AmistadA., 9. Kościół pw. Trójcy Świętej , luban.pl   (pol.).
  58. ↑ Kościół pw. Wszystkich Świętych | Gliwice , gliwice.eu   (pol.).
  59. ↑ JBB, Złotoryja – wieża kościelna pełna niespodzianek , FotoReporter 24.pl, 3 maja 2013   (pol.).
  60. ↑ Katedra (ul. Ostrów Tumski) – Odkryj Poznań – Poznan.pl , www.poznan.pl   (pol.).
  61. ↑ Prudnik. Kraina multi-kulti dla wielu niezrozumiała. „W domach mówimy po polsku, śląsku i niemiecku” , gazetapl   (pol.).
  62. ↑ MaciejM. Parysek MaciejM., Smolice. Kościół bez kopuły. Dlaczego? | wlkp24.info   (pol.).
  63. ↑ Najstarsza wzmianka o Smolicach – Parafia Smolice pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa , smolice.eu  .
  64. ↑ Kościół św. Wawrzyńca – Urząd Miejski w Strzelcach Opolskich , www.strzelceopolskie.pl  .
  65. ↑ Historia Świątyni , parafiastoczeklukowski.pl .
  66. ↑ Rzymskokatolicka Parafia Świętej Trójcy w Bytomiu , www.trojca.net  .
  67. ↑ Wieża , www.parafiaswfranciszka.pl  .
  68. ↑ Darłowo. Tajemnice Mariackiego kościoła – Otwarty Przewodnik Krajoznawczy   (pol.).
  69. ↑ Obiekty sakralne - Miasto i Gmina Pieniężno Miasto Pieniężno - oficjalny portal miejski , pieniezno.pl  .
  70. ↑ Wieża katedralna w Żywcu , zywiecinfo.pl   (pol.).
  71. ↑ Limanowa: Ważniejsze zabytki i atrakcje turystyczne , RMF FM   (pol.).
  72. ↑ Wyborcza.pl , katowice.wyborcza.pl  .
  73. ↑ Opis i historia Katedry pod wezwaniem świętego Jana Ewangelisty w Kwidzynie, Zabytki Kwidzyna , www.rodzinna-turystyka.pl  .
  74. ↑ Sulechów – Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego – Zielona Góra i okolice   (pol.).
  75. ↑ Kościół św. Jacka w Bytomiu , www.slaskie.travel   (pol.).
  76. ↑ Historia Kościoła garnizonowego , www.kosciolgarnizonowy.pl  .
  77. ↑ l, Dzwonnica – Kościół – Fara Radom – Parafia św. Jana Chrzciciela w Radomiu – Fara Radom , fara.radom.pl  .
  78. ↑ Parafia Rzymskokatolicka pw. NMP Królowej Polski – Kościół i kaplice , nmp.olecko.pl  .
  79. ↑ Barbara Skoczylas-Stadnik; Historia kościoła Trójcy Świętej w Legnicy.
  80. ↑ Kościoły – Parafia p.w. św. Katarzyny Aleksandryjskiej , parafiaslupiec.pl  .
  81. ↑ Stowarzyszenie Nasz Smogorzów - Dnia 9 maja ubiegłego roku, na parkingu przed smogorzowską świątynią rozstawiono tajemnicze sprzęty geodezyjno-optyczne. Wynik pomiarów wykonanych przy ich użyciu przedstawiam na załączonej fotografii. Dzieła tego dokonał pan Błażej Sobaszek wiceprezes zaprzyjaźnionego Towarzystwo Przyjaciół Namysłowa i Ziemi Namysłowskiej Dwa dni później (11 maja) prezes TPNiZN Mateusz Magda w smogorzowskiej sali sportowej opowiadał nam o historii naszej wsi. Była to też okazja do przekazania nam wyników pomiarów budowli i wiadomości, że smogorzowski kościół jest najprawdopodobniej najwyższą murowaną budowlą w Powiecie Namysłowskim (53,7 m) | Facebook , www.facebook.com   (pol.).
  82. ↑ PiotrP. Hojka PiotrP., Symbol Wodzisławia. Wieża kościoła WNMP , Herold Wodzisławski  .
  83. ↑ JakubJ. Sito JakubJ., ISI. PAN ISI., Architektura kościoła św Krzyża, K.K. Sztarbałło, M.M. Wardzyński (red.), Serce miasta. Kościół Świętego Krzyża w Warszawie, Warszawa: Mazowiecka Jednostka Wdrażania Funduszy Unijnych, 2010, ISBN 978-83-61277-34-7 . Brak numerów stron w książce
  84. ↑ Strona główna – Katedra Wniebowzięcia NMP w Gorzowie Wielkopolskim , www.polska.travel  .
  85. ↑ Strona główna – Bazylika Mniejsza Świętych Erazma i Pankracego , www.polska.travel  .
  86. ↑ Parafia Katedralna Najświętszego Serca Pana Jezusa w Rzeszowie – Historia , www.katedra.rzeszow.pl  .
  87. ↑ Wieża katedralna – Atrakcje Torunia – Przewodnik po Toruniu I Toruń Tour Toruński Portal Turystyczny , Toruński Portal Turystyczny   (pol.).
  88. ↑ Tajemnice niezwykłej operacji odbudowy zburzonej wieży kościoła na Świętym Krzyżu , Echo Dnia Świętokrzyskie, 14 sierpnia 2014   (pol.).
  89. ↑ Kościół św. Stanisława w Czeladzi – Śląskie. Informacja T... , slaskie.travel   (pol.).
  90. ↑ Kościół pw. św. Anny | kościoły gmina Kołaczyce , zabytki-podkarpacie.pl  .
  91. ↑ Wyborcza.pl , czestochowa.wyborcza.pl  .
  92. ↑ l, Parafia pod wezwaniem św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Brodnicy – Diecezja Toruńska / Historia , www.farabrodnica.pl  .
  93. ↑ Historia Parafii , Parafia Św. Stanisława w Chmielowie   (pol.).
  94. ↑ Najwyższe kościoły Krakowa. Na czele wiadomo, Kościół Mariacki, a dalej? – Gazetakrakowska.pl , gazetakrakowska.pl   (pol.).
  95. ↑ Kościół farny | Zwiedzaj Reszel   (pol.).
  96. ↑ Najpiękniejsze kościoły w Polsce , Culture.pl   (pol.).
  97. ↑ JarosJ. Pisze JarosJ., Kościół św. Szczepana w Toruniu – 10 ciekawostek | HISTORIA.org.pl – historia, kultura, muzea, matura, rekonstrukcje i recenzje historyczne , HISTORIA.org.pl, 27 października 2016   (pol.).