Lulajże, Jezuniu

Lulajże, Jezuniu – link do nagrania Motyw Lulajże, Jezuniu w Scherzu op. 20 Fryderyka Chopina

Lulajże, Jezuniu – kolęda polska o charakterze kołysanki, powstała najprawdopodobniej w drugiej połowie XVII wieku.

Historia

Najwcześniejsza zachowana wersja tekstu pochodzi ze zbioru z 1705, przechowywanego w Archiwum Archidiecezjalnym w Poznaniu. Zapisy tekstu kolędy figurują również m.in. w rękopisach przechowywanych w klasztorze benedyktynek w Staniątkach: dwóch kancjonałach Gąsiorowskiej z lat 1754 i 1758 oraz tzw. kancjonale Kiernickiej z 1754 r. (sama kolęda datowana tam na 1738 r.). Zamieszczono go także w dwóch osiemnastowiecznych rękopiśmiennych kancjonałach franciszkanek oraz w jednym rękopisie karmelitanek z końca XVIII wieku z 2. częścią kantyczki Chybińskiego. Drukiem tekst kolędy ukazał się nakładem lwowskiej oficyny Szlichtynów w zbiorze kantyczek najpierw w 1767, a następnie w 1785 roku.

Zapis melodii Lulajże, Jezuniu, nieco różniący się od dzisiejszej, pojawił się drukiem w wydanej w 1843 roku antologii ks. Michała Marcina Mioduszewskiego pt. Pastorałki i kolędy z melodyjami czyli piosnki wesołe ludu w czasie świąt Bożego Narodzenia po domach śpiewane a przez X. M. M. M. zebrane.

Kolęda stanowiła inspirację dla wielu twórców, m.in. Fryderyk Chopin wykorzystał jej motyw w środkowej części swego scherzo h-moll op. 20. Cytat z kolędy pojawił się również w utworze Jacka Kaczmarskiego pt. Wigilia na Syberii. W III akcie Betlejem polskiego Lucjana Rydla chór aniołów śpiewa Lulajże, Jezuniu.

Kolęda Lulajże, Jezuniu kojarzona jest z polskością, do jej melodii niejednokrotnie układano więc w związku z aktualnymi wydarzeniami nowe teksty o wymowie patriotycznej. Istnieje m.in. jej legionowa wersja autorstwa Ludwika Markowskiego, czy inspirowana strajkiem szkolnym we Wrześni przeróbka Kajetana Sawczuka, podlaskiego poety i działacza niepodległościowego.

Kolęda Lulajże, Jezuniu jest znana także poza granicami Polski. We Francji została ona przetłumaczona na Nuit de lumière.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Jan Węcowski: Śpiewnik kolędowy. Osiem wieków kolęd polskich XIV-XXI w.. Poznań: In Rock, 2008, s. 65. ISBN 978-83-60157-39-8.
  2. ↑ Lulajże Jezuniu (kolęda). www.bibliotekapiosenki.pl. .
  3. ↑ Michał Marcin Mioduszewski: Pastorałki i kolędy z melodyjami czyli piosnki wesołe ludu w czasie świąt Bożego Narodzenia po domach śpiewane a przez X. M. M. M. zebrane. Kraków: 1843, s. 92-93. .
  4. ↑ Jacek Kaczmarski: Wigilia na Syberii. www.kaczmarski.art.pl. . .
  5. ↑ Lucjan Rydel: Betleem polskie. Kraków: D. E. Friedlein, 1906, s. 69-70. .
  6. ↑ Lulajże Jezuniu (pieśń legionowa). www.bibliotekapiosenki.pl. .
  7. ↑ Artur Adamski: Boże Narodzenie po polsku (fragment). libelli.pl. .
  8. ↑ Chantez'OnLine | NUIT DE LUMIERE , www.chantez-online.org  .

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Kontrola autorytatywna (utwór muzyczny/kompozycja):