Maksymilian Żelkowski

W dzisiejszym świecie Maksymilian Żelkowski zyskał niespotykane dotąd znaczenie. Niezależnie od tego, czy ze względu na wpływ na społeczeństwo, politykę, gospodarkę czy kulturę, Maksymilian Żelkowski jest tematem, który nie pozostawia nikogo obojętnym. Od swoich początków aż do dzisiaj Maksymilian Żelkowski był przedmiotem badań, debat i kontrowersji. W tym artykule zbadamy różne aspekty Maksymilian Żelkowski, analizując jego znaczenie w bieżącym kontekście i jego wpływ w różnych obszarach życia codziennego. Ponadto zagłębimy się w jego historię, ewolucję i przyszłe perspektywy, aby dokładnie zrozumieć dzisiejsze znaczenie Maksymilian Żelkowski.

Maksymilian Żelkowski herbu Dąbrowa (ur. 1805 w Wysoczki, w pow. sandomierskim, zm. 13 stycznia 1877 we Lwowie) – powstaniec listopadowy, agronom, profesor Akademii Rolniczej w Dublanach.

Studiował od 1824 na Wydziale Prawa i Administracji Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego[1]. Uczestnik powstania listopadowego, oficer armii Królestwa Polskiego[2]. Po upadku powstania wraz ze swoim pułkiem przekroczył granicę pruską. Internowany w Malborku. Wraz z innymi oficerami swego pułku przeniesiony w grudniu 1831 do Kostrzynia nad Odrą. Wypuszczeni na wolność w styczniu 1832 w kolumnie przemaszerowali przez Frankfurt nad Odrą a następnie przez Torgau nad Łabą, Lipsk, Erfurt, Eisenach, Frankfurt nad Menem, Wormację, Dürkheim, Kaiserslautern, Homburg, Saarbrücken, w Forbach przekroczyli granicę Francji i udali się przez Metz, Nancy, Dijon, Lyon do Awinionu[3]. Tu został zakwaterowany w pierwszym zakładzie (depôt) dla polskich wojskowych mieszczącym się w dawnym pałacu papieskim. Uczestniczył w zorganizowanym w jego ramach kursie przygotowawczym z nauk ścisłych. Potem przebywał w zakładzie w miasteczku Lunel a następnie w Le Puy.

Ukończył założoną przez Karola X najstarszą francuską szkołą agronomiczną Akademię Rolniczą (l'Institution royale agronomique) w Grignion pod Paryżem, gdzie następnie był profesorem[4]. Prowadził w niej zajęcia z praktyki rolniczej i prawa wiejskiego[4]. W latach 1856–1872 profesor Wyższej Szkoły Rolniczejj w Dublanach, gdzie wykładał teorię i praktykę rolnictwa, a także arytmetykę i geometrię[5] oraz rachunkowość wiejską. Był także członkiem zarządu szkoły[6], w latach 1857-1858 pełnił funkcję dyrektora szkoły[5]. Członek korespondent Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego (1846-1872)[7].

Prace Maksymiliana Żelkowskiego

  • Nowy ekonom wiejski czyli szkoła porządnego wykonywania głównych robót w roli, narzędziami zaprzęgowemi, udoskonalonemi lub dawnemi, z oszczędzeniem czasu i wydatku, Kraków 1854
  • Wykład teoryi rolnictwa w Instytucie Agronomicznym w Dublanach miane przez profesora Maxymiliana Żelkowskiego, b. prof. Akad. Rol. w Grignion pod Paryżem, Lwów 1860 (Rękopis)[8]
  • Pozostawił po sobie w rękopisie dziennik z lat 1831-1832[9].

Przypisy

  1. Rafał Gerber, Studenci Uniwersytetu Warszawskiego 1808-1831. Słownik biograficzny, Warszawa 1977
  2. Józef Białynia-Chołodecki, Cmentarze Naszych Bohaterów z lat 1794-1864, Lwów 1928, s. 19
  3. Trasa przemarszu zrekonstruowana na podstawie dziennika Żelkowskiego.
  4. a b Barbara Konarska, Polskie drogi emigracyjne, Warszawa 1986, s. 123, 124, 194, 451
  5. a b Maria Radomska, Dublany w: Dzieje Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, wydanie II rozszerzone pod redakcją Andrzeja Koteckiego, Tadeusza Szulca, Jakuba Tyszkiewicza, Wrocław 2011, s. 12 online - wersja elektroniczna
  6. Kazimierz Rędziński, Dzieje Towarzystwa Bratniej Pomocy studentów Akademii Rolniczej w Dublanach (1856-1919), "Przegląd Nauk Stosowanych" Nr 6, 2015, s. 121 ISSN 2353-8899 Online wersja elektroniczna
  7. Provinzial-Handbuch der Königreich Galizien und Lodomerien für das Jahr 1850, s. 563; 1851, s.628; 1852, s. 613; 1853, s. 620; 1854, s. 636; Handbuch des Lemberger Sttathalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1855, s. 464; 1856, s. 209; 1857, s. 357; 1858, s. 251; 1859, s. 269; 1860, s. 271; 1861, s. 404; 1862, s. 415; 1863, s. 426; 1864, s. 435; 1865, s. 449; 1866, s. 464; Galizisches Provinzial-Hanbuch für das Jahr 1868, s. 811; 1869, s. 534; Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1870, s. 571; 1871, s. 505; 1872, s. 503;
  8. Rękopisy - Biblioteka Jagiellońska, wykaz poz. 1063, sygn. Rkp. 6709 II - online
  9. Żelkowski, Maksymilian Zakład Narodowy im. Ossolińskich we Wrocławiu - Dolnośląska Biblioteka Cyfrowa - wersja elektroniczna