Maria Naryszkina

W tym artykule poruszony zostanie temat Maria Naryszkina, który zyskał na znaczeniu w ostatnich latach ze względu na jego wpływ na różne aspekty społeczeństwa. Od Maria Naryszkina, który zaznaczył się przed i po w sposobie, w jaki się odnosimy, po jego wpływ w sferze gospodarczej i politycznej, temat ten wywołał duże zainteresowanie i debatę zarówno wśród ekspertów, jak i obywateli. W tym kontekście przeanalizowane zostaną pochodzenie, ewolucja i konsekwencje Maria Naryszkina, oferując szczegółowe spojrzenie na jego obecne i przyszłe implikacje i wyzwania.

Maria Naryszkina
Ilustracja
Portret Marii Naryszkiny autorstwa Salvatore Tonciego
Herb
Pogoń Ruska
Data i miejsce urodzenia

2 lutego 1779
Warszawa

Data i miejsce śmierci

6 września 1854
Starnberg

Ojciec

Antoni Stanisław Czetwertyński-Światopełk

Matka

Tekla Kampenhauzen

Mąż

Dymitr Lwowicz Naryszkin

Multimedia w Wikimedia Commons

Maria Naryszkina, również Maria Antonowna, ros. Мария Антоновна Нарышкина (ur. 2 lutego 1779 w Warszawie, zm. 6 września 1854 w Starnbergu[1]) – rosyjska księżna[2] polskiego pochodzenia, metresa cesarza Aleksandra I.

Życiorys

Jej ojcem był Antoni Stanisław Czetwertyński (1748–1794), kasztelan przemyski, rosyjski jurgieltnik i targowiczanin, powieszony przez lud Warszawy w czasie insurekcji kościuszkowskiej, a matką Tekla zd. Kampenhauzen (von Campenhausen)[3], pochodząca z inflanckiej szlachty[4].

Po śmierci ojca, wraz z rodzeństwem Janiną (zwana Żanetą)[a] i Borysem, przybyła do Petersburga, gdzie zostawszy damą dworu Katarzyny II, została w 1795 wydana za mąż za Dymitra Lwowicza Naryszkina(inne języki) (1764–1838)[6][b], który otrzymał tytuł Wielkiego Łowczego Jego Cesarskiej Wysokości[7].

Według opisów współczesnych jej osób, Maria Naryszkina przyćmiewała wszystkie kobiety dworu (...), jej piękność jest tak doskonała, że wydaje się nieprawdopodobna, nadnaturalna, idealne linie jej twarzy i nieskazitelna sylwetka rysują się ze szczególną czystością[8].

Swoją urodą Maria wnet zwróciła uwagę nowego władcy Rosji, cara Aleksandra I, który po odsunięciu się od żony Elżbiety i kilku przelotnych znajomościach, w 1801 rozpoczął wieloletni romans z Naryszkiną[9]. Mimo swej oficjalnej wręcz pozycji u boku cara Maria nie ingerowała w politykę, nie wdawała się w dworskie intrygi, nie ubiegała się też o korzyści majątkowe, bowiem bogactwo rodziny jej męża było „wręcz niezmierzone”, za to Aleksander cenił urok i ciepło, jakie znalazł u nowej kochanki, a których „nie zaznawał w małżeńskim domu”[7]. Jakkolwiek Maria nie angażowała się w sprawy państwowe, to jej osoba pojawiała się w raportach dyplomatów urzędujących w rosyjskiej stolicy, np. ambasadorów Szwecji i Sardynii[10], zaś przedstawiciel cesarza Napoleona, generał Savary za jej pośrednictwem próbował ostrzec cara przed możliwym zamachem stanu[11].

W 1813 lub 1814, tuż przed wyjazdem cara na kongres wiedeński, gdzie miano decydować o kształcie Europy po upadku Napoleona, Maria Naryszkina porzuciła cara i wyjechała z Rosji razem z nowym kochankiem[6], według innych źródeł wyjazd był spowodowany złym stanem zdrowia córki Zofii[1].

W 1833 roku zamieszkała z mężem w Odessie, a w ostatnich latach życia mieszkała za granicą[1].

Ze związku Marii Naryszkiny i Aleksandra urodziła się w 1808 wspomniana Zofia, która przyjęła nazwisko męża matki (dwie córki cara pochodzące z małżeństwa i dwie córki, których matką była Maria, nie przeżyły dzieciństwa)[12]. Car, mimo rozstania z Marią, był bardzo przywiązany do Zofii, która jednak chorowała na gruźlicę i zmarła w czerwcu 1824, co Aleksander odczuł jako wielką osobistą tragedię[13][14]. Innymi dziećmi Marii była córka Marina (1798–1871), do ojcostwa której nie miał wątpliwości mąż Naryszkiny, oraz syn Emanuel (1813–1901), którego ojcem miał być książę Grigorij Gagarin.

Uwagi

  1. ↑ W 1803 roku Janina nawiązała krótki romans z Konstantym, bratem Aleksandra I[5].
  2. ↑ Ojciec Dymitra, Lew Naryszkin był przyjacielem Katarzyny II, a siostra jego pradziada, Natalia Naryszkina była matką cara Piotra I Wielkiego.

Przypisy

  1. ↑ a b c Нарышкина Мария Антоновна. biografija.ru. . (ros.).
  2. ↑ Andrusiewicz 2001 ↓, s. 302.
  3. ↑ Machynia i Srzednicki 2002 ↓, s. 188.
  4. ↑ Sikorski 1998 ↓.
  5. ↑ Bortnowski 1981 ↓, s. 51–52.
  6. ↑ a b Wiernicka 2019 ↓.
  7. ↑ a b Troyat 2007 ↓, s. 78.
  8. ↑ Troyat 2007 ↓, s. 77.
  9. ↑ Troyat 2007 ↓, s. 77–78.
  10. ↑ Troyat 2007 ↓, s. 77-78, 115.
  11. ↑ Manfred 1986 ↓, s. 558.
  12. ↑ Troyat 2007 ↓, s. 79.
  13. ↑ Troyat 2007 ↓, s. 272-273.
  14. ↑ Andrusiewicz 2001 ↓, s. 320.

Bibliografia