Temat Maurycy Ignacy Poznański to temat, który w ostatnich latach przyciągnął uwagę wielu osób. Przy coraz większym skupieniu uwagi na znaczeniu tego tematu nie jest zaskakujące, że liczba badań i badań nad Maurycy Ignacy Poznański rośnie. Od jego początków po wpływ na współczesne społeczeństwo, Maurycy Ignacy Poznański pozostaje dziś tematem debaty i refleksji. W miarę dalszej eksploracji tego tematu napotykamy wiele perspektyw i opinii, które sprawiają, że kwestionujemy nasze własne przekonania i wiedzę na temat Maurycy Ignacy Poznański. W tym artykule zagłębimy się w świat Maurycy Ignacy Poznański i zbadamy jego znaczenie dla naszego współczesnego życia.
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie | |
Rodzice |
Ignacy |
Krewni i powinowaci |
Maurycy Ignacy Poznański (ur. 18 kwietnia 1881 w Łodzi, zm. 1941 w Wilnie) – łódzki fabrykant, wydawca, publicysta; syn Ignacego Poznańskiego oraz wnuk Izraela Poznańskiego.
Chodził do szkoły średniej w Łodzi, a następnie odbył ochotniczą służbę wojskową. Na studia wyjechał do Berlina, gdzie podjął naukę na wydziale nauk politycznych[1]. Później uzyskał doktorat z filozofii na uniwersytecie w Monachium[2].
Od 1909 zasiadał w kierownictwie rodzinnej firmy Towarzystwa Akcyjnego Wyrobów Bawełnianych I.K. Poznańskiego[2]; w 1919 wszedł do zarządu spółki, a niecały rok później do rady nadzorczej[1]. W 1924 firma zawiązała umowę z włoskim holdingiem Società Italiana Commercio Materie Tessili (Sicmat), który udzielił przedsiębiorstwu Poznańskich pożyczki na 18% w skali roku oraz zastrzegł sobie prawo wyłączności w dostarczaniu spółce bawełny ze Stanów Zjednoczonych. Sytuacja finansowa firmy stawała się coraz trudniejsza, co potęgował dodatkowo rodzinny konflikt pomiędzy zasiadającymi w zarządzie spółki. Od stycznia 1929 wierzycielem zakładów został włoski bank Banca Commerciale Italiana , który zajął miejsce uległego bankructwu bankowi Sicmat. Wówczas akcjonariusze firmy Poznańskich założyli Syndykat Akcjonariuszy Spółki Akcyjnej Wyrobów Bawełnianych I.K. Poznańskiego w Łodzi i zadecydowali o kontynuowaniu działalności firmy. Porozumiano się ze Stanisławem Sebastianem Lubomirskim oraz Andrzejem Wierzbickim z Centralnego Związku Polskiego Przemysłu Górnictwa Handlu i Finansistów „Lewiatan”, aby wynegocjować korzystne warunki we włoskim banku. Doszło do porozumienia nazwanego „umową mediolańską”. Powstała grupa, która wyemitowała uprzywilejowane akcje, z których 1800 zostało przejętych przez holding związany z BCI, a 800 zakupiła rodzina Poznańskich. Poza tym syndykat przekazał 5 tysięcy zwykłych akcji w depozyt do Banku Handlowego, które pozostawały do dyspozycji włoskiego banku. Przez takie rozwiązanie BCI stał się głównym udziałowcem łódzkiej spółki, a z czasem prawie całkowicie przejął zakłady. Maurycy Ignacy od 1937 piastował funkcję wiceprezesa jako reprezentant polskich akcjonariuszy w zdominowanej przez Włochów spółce[3].
Maurycy Ignacy Poznański był jednym ze współzałożycieli akcyjnego wydawnictwa prasowego „Republika”, m.in. razem z dziennikarzami Władysławem Polakiem, Leszkiem Kirkienem i Marianem Nusbaum-Ołtaszewskim oraz przedsiębiorą kinowym Sergiuszem Cynamonem. Kapitał początkowy wyniósł 5 milionów marek polskich, a umowę zawiązania spółki podpisano 23 stycznia 1923, chociaż pierwszy numer dziennika „Republika” (w 1925 nazwę zmieniono na Ilustrowana Republika) wydano już 6 stycznia 1923. Miała to być gazeta poruszająca tematykę polityczną, społeczną, literacką i handlową, skierowana przede wszystkim do środowisk przemysłowo-handlowych[4]. Z czasem koncern zaczął wydawać kolejne tytuły (m.in. liczne dodatki – „Panorama”, „Republika dla Dzieci”, „Dodatek Literacko-Naukowy”, „Kurier Handlowy” oraz samodzielne dzienniki – „Express Ilustrowany”, „Express Wieczorny Ilustrowany”, „Gazeta za 5 groszy dla Wszystkich”). W 1932 wydawany przez przedsiębiorstwo „Express” miał niemal w całym kraju 20 różnych mutacji. Od 1935 rozpoczęto wydawanie tzw. zeszytów powieściowych, których nakład wynosił 50–60 tysięcy egzemplarzy. Po unowocześnieniu drukarni w 1937 zaczęto także wydawać popularne tygodniki ilustrowane. W ówczesnej Polsce spółka „Republika” stanowiła największy koncern prasowy. W 1938 emitowała 13 stałych tytułów[2][5].
Maurycy Ignacy Poznański sprawował funkcję prezesa koncernu „Republika” w latach 1923–1925 oraz 1931–1939. Formalnie nie był związany z żadną partią ani stowarzyszeniem politycznym. Swemu wydawnictwu początkowo nadał orientację centrolewicową, a następnie zbliżoną do Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem. Sam pisywał artykuły poświęcone problematyce politycznej oraz gospodarczej[5]. Opublikował również kilka oddzielnych pozycji: Współczesna polityka Anglii i jej znaczenie dla Polski (1921); Polityka radykalnego centrum w Polsce (1922); O ideę państwową w przemyśle polskim (1933). Po najeździe niemieckim na Polskę w 1939 uciekł do Wilna[2], gdzie w 1941 po wkroczeniu Niemców został przez nich rozstrzelany[6].