Ministerstwo Spraw Wewnętrznych (PRL)

Wygląd przypnij ukryj

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych – struktura administracji państwowej PRL, która w latach 1954–1990 nadzorowała organy administracyjno-porządkowe oraz kontrolowała działalność organów bezpieczeństwa państwa (od 1956).

W wyniku likwidacji Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego w 1954, zostały powołane dwie odrębne struktury, Komitet do spraw Bezpieczeństwa Publicznego oraz Ministerstwo Spraw Wewnętrznych. Już dwa lata później, czyli w 1956, dokonano następnych zmian (między innymi) Ustawą z dnia 13 listopada 1956 został rozwiązany Komitet do spraw Bezpieczeństwa Publicznego, a kompetencje dotychczas mu podległe – walka ze szpiegostwem, dywersją, terrorem, oraz inne wrogie działania skierowane przeciwko PRL, przeszły w zakres działań Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.

Nowy resort i zmiany w strukturze MSW w 1956 r.

Po likwidacji Komitetu ds.BP ówczesny minister SW Władysław Wicha wydał pisemny rozkaz nr 31/56 z dnia 28 listopada 1956 r. (MSW AB- 2335/56) do pracowników MSW i byłych funkcjonariuszy zlikwidowanego Komitetu do Spraw Bezpieczeństwa Publicznego, którzy weszli w skład Resortu Spraw Wewnętrznych –

Na podstawie Ustawy z dnia 13 XI b.r. ulega rozwiązaniu z dniem dzisiejszym Komitet do Spraw Bezpieczeństwa Publicznego.
Kompetencje organów bezpieczeństwa ograniczone do zadań walki ze szpiegostwem, dywersją, terrorem i inną wrogą działalnością skierowaną przeciw Polsce Ludowej, przechodzą do zakresu działania Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. (...….)
Równocześnie musi być nadal twórczo rozwijany wieloletni dorobek organów bezpieczeństwa w doskonaleniu umiejętności i środków walki z wrogiem. (..…)

Dla stworzenia warunków, aby organa MSW mogły służyć wiernie polskim masom pracującym i skutecznie ochraniać nasze państwo ludowe przed wrogą działalnością międzynarodowej i rodzimej reakcji, koniecznym jest aby szeregi Służby Bezpieczeństwa składały się z pracowników ideowo zahartowanych i dojrzałych politycznie, o dużym doświadczeniu życiowym i głębokim szacunku dla ludzi pracy. (...)

Witam was serdecznie w szeregach funkcjonariuszy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.
Dawaliście nieraz dowody oddania sprawie socjalizmu i ofiarności w walce z wrogami władzy ludowej, naszego państwa i narodu. (...)

Walczcie skutecznie ze szpiegami, dywersantami, terrorystami i innymi wrogami Polski Ludowej.

Zespolenie organów powołanych do walki z przestępczością, a więc Służby Bezpieczeństwa, Milicji Obywatelskiej, Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Wojsk Ochrony Pogranicza w szeregach funkcjonariuszy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych stwarza warunki zapewnienia lepszego bezpieczeństwa, spokoju i porządku w naszym kraju.

Minister Spraw Wewnętrznych (-) Wł Wicha

W związku z wejściem w życie ustawy z dnia 13 listopada 1956, ustalono następujące jednostki organizacyjne MSW –

Jednostki o charakterze pionów organizacyjnych Jednostki Organizacyjne Wojsk Wewnętrznych Pozostałe jednostki Ministerstwa
  1. Jednostki związane ze Służbą Bezpieczeństwa
  1. Jednostki usługowe
Do Wojewódzkich Komend Milicji Obywatelskiej włączono następujące jednostki organizacyjne Do Powiatowych Komend Milicji Obywatelskiej włączono Referaty ds. kontrwywiadu i walki z działalnością antypaństwową w kraju

W ministerstwie SW do 1990 roku obowiązywały następujące stanowiska służbowe i przyporządkowane stopnie im stopnie.

Stanowiska służbowe Przyporządkowane stopnie
minister generał dywizji – generał broni
wiceminister generał dywizji
szef służby generał dywizji
zastępca szefa służby generał brygady
dyrektor departamentu pułkownik / generał brygady
zastępca dyrektora departamentu pułkownik
naczelnik wydziału pułkownik
zastępca naczelnika wydziału podpułkownik
starszy inspektor major / podpułkownik
inspektor kapitan / major
młodszy inspektor podporucznik / kapitan

Szefowie służb MSW na 25 maja 1982

Schemat organizacyjny MSW w dniu 15 lutego 1990

DEPARTAMENTY I SŁUŻBY

Stan osobowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych PRL

Dane pochodzą z lat 1980–1990.

Ministrowie bezpieczeństwa publicznego

Ministrowie spraw wewnętrznych PRL

Galeria pieczęci

Przypisy

  1. Całość tego dokumentu można zobaczyć w: Henryk Piecuch Akcje specjalne: od Bieruta do Ochaba, „Tajna Historia Polski” Agencja Wydawnicza CB Warszawa 1996, strony 468-469. ISBN 83-86245-10-7.
  2. Jan Larecki Wielki leksykon Służb specjalnych świata st 373, Książka i wiedza 2007 ISBN 978-83-05-13484-2.

Bibliografia

Służba Bezpieczeństwa (1956–1990)
piony wywiadu i kontrwywiadu
piony bezpieczeństwa
piony zabezpieczenia operacyjnego
pozostałe piony
powiązane jednostki
szkolnictwo
poprzednik
następca

Polskie służby specjalne
Obecne
cywilne
wojskowe
Dawne
cywilne
II RP
PRL
Organy bezpieczeństwa publicznego (1944–1956)
Służba Bezpieczeństwa (1956–1990)
III RP
wojskowe
II RP
PRL
III RP
  1. a b działająca na rzecz Sił Zbrojnych RP, lecz wchodząca w ich skład tylko w razie ogłoszenia powszechnej lub częściowej mobilizacji oraz w czasie wojny