National Film Board of Canada

Wygląd przypnij ukryj National Film Board of Canada
Ilustracja
Îlot Balmoral – budynek siedziby głównej NFB w Montrealu
Państwo

 Kanada

Siedziba

Montreal

Adres

1501 Rue de Bleury, Montréal, QC H3A 0H3, Canada

Data założenia

1939

Przewodniczący rady nadzorczej

Claude Joli-Coeur

brak współrzędnych
Strona internetowa

National Film Board of Canada (fr. Office national du film du Canada, w skrócie: NFB/ONF) – państwowa kanadyjska wytwórnia filmowa, zajmująca się produkcją i dystrybucją filmów. Została założona w 1939 roku w Ottawie. Jest agencją Rządu Federalnego Kanady. Wyprodukowała 13 tysięcy filmów, które zdobyły ponad 5 tysięcy nagród, w tym 12 Oscarów.

Historia

Początki

John Grierson (z prawej) – pierwszy komisarz ds. filmu National Film Board of Canada Norman McLaren w trakcie pracy nad filmem

Założycielem National Film Board of Canada był brytyjski pionier filmu dokumentalnego, John Grierson. W latach 1938–1939 pracował on jako doradca rządów Kanady, Australii i Nowej Zelandii w zakresie organizowanie państwowych Instytutów filmowych. NFB został założony 2 maja 1939 roku na mocy ustawy o filmie narodowym (National Film Act) i w następstwie raportu o działalności filmowej rządu, sporządzonego przez Griersona, który w październiku tego samego roku został mianowany pierwszym komisarzem ds. filmu. Ustawa została znowelizowana w roku 1950, głównie w celu uwolnienia NFB od bezpośredniej kontroli rządowej.

W 1941 roku, po wchłonięciu Canadian Government Motion Picture Bureau NFB rozpoczęła aktywną produkcję filmową. Do 1945 roku stała się jedną z największych wytwórni filmowych na świecie, zatrudniającą 787 osób. Wyemitowano ponad 500 filmów, utworzono zespół ds. animacji pod kierunkiem Normana McLarena, utworzono pozateatralne sieci dystrybucji i wyszkolono filmowców.

W 1945 roku John Grierson zrezygnował ze stanowiska, a jego następcą został Ross McLean. Zmagać się on musiał ze zmniejszonym budżetem oraz mniejszą liczbą pracowników. Jego zastępca, Arthur Irwin (od 1950) zainicjował nową ustawę o filmie narodowym, zrestrukturyzował NFB i zaplanował przeniesienie siedziby NFB z Ottawy do Montrealu, co zostało sfinalizowane w 1956 roku za rządów następcy Irwina, Alberta Truemana.

W powojennym dziesięcioleciu produkcja filmowa została poszerzona o nowe dziedziny: powstały pierwsze filmy dramatyczne, studiowano techniki animacji, rozpoczęto produkcję filmów informacyjnych i telewizyjnych.

Po przeprowadzce NFB do Montrealu doszli do głosu twórcy francuskojęzyczni: Pierre Perrault, Gilles Carle, Michel Brault, Gilles Groulx, Claude Jutra, Denys Arcand i inni. W 1957 roku mianowany został pierwszy francuskojęzyczny komisarz NFB, Guy Roberge.

Produkcja pełnometrażowych filmów przeznaczonych do emisji kinowej rozpoczęła się w 1963 roku filmem Drylanders Dona Haldane i trwa do dziś, pomimo dyskusji na temat celowości takiej produkcji w instytucji państwowej. Liczne filmy fabularne NFB zdobyły międzynarodowe nagrody i były szeroko rozpowszechniane, jak: Mon oncle Antoine w reżyserii Claude’a Jutry (1971), J.A. Martin fotograf Jeana Beaudina czy nominowany do Oscara Upadek Cesarstwa Amerykańskiego Denysa Arcanda (1986). Znaczące redukcje budżetu NFB w latach 90. zlikwidowały w praktyce produkcję filmów fabularnych, a następnie doprowadziły do likwidacji innych programów i redukcji liczby pracowników. W 2002 roku nowy komisarz ds. filmu, Jacques Bensimon, dokonał gruntownej rewizji zadań NFB, kładąc nacisk na produkcję i dystrybucję cyfrową oraz rozszerzenie partnerstwa z producentami komercyjnymi.

W latach 70. NFB założył w całej Kanadzie regionalne centra produkcyjne.

Kino kobiece

W I połowie lat 70. XX wieku zaczęły znaczący wkład w rozwój filmu kanadyjskiego kobiety, zarówno jako reżyserzy, jak i technicy. Przyczyniło się do tego założenie w 1974 roku Studia D, pierwszego w historii studia przeznaczonego dla kobiet i filmów o tematyce kobiecej. Inicjatorką jego powstania i pierwszym producentem wykonawczym była Kathleen Shannon, która do współpracy dobrała sobie Yuki Yoshidę i Margaret Pettigrew. Wyprodukowane w Studiu D filmy zdobyły szereg międzynarodowych nagród, w tym trzy Oscary. Pierwszego Oscara studio zdobyło w 1978 roku za krótkometrażowy film fabularny I'll Find a Way w reżyserii Beverly Shaffer. Drugiego Oskara zdobył w 1983 roku krótkometrażowy film dokumentalny If You Love This Planet w reżyserii Terre Nash, a trzeci – w 1984 roku Flamenco at 5:15, krótkometrażowy dokument Cynthii Scott. Samo Studio D za jedną ze swoich najbardziej udanych produkcji uważa film dokumentalny Bonnie Klein Not a Love Story: A Film About Pornography (1981. W 1996 roku, z powodu cięć w finansowaniu przez rząd federalny, NFB został zmuszony do restrukturyzacji i podjął decyzję o likwidacji Studia D (wraz ze Studiem One i odpowiednikiem Studia D w Quebecu, Regards de femmes).

Kino rdzennych mieszkańców

Alanis Obomsawin, przedstawicielka kina rdzennych mieszkańców Kanady i zarazem kina kobiecego

Również ludność tubylcza uzyskała dostęp do sprzętu NFB, dzięki czemu wywodzący się z niej artyści mogli produkować własne filmy: Gil Cardinal (Foster Child, 1987), Alanis Obomsawin (Kanehsatake: 270 Years of Resistance, 1993) czy Zacharias Kunuk (Atanarjuat, biegacz, 2001).

W 2011 roku NFB, będący właścicielem największej na świecie kolekcji filmów eskimoskich, wydał przełomową kompilację Unikkausivut: Sharing Our Stories.

W czerwcu 2017 roku zapoczątkowany został 3-letni plan, zatytułowany Redefining the NFB's Relationship with Indigenous People, mający na celu zwiększenie zatrudnienia wśród rdzennych mieszkańców Kanady oraz większe inwestycje w ich przemysł filmowy. National Film Board zapowiedział zdefiniowanie na nowo swoich stosunków z ludnością rdzenną poprzez zatrudnianie większej liczby rdzennych pracowników (z dwóch do 16 do roku 2025) i szersze zainwestowanie w ich dzieła (15% wydatków na produkcję miało być przeznaczonych na treści rdzennych mieszkańców). Z decyzji tej wyraziła zadowolenie Alanis Obomsawin, znana filmowiec i dokumentalistka, wywodząca się z ludu Abenaków: „Wielu filmowcom będzie łatwiej, a drzwi będą otwarte dla jeszcze większej liczby osób”. W 2020 roku Obomsawin otrzymała Nagrodę im. Glenna Goulda (Glenn Gould Prize), przyznawaną co dwa lata w uznaniu wyjątkowego wkładu, wzbogacającego kondycję człowieka poprzez sztukę. Od lutego do kwietnia 2022 roku w Haus der Kulturen der Welt w Berlinie prezentowana była wystawa The Children Have to Hear Another Story – Alanis Obomsawin, przedstawiająca działalność artystyczną Obomsawin na przestrzeni ostatnich pięciu dekad.

Nowe technologie multimedialne

CineRobotheque, Mediatheque

W październiku 1992 roku NFB uruchamia CineRobotheque, centrum najnowocześniejszych technologii medialnych, składające się z wideoteki i sali kinowej. Znajduje się w nim pierwszy w Kanadzie duży serwer audiowizualny, zdolny do jednoczesnego odpowiadania na około 50 zgłoszeń zarówno z wewnątrz, jak i z zewnątrz centrum. Kodak Canada przyznaje jej nagrodę Prix Livernois, podkreślając innowacyjne przywództwo NFB w dziedzinie obrazowania. CineRobotheque posłużyła za model do utworzenia NFB Mediatheque w Toronto w 2002 r., co ugruntowało pozycję NFB na początku ery cyfrowej dystrybucji filmów.

NFB.ca | ONF.ca

W styczniu 2009 roku NFB uruchomiła NFB.ca | ONF.ca, swoją cieszącą się uznaniem internetową salę projekcyjną, pierwszą w pełni dwujęzyczną i dwukulturową stronę audiowizualną. Również w tym samym roku NFB uruchomiła pierwszą z rodziny popularnych aplikacji mobilnych - NFB Films na iPhone’a, która została uznana przez iTunes Canada za jedną z najlepszych aplikacji roku 2009. W 2014 roku podczas obchodów 75. rocznicy NFB strona NFB.ca | ONF.ca i jej platformy partnerskie przekroczyły liczbę 50 milionów odsłon, a interaktywne produkcje i platformy cyfrowe NFB otrzymały ponad 100 nagród, w tym 10 Webby Awards.

Zadania

Zadaniem NFB, agencji federalnej podlegającej Departamentowi Dziedzictwa Kanady jest tworzenie, produkcja i dystrybucja wyróżniających się i oryginalnych dzieł audiowizualnych, które odzwierciedlają różnorodne realia i perspektywy mieszkańców Kanady oraz udostępnianie tych dzieł zarówno im jak i całemu światu. Służyć temu mają prace konserwatorskie, restauratorskie i digitalizacyjne zbiorów archiwalnych.

Struktura organizacyjna

NFB jest zintegrowaną organizacją produkcyjną i dystrybucyjną, która posiada zbiór filmów, laboratorium konserwatorskie oraz ośrodki postprodukcyjne i badawczo-rozwojowe. Produkuje filmy w obu językach urzędowych Kanady (angielskim i francuskim) w kilka studiach produkcyjnych, kierowanych przez producentów wykonawczych. Posiada 11 ośrodków produkcyjnych w całej Kanadzie: Montrealu, Toronto, Moncton, Halifax, St. John's, Winnipeg, Edmonton i Vancouver.

W stworzonej przez NFB krajowej sieci dystrybucji uczestniczą podmioty publiczne (biblioteki publiczne i szkolne) oraz prywatne (kina, sklepy z filmami). Sam NFB zajmuje się dystrybucją swoich filmów za granicą. Siedziba komisarza rządowego ds. filmu (Government Film Commissioner) znajduje się w Montrealu, natomiast 5 członków rady w: Montrealu, Ottawie, Saint-Jean-sur-Richelieu, Caraquet i Sherwood Park.

Siedziba główna NFB

Główna siedziba NFB mieści się (od 2020 roku) w Monrealu, w biurowcu Îlot Balmoral, gdzie NFB wynajmuje 6 pięter.

Dorobek i nagrody

NFB wyprodukował ponad 13 tysięcy filmów i zdobył ponad 5 tysięcy nagród.

Nagrody Akademii Filmowej

Filmy NFB zdobyły ponad 70 nominacji do Oscara i zostały uhonorowane 12 Oscarami, po raz pierwszy w 1941 roku za film Churchill’s Island. Ostatnia nominacja do Oskara (76.) miała miejsce w 2022 roku za krótkometrażowy film animowany Affairs of the Art w reżyserii Joanny Quinn i Les Mills. W 1989 roku NFB otrzymało honorowego Oscara w uznaniu 50-lecia istnienia i osiągnięć w dziedzinie kinematografii.

Rok Kategoria Film, reżyser
1941 Najlepszy krótkometrażowy film dokumentalny Churchill’s Island, Stuart Legg
1952 Najlepszy krótkometrażowy film dokumentalny Neighbours, Norman McLaren
1977 Najlepszy krótkometrażowy film animowany The Sand Castle, Co Hoedeman
1977 Najlepszy krótkometrażowy film aktorski I'll Find a Way, Beverly Shaffer
1978 Najlepszy krótkometrażowy film animowany Special Delivery, Eunice Macaulay i John Weldon
1979 Najlepszy krótkometrażowy film animowany Every Child, Eugene Fedorenko
1982 Najlepszy krótkometrażowy film dokumentalny If You Love This Planet, Terre Nash
1983 Najlepszy krótkometrażowy film dokumentalny Flamenco at 5:15, Cynthia Scott
1989 Nagroda Honorowa National Film Board of Canada – „w uznaniu pięćdziesięciolecia istnienia firmy i jej ofiarnego zaangażowania w inicjowanie działalności artystycznej, twórczej i technologicznej oraz dążenia do doskonałości w każdej dziedzinie twórczości filmowej”
1994 Najlepszy krótkometrażowy film animowany Bob's Birthday, Alison Snowden i David Fine
2004 Najlepszy krótkometrażowy film animowany Ryan, Chris Landreth
2007 Najlepszy krótkometrażowy film animowany Duński poeta, Torill Kove

Inne

W 1955 roku NFB zdobył po raz pierwszy Złotą Palmę (za film krótkometrażowy).

Inne nagrody to: 18 Canadian Screen Awards, 17 Webby i ponad 90 Genie.

Pamięć Świata

30 lipca 2009 roku dorobek audiowizualny Normana McLarena został wpisany na listę Pamięć Świata UNESCO.

Przypisy

  1. ↑ Ann Curthoys, Marilyn Lake: Connected Worlds: History in Transnational Perspective. Canberra: ANU E Press, 2006, s. 152. ISBN 1-920942-44-0. (ang.).
  2. ↑ a b c d e f g h i j Peter Morris, Wyndham Wise: National Film Board of Canada. The Canadian Encyclopedia. . (ang.).
  3. ↑ National Film Board of Canada: NFB Profiles – Guy Roberge. www.onf-nfb.gc.ca. . . (ang.).
  4. ↑ a b c d e f g Canada.ca: The History of the NFB. www.canada.ca. . (ang.).
  5. ↑ a b Agata Smoluch Del Sorbo: Canadian Film Encyclopedia – Studio D. Toronto International Film Festival. . (ang.).
  6. ↑ David Sterritt: Studio D's Bright History. The Christian Science Monitor. . (ang.).
  7. ↑ CBC News: National Film Board 'redefining' its relationship with Indigenous Peoples. CBC. . (ang.).
  8. ↑ Canada.ca: Mandate and Values. www.canada.ca. . (ang.).
  9. ↑ National Film Board of Canada: Structure. www.onf-nfb.gc.ca. . . (ang.).
  10. ↑ Canada.ca: Organization Profile - National Film Board. federal-organizations.canada.ca. . (ang.).
  11. ↑ Olivier Vallerand: Urban Animation: Îlot Balmoral, Montreal, Quebec. www.canadianarchitect.com. . (ang.).
  12. ↑ a b National Film Board of Canada: National Film Board of Canada. www.onf-nfb.gc.ca. . (ang.).
  13. ↑ a b c d e Academy Awards: Oscar Awards – Documentary Short. www.oscar-awards.deepthi.com. . (ang.).
  14. ↑ a b c d e Academy Awards: Oscar Awards – Animated Short Film. www.oscar-awards.deepthi.com. . (ang.).
  15. ↑ Academy Awards: Oscar Awards – Live Action Short Film. www.oscar-awards.deepthi.com. . (ang.).
  16. ↑ Academy Awards: Oscar Awards – Academy Honorary Award. www.oscar-awards.deepthi.com. . (ang.).
  17. ↑ Giannalberto Bendazzi: Animation: A World History: Volume II: The Birth of a Style - The Three Markets. Boca Raton: CRC Press, 2016, s. 36. ISBN 978-1-138-85481-9. (ang.).

Linki zewnętrzne

Kontrola autorytatywna (studio animacyjne):Encyklopedia internetowa: