Obserwatorium Whipple’a

W dzisiejszym świecie Obserwatorium Whipple’a zyskał duże znaczenie w różnych obszarach. Jego wpływ był odczuwalny w społeczeństwie, kulturze, polityce, gospodarce i wielu innych aspektach życia codziennego. Od swoich początków do dnia dzisiejszego Obserwatorium Whipple’a był przedmiotem badań, debat i kontrowersji. W tym artykule przeanalizujemy wpływ Obserwatorium Whipple’a na współczesne społeczeństwo, badając jego główne cechy, a także wyzwania i możliwości, jakie reprezentuje. Obserwatorium Whipple’a stał się zjawiskiem wszechobecnym, które zasługuje na szczególną uwagę, aby lepiej zrozumieć jego rolę dzisiaj.

Obserwatorium Whipple’a

Obserwatorium imienia Freda Lawrence’a Whipple’a (ang. Fred Lawrence Whipple Observatory) – obserwatorium astronomiczne znajdujące się na górze Mount Hopkins w pobliżu miejscowości Amado w Arizonie (Stany Zjednoczone), na wysokości ok. 2606 m n.p.m. Jest własnością i pod zarządem Smithsonian Astrophysical Observatory (SAO). Jest to największe obserwatorium tej instytucji poza Cambridge. Prowadzone są tu obserwacje astronomiczne, zarówno w zakresie optycznym jak i promieniowania gamma.

Historia

W 1966 roku – w wyniku przyznania finansowania przez Smithsonian Institution – rozpoczęto budowę drogi na Mount Hopkins, jako pierwszy krok w budowie Obserwatorium Mount Hopkins (tak początkowo nazywało się obserwatorium). W 1968 roku zainstalowano tu 10-metrowy teleskop Whipple’a pracujący w zakresie promieni gamma.

Nazwę obserwatorium zmieniono jesienią 1981 roku dla uczczenia Freda Lawrence’a Whipple’a, znanego badacza planet, pioniera badań kosmicznych i emerytowanego dyrektora SAO, dzięki którego wysiłkom wybudowano tę placówkę.

Instrumenty

Teleskop MMT w 1981 roku
Zwierciadła jednego z detektorów VERITAS

MMT

W Obserwatorium Whipple’a znajduje się tzw. teleskop MMT (od ang. Multi Mirror Telescope). Nazwa teleskopu pochodzi od jego poprzednika (w tej samej kopule) oddanego do użytku w 1979 roku, który miał nowatorską konstrukcję: poza rzadko spotykanym w dużych teleskopach montażem azymutalnym, teleskop składał się z 6 zwierciadeł o średnicy 1,8 m każde, o łącznej powierzchni odpowiadającej zwierciadłu o średnicy 4,5 m, co czyniło go trzecim co do wielkości teleskopem na świecie. Pierwszym Polakiem, który obserwował tym teleskopem był Tomasz Chlebowski (obserwacje V1500 Cygni w 1981 roku).

W 1998 roku system zwierciadeł zastąpiono jednym wielkim zwierciadłem o średnicy 6,5 m odlanym w technologii „plastra miodu”. Teleskop ten jest administrowany wspólnie przez SAO i Uniwersytet Arizony.

Pozostałe instrumenty

Na szczycie Mount Hopkins znajdują się również inne instrumenty obserwacyjne[1]:

  • Reflektor o średnicy 1,5 m (Tillinghast)
  • reflektor 1,2 m
  • reflektor podczerwony 1,3 m (PAIRITEL, Peters Automated IR Imaging Telescope)
  • teleskop systemu HATNet (Hungarian-made Automated Telescope Network – teleskop do automatycznych obserwacji nieba)
  • system MEarth – zespół 8 automatycznie pracujących reflektorów o średnicy 40 cm obserwujących 2000 czerwonych karłów typu widmowego M w ramach Projektu MEarth
  • detektor 10 m Whipple’a (IACT – Imaging Atmospheric Cherenkov Technique). Detektor ten – po 40 latach pracy – został niedawno zdemontowany
  • 4 detektory IACT z 12-metrowymi zwierciadłami systemu VERITAS (od ang. Very Energetic Radiation Imaging Telescope Array System), oddane do użytku w kwietniu 2007 roku.

Przypisy

  1. About FLWO. . (ang.).

Linki zewnętrzne