Obwód autonomiczny w ZSRR

Obwód autonomiczny, OA – forma autonomii terytorialno-narodowościowej, tworzona w Związku Radzieckim dla narodów o niewielkiej liczebności. Obwody autonomiczne były formą pośrednią autonomii pomiędzy republikami autonomicznymi a okręgami narodowościowymi (od 1977 r. – okręgami autonomicznymi).

Niemal wszystkie Obwody z biegiem czasu „awansowały” do pozycji republik autonomicznych, a Kirgiski OA nawet do rangi republiki związkowej ZSRR.

W ciągu całego istnienia ZSRR w państwie tym istniały następujące okręgi autonomiczne:

W Rosyjskiej FSRR:

• Adygejski OA (1922 – 1991, przekształcony w Adygejską ASRR)
• Buriacko-Mongolski OA (1922 – 1923, przekształcony w Buriacką ASSR)
• Chakaski OA (1930 – 1990, przekształcony w Chakaską ASSR)
• Czeczeński OA (1923 – 1936, połączony z Inguskim OA w Czeczeńsko-Inguski OA)
• Czeczeńsko-Inguski OA (1934 – 1936, przekształcony w Czeczeńsko-Inguską ASRR)
• Czerkieski OA (1926 – 1957, przekształcony w Karaczajo-Czerkieski OA)
• Czuwaski OA (1920 – 1925, przekształcony w Czuwaską ASRR)
• Gorno-Ałtajski OA (1922 – 1991; do 1948 r. pn. Ojrocki OA; przekształcony w Gorno-Ałtajską ASRR)
• Inguski OA (1924 – 1934, połączony z Czeczeńskim OA w Czeczeńsko-Inguski OA)
• Kabardyjski OA (1921 – 1922, przekształcony e Kabardo-Bałkarski OA)
• Kabardyjsko-Bałkarski OA (1922 – 1936, przekształcony w Kabardyjsko-Bałkarską ASRR)
• Kałmucki OA (1920 – 1935 oraz 1957 – 1958, przekształcony w Kałmucką ASRR)
• Karaczajo-Czerkieski OA (1922 – 1926 oraz 1957 – 1991, przekształcony w Karaczajo-Czerkieską ASRR)
• Karaczajski OA (1926 – 1943, zlikwidowany)
• Karakałpacki OA (1925 – 1932, przekształcony w Karakałpacką ASRR)
• Kara-Kirgiski OA (1924 – 1926; od 1925 r. pn. Kirgiski OA; przekształcony w Kirgiską ASRR)
• Komi-Zyriański OA (1922 – 1936, przekształcony w Komijską ASRR)
• Maryjski OA (1920 – 1936, przekształcony w Maryjską ASRR)
• Mordwiński OA (1928 – 1934, przekształcony w Mordwińską ASRR)
• Północnoosetyjski OA (1924 – 1936, przekształcony w Północnoosetyjską ASRR)
• Tuwiński OA (1944 – 1961, przekształcony w Tuwińską ASRR)
• Udmurcki OA (1920 – 1934; do 1932 r. pn. Wotiacki OA; przekształcony w Udmurcką ASRR)
• Żydowski OA (od 1934 r.; jedyny obwód autonomiczny, który istnieje do dziś)

W Azerbejdżańskiej SRR:

• Nagorno-Karabachski OA (1923 – 1992)

W Gruzińskiej SRR:

• Południowoosetyjski OA (1922 – 1989)

W Tadżyckiej SRR:

• Gorno-Badachszański OA (1925 – 1991)

• Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka
• Okręg Narodowościowy i Okręg Autonomiczny
• Obwody autonomiczne Federacji Rosyjskiej