Partia Federalistyczna

Partia Federalistyczna to temat, który przykuł uwagę milionów ludzi na całym świecie. Niezależnie od tego, czy ze względu na swoje znaczenie historyczne, wpływ na obecne społeczeństwo, czy po prostu zdolność do wywoływania kontrowersji, Partia Federalistyczna jest tematem wartym dogłębnego zbadania i przeanalizowania. Przez lata budziła niekończące się debaty i refleksje, ukazując jej znaczenie w różnych sferach życia człowieka. W tym artykule zagłębimy się w różne aspekty Partia Federalistyczna, badając jego wpływ na kulturę, politykę, naukę i życie codzienne. Poprzez szczegółową i obiektywną analizę staramy się rzucić światło na ten temat, który jest dziś tak aktualny.

Partia Federalistyczna
Ilustracja
Państwo

 Stany Zjednoczone

Lider

John Adams
John Jay
Charles Pinckney
DeWitt Clinton
Rufus King

Przewodniczący

Alexander Hamilton

Data założenia

1791

Data rozwiązania

1820

Ideologia polityczna

federalizm, nacjonalizm, centralizacja

Poglądy gospodarcze

industrializacja, modernizacja

Barwy

czarny

Multimedia w Wikimedia Commons
Alexander Hamilton, założyciel federalistów
John Adams, prezydent z ramienia Partii Federalistycznej
John Marshall, prezes Sądu Najwyższego, zwolennik Partii Federalistycznej

Partia Federalistyczna (ang. Federalist Party), w skrócie federaliści – partia polityczna istniejąca i działająca w Stanach Zjednoczonych w latach 1791–1820.

Historia

Po amerykańskiej wojnie o niepodległość, Trzynaście kolonii zawiązało unię, która stopniowo przekształciła się jednolite państwo, na mocy, uchwalonej w 1787 roku, Konstytucji[1]. Największymi wyzwaniami stojącymi przed krajem były: stanowienie prawa, sformułowanie rządu i zarządzanie budżetem[2]. Termin federalista po raz pierwszy został użyty w 1787 roku i charakteryzował on zwolenników Konstytucji i scentralizowanego systemu rządzenia[3]. Partie polityczne wówczas jeszcze nie istniały, lecz przywódcą frakcji był sekretarz skarbu w gabinecie Washingtona (który sam sympatyzował z federalistami[4]), Alexander Hamilton[2]. Głównymi tezami, które głosił dotyczyły przede wszystkim gospodarki: spłatę długu wojennego, przejęcie długów stanowych, uchwalenie ustawy o podatku akcyzowym, utworzenie banku centralnego i utrzymanie systemu taryf celnych[3]. W zakresie polityki zagranicznej federaliści sympatyzowali z Wielką Brytanią[5]. Początkowo frakcja nie miała żadnej opozycji, jednak pomysł powołania banku centralnego wyłonił frakcję antyfederalistów (zwanych później demokratycznymi republikanami)[6]. Formalnie Partia Federalistyczna uformowała się w 1791 roku[3].

Działalność

Gdy George Washington powołał swój pierwszy gabinet, zaprosił do niego zarówno federalistów, jak i antyfederalistów[4]. Pierwszą grupę, poza Hamiltonem, reprezentował sekretarz wojny Henry Knox[7]. Ich działalność, zarówno w rządzie, jak i w Kongresie skupiała się głównie na polityce fiskalnej[2]. Poza powołaniem banku centralnego, Hamilton postulował wprowadzenie ceł protekcyjnych, chroniących kształtujący się przemysł amerykański[6]. Poparcie dla federalistów pochodziło wówczas głównie od kupców, elit finansowych i wielkoobszarowych plantatorów[7]. Stanami, które na nich głosowały były głównie stany Nowej Anglii[5]. Gdy w latach 90. XVIII wybuchła rewolucja francuska, a Francja wypowiedziała Wielkiej Brytanii wojnę, federaliści nie chcieli się wikłać w konflikt, choć byli nastawieni probrytyjsko[8]. Po nałożeniu embarga, John Jay wynegocjował traktat handlowy pomiędzy Wielką Brytanią a USA, który był szeroko krytykowany przez antyfederalistów[9]. Ratyfikacja traktatu stała się podstawą do uformowania opozycyjnej Partii Demokratyczno-Republikańskiej[9]. Dwa lata później, w wyborach prezydenckich, zwyciężył John Adams, którego formalnie poparł ustępujący prezydent Washington[10]. Ponownie zagłosowali na niego kupcy z Nowej Anglii i farmerzy z Karoliny Południowej[10]. W czasie jego kadencji, najważniejszymi kwestiami były sprawy zagraniczne, zwłaszcza normalizacja stosunków z Francją, głównie po aferze XYZ z 1798 roku[11]. Dzięki przewadze w Kongresie, federaliści uchwalili powołanie marynarki wojennej i podnieśli podatki[12]. W tym okresie nastąpił też rozwój prasy, która miała walny wpływ na kolejne kampanie wyborcze[12]. Jeszcze przed wyborami prezydenckimi w 1800 roku doszło do rozłamu, wynikającego z niechęci Hamiltona do Adamsa[13]. Federaliści przegrali wybory, a prezydentem został lider demokratycznych republikanów Thomas Jefferson[14]. W wyborach do Kongresu i legislatur stanowych, Partia Federalistyczna także ponosiła porażki[15]. Ich sytuacja jeszcze się pogorszyła, gdy w 1804 roku, Alexander Hamilton zginął w wyniku pojedynku z ówczesnym wiceprezydentem Aaronem Burrem[15]. W czasach prezydentury Jeffersona, sprzeciwiali się nałożeniu embargo w 1807 roku, a rok później popierali plan secesji Nowej Anglii[15][3]. W 1812 roku zwołali konwencję w Hartford, podczas której mieli wybrać kandydata na prezydenta, a także określić swoje stanowisko w sprawie ewentualnej wojny z Wielką Brytanią[15]. Ich kandydatem został DeWitt Clinton[16], a w kwestii konfliktu amerykańsko-brytyjskiego stanowczo opowiedzieli się za utrzymaniem pokoju[3]. Po 1812 roku kontrolowali jeszcze legislatury stanowe Connecticut, Delaware, Marylandu i Massachusetts, a także mieli silną reprezentację w New Jersey, New Hampshire, Nowym Jorku i Rhode Island, jednak ich działalność na polu krajowym zmalała niemal do zera[17]. W 1816 roku po raz ostatni wystawili własnego kandydata na prezydenta, którym został Rufus King[18]. Partia zanikła w 1820 roku[18].

Wybory prezydenckie Kandydat[a] Głosy powszechne Głosy elektorskie
1796 John Adams 35 726[19] 71[20]
1800 John Adams 25 952[21] 65[22]
1804 Charles Cotesworth Pinckney 38 919[23] 14[24]
1808 Charles Cotesworth Pinckney 62 431[25] 47[26]
1812 DeWitt Clinton 132 781[27] 89[28]
1816 Rufus King 34 740[29] 34[30]
Wybory do Izby Reprezentantów Liczba mandatów[31][b]
1788 37
1790 39
1792 51
1794 47
1796 57
1798 60
1800 38
1802 39
1804 28
1806 26
1808 50
1810 36
1812 68
1814 64
1816 39
1818 26
1820 32
Wybory do Senatu Liczba mandatów[32][b]
1788 18
1790 16
1792 16
1794 21
1796 22
1798 22
1800 15
1802 9
1804 7
1806 6
1808 7
1810 6
1812 8
1814 12
1816 12
1818 9
1820 4

Uwagi

  1. ↑ pogrubioną czcionką oznaczono zwycięzcę
  2. ↑ a b pogrubioną czcionką oznaczono większość w izbie

Przypisy

  1. ↑ Rusinowa 1994 ↓, s. 14.
  2. ↑ a b c Rusinowa 1994 ↓, s. 16.
  3. ↑ a b c d e Federalist Party, Encyclopædia Britannica (ang.).
  4. ↑ a b Pastusiak 1999 ↓, s. 35.
  5. ↑ a b Rusinowa 1994 ↓, s. 19.
  6. ↑ a b Rusinowa 1994 ↓, s. 17.
  7. ↑ a b Rusinowa 1994 ↓, s. 18.
  8. ↑ Rusinowa 1994 ↓, s. 21.
  9. ↑ a b Rusinowa 1994 ↓, s. 22.
  10. ↑ a b Rusinowa 1994 ↓, s. 28.
  11. ↑ Rusinowa 1994 ↓, s. 29.
  12. ↑ a b Rusinowa 1994 ↓, s. 30.
  13. ↑ Rusinowa 1994 ↓, s. 31.
  14. ↑ Rusinowa 1994 ↓, s. 32.
  15. ↑ a b c d Rusinowa 1994 ↓, s. 33.
  16. ↑ Pastusiak 1999 ↓, s. 116.
  17. ↑ Rusinowa 1994 ↓, s. 34.
  18. ↑ a b Jones 2016 ↓, s. 125.
  19. ↑ US President – National Vote. Our Campaign. . (ang.).
  20. ↑ Electoral College Box – 1796. NARA. . (ang.).
  21. ↑ US President – National Vote. Our Campaign. . (ang.).
  22. ↑ Electoral College Box – 1800. NARA. . (ang.).
  23. ↑ US President – National Vote. Our Campaign. . (ang.).
  24. ↑ Electoral College Box – 1804. NARA. . (ang.).
  25. ↑ US President – National Vote. Our Campaign. . (ang.).
  26. ↑ Electoral College Box – 1808. NARA. . (ang.).
  27. ↑ US President – National Vote. Our Campaign. . (ang.).
  28. ↑ Electoral College Box – 1812. NARA. . (ang.).
  29. ↑ US President – National Vote. Our Campaign. . (ang.).
  30. ↑ Electoral College Box – 1816. NARA. . (ang.).
  31. ↑ Party Divisions of the House of Representatives. United States House of Representatives. . (ang.).
  32. ↑ Party Division. United States Senate. . (ang.).

Bibliografia