Państwo | |
---|---|
Lider | |
Przewodniczący | |
Data założenia |
1848 |
Data rozwiązania |
1854 |
Ideologia polityczna |
Partia Wolnej Ziemi, freesoilerzy (ang. Free Soil Party) – partia polityczna, działająca na terenie Stanów Zjednoczonych w latach 1848–1854.
Ruch Wolnej Ziemi ukształtował się w Stanach Zjednoczonych w latach 40. XIX wieku. Wywodził się z abolicjonistycznych frakcji dwóch głównych partii (Partii Demokratycznej i Partii Wigów). Ich drugim postulatem była kwestia niewolnictwa na terytoriach nowo zasiedlanych na zachód od Missisipi oraz terenach anektowanych. Politycy z Północy sprzeciwiali się wprowadzaniu niewolnictwa w nowych stanach, natomiast Południowcy żądali jego rozprzestrzenienia. Niektórzy z kongresmanów chcieli także zachowania równowagi pomiędzy stanami niewolniczymi i abolicjonistycznymi. Gdy prezydent John Tyler chciał dokonać aneksji Teksasu, frakcje Free Soil zebrały się na konwencji w Bostonie w styczniu 1845 roku. Dziesięć miesięcy później odbyło się kolejne spotkanie, na którym Charles Sumner zaproponował utworzenie partii. Równocześnie doszło do rozłamu wśród wigów (z których wystąpili John G. Palfrey i Joshua Reed Giddings) i demokratów (z których wystąpił William Proviso). W 1846 roku kongresman David Wilmot zaproponował klauzulę zakazującą niewolnictwa w terenach południowo-zachodnich, dołączonych w wyniku wojny z Meksykiem. Pomiędzy kongresmanami zawiązał się sojusz, który 22 czerwca 1848 roku, na konwencji w Utice, wysunął kandydaturę Martina Van Burena w wyborach prezydenckich. Miesiąc wcześniej odbyła się w Columbus także konwencja Partii Wolności, gdzie przewodniczący Salmon Chase postanowił o dołączeniu do freesoilerów. Partia Wolnej Ziemi została oficjalnie powołana 9 sierpnia 1848 podczas konwencji założycielskiej w Buffalo, a jej liderem został Chase.
Na konwencji potwierdzono nominację Van Burena, a także ogłoszono program, który zawierał się w haśle: „wolna ziemia, wolność mowy, wolna praca i wolni ludzie”. Działacze postulowali zniesienie niewolnictwa, możliwość uzyskania darmowej ziemi na nowych terytoriach, miejsca pracy dla wszystkich, przydział ziem z zachodnich dla białych osadników i prawa wyborcze dla robotników. W wyborach prezydenckich Van Buren i startujący z nim Charles Francis Adams uzyskali około 290 tysięcy głosów powszechnych (10%) otrzymując poparcie głównie z Massachusetts, Vermontu i Nowego Jorku. Ich elektorat opierał się na poparciu wigów i wolnych demokratów, jednak od czasu opracowania kompromisu z 1850 roku poparcie dla freesoilerów zaczęło maleć. W wyborach prezydenckich w 1852 roku poparcie dla kandydata Partii Wolnej Ziemi, Johna Hale’a spadło do około 5%, jednakże partia nadal posiadała reprezentację w Kongresie, utrzymującą równowagę sił. Ponadto ugrupowanie zdobywało mandaty w kilku legislaturach stanowych. Z powodu braku charyzmatycznego przywódcy i zorganizowanych, ogólnokrajowych struktur partyjnych, w 1854 roku działacze zdecydowali się o dołączeniu do Partii Republikańskiej.
Wybory prezydenckie | Kandydat | Głosy powszechne | Głosy elektorskie |
---|---|---|---|
1848 | Martin Van Buren | 291 501 | 0 |
1852 | John Hale | 155 210 | 0 |
Wybory do Izby Reprezentantów | Liczba mandatów |
---|---|
1848 | 9 |
1850 | 4 |
1852 | 4 |
Wybory do Senatu | Liczba mandatów |
---|---|
1848 | 2 |
1850 | 3 |
1852 | 2 |