Peter Greenaway

Wygląd przypnij ukryj Peter Greenaway
Ilustracja
Greenaway w sierpniu 2007
Data i miejsce urodzenia

5 kwietnia 1942
Newport, Walia, Wielka Brytania

Zawód

reżyser, scenarzysta, montażysta, malarz

Współmałżonek

Carol Greenaway
(1969–1999; rozwód)
Saskia Boddeke

Lata aktywności

od 1962

Peter Greenaway (ur. 5 kwietnia 1942 w Newport, w Walii) – brytyjski reżyser i scenarzysta, artysta malarz, jeden z najbardziej cenionych i kontrowersyjnych twórców filmowych, pozostający pod wyraźnym wpływem malarstwa renesansu i baroku, zwłaszcza malarstwa flamandzkiego. Jego filmy wyróżniają się przepychem wizualnym, odrealnieniem i swoistą teatralnością obrazu, oraz licznymi cytatami kulturowymi i eksperymentalnym łączeniem stylów, co pozwala zaliczać je do czołowych osiągnięć postmodernizmu.

Życiorys

Wczesne lata

Urodził się w Newport w Walii jako syn nauczycielki i handlowca budowlanego. Kiedy miał trzy lata, jego rodzina, by uniknąć Blitz, przeniosła się do Chingford, dzielnicy London Borough of Waltham Forest w Esseksie. Uczęszczał do Szkoły Leśnej (Forest School) w Walthamstow, północno-wschodniej części Londynu.

W wieku dwunastu lat zdecydował się zostać artystą malarzem. Zainteresował się kinem europejskim, koncentrując się przede wszystkim na filmach Ingmara Bergmana, a następnie na francuskiej Nowej Fali i kinie takich twórców jak Alain Resnais czy Jean-Luc Godard.

Kariera

W 1962 studiował malarstwo w Walthamstow College of Art, gdzie wśród jego kolegów był przyszły muzyk Ian Dury. Od 1965 roku przez jedenaście lat pracował jako montażysta w brytyjskim Central Office of Information (COI). W tym czasie zaczął tworzyć filmy krótkometrażowe i dokumentalne, m.in.: Train (1966), Revolution (1967), Intervals (1969), Erosion (1971), które można uznać za awangardowe. Przy jego udziale powstały takie filmy jak Window (1975), Cut Above the Rest (1978), Eddie Kid (1978), Vertical Features Remake (1978), A Walk Through H (1978), Women Artists (1979) i Zandra Rhodes (1979).

W 1980 Greenaway zrealizował pierwszy film pełnometrażowy pt. Kronika wypadków (The Falls), dramat sci-fi będący zbiorem krótkometrażówek, przedstawiających 92 osoby, które przeżyły V.U.E. (Violent Unknown Event – Gwałtowne Nieznane Wydarzenie). Do najbardziej znanych filmów Greenawaya zaliczyć można Kontrakt rysownika (The Draughtsman′s Contract, 1982), Zet i dwa zera (A Zed & Two Noughts, 1985), Brzuch architekta (The Belly of an Architect, 1987), Kucharz, złodziej, jego żona i jej kochanek (The Cook, the Thief, His Wife & Her Lover, 1989), Pillow Book (1996) i 8 i pół kobiety (8½ Women, 1999).

Z powodu dosyć śmiałych i odważnych scen wiele filmów otrzymało początkowo status „X-rated” czyli nie dopuszczonych do publicznych emisji.

6 października 2010 Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku przyznała mu tytuł doktora honoris causa.

Życie prywatne

W latach 1969–1999 był żonaty z garncarką Carol, z którą ma dwie córki: Hannah i Jessicę. Zamieszkał w Amsterdamie.

Wybrana filmografia (jako reżyser)

Przypisy

  1. ↑ Peter Greenaway. Listal. . (ang.).
  2. ↑ Peter Greenaway. AllMovie. . (ang.).
  3. ↑ Peter Greenaway. MYmovies. . (wł.).
  4. ↑ Peter Greenaway - Regizor. CineMagia.ro. . (rum.).
  5. ↑ Abbott, Spencer H. (1997-06-06): Interview with Peter Greenaway. S.H.Abbot. . . (ang.).
  6. ↑ Peter Greenaway Biography (1942–). Filmreference.com. . (ang.).
  7. ↑ Overview for Peter Greenaway. TCM.com. . (ang.).
  8. ↑ Peter Greenaway. Rotten Tomatoes. . (ang.).
  9. ↑ Peter Greenaway: Sa biographie. AlloCiné. . (fr.).
  10. ↑ Mark Brown (2016-04-14): Film director Peter Greenaway calls for 'image-based cinema'. The Guardian. . (ang.).
  11. ↑ Jordan Hoffman (2016-02-04): Eisenstein in Guanajuato review – torrential meditation on sex and film. The Guardian. . (ang.).
  12. ↑ Peter Greenaway facts, information, pictures. Encyclopedia.com. . (ang.).
  13. ↑ Caryn James (1990-04-06): Review/Film; Peter Greenaway's Elegant and Brutal 'Cook'. The New York Times. . (ang.).
  14. ↑ J. Zalesiński (2010-10-06): Peter Greenaway odebrał tytuł doktora honoris causa. Dąbrowa Górnicza - NaszeMiasto.pl. . (pol.).
  15. ↑ Peter Greenaway doktorem honoris causa ASP w Gdańsku. Onet.pl. . (pol.).
  16. ↑ Calligraphy Diploma honoris causa for Peter Greenaway. Behance. . (ang.).
  17. ↑ Family for Peter Greenaway. TCM.com. . (ang.).

Bibliografia

Kontrola autorytatywna (osoba):Encyklopedia internetowa: