Petrichor

W tym artykule szczegółowo zbadamy Petrichor i jego wpływ na nasze współczesne społeczeństwo. Petrichor był przedmiotem badań i zainteresowań przez lata, a jego znaczenie nie zmniejszyło się z biegiem czasu. Poprzez wszechstronną analizę zbadamy różne aspekty i aspekty Petrichor, od jego początków po rolę w dzisiejszym świecie. Zagłębimy się w jego znaczenie, implikacje i wpływ w różnych sferach, a także jego znaczenie dla ogółu społeczeństwa. Mamy nadzieję, że dzięki tej eksploracji zapewnimy pełniejszy i wzbogacający obraz Petrichor, aby lepiej zrozumieć jego znaczenie i implikacje dla świata, w którym żyjemy.

Mieszanka gleby i wody w momencie upadku kropli deszczu

Petrichor – specyficzny ziemisty zapach powstający w momencie spadania deszczu na suchą glebę[1]. Słowo pochodzi od greckich słów petra (πέτρα), oznaczającego skałę lub kamień i ichor (ἰχώρ).

Zjawisko charakterystycznego zapachu gleby po deszczu było badane już w XIX w. W 1891 r. pisali o nim francuscy chemicy M.P. Berthelot i G. André[2]. W tym samym roku w czasopiśmie Scientific American ukazała się krótka notatka T.L. Phipsona The Odor of the Soil after a Shower, w której autor pisze, że zajmował się tym tematem ponad dwadzieścia pięć lat wcześniej, jednak nie opublikował swoich wyników. Doszedł jednak wówczas do wniosku, że opisywany zapach był spowodowany obecnością w glebie substancji organicznych podobnych do olejków eterycznych roślin, pochodzących z kwiatów i wydzielających się pod wpływem deszczu. Podjął próby wyizolowania substancji odpowiedzialnych za zapach i stwierdził bardzo wysokie podobieństwo z substancją, którą nazwał bromo-cedren, pochodzącą z olejku cedrowego[3].

Termin „petrichor” zaproponowała w 1964 r. para australijskich badaczy z ośrodka Commonwealth Scientific and Industrial Research Organisation(inne języki) (CSIRO), Isabel Joy Bear(inne języki) i Richard Grenfell Thomas(inne języki) w artykule Nature of argillaceous odour opublikowanym w czasopiśmie Nature[1]. Według autorów podczas suchej pogody niektóre rośliny wydzielają do powietrza olejki eteryczne, które są absorbowane w glebie i uwalniane do powietrza pod wpływem deszczu[1][a]. W toku dalszych badań naukowcy ci doszli do wniosku, że petrichor jest wynikiem kilku naturalnych procesów[5]:

  1. Emisji do atmosfery lotnych związków organicznych pochodzenia roślinnego i zwierzęcego.
  2. Ich degradacji, częściowego utlenienia i nitrowania w atmosferze.
  3. Selektywnej adsorpcji powstałych produktów przez krzemionkę i krzemiany powszechnie obecne w glebie.
  4. Dalszej transformacji chemicznej zaadsorbowanych związków.
  5. Uwolnieniu lotnych produktów z gleby w wyniku wyparcia ich przez wodę.

Współcześnie uważa się, że oprócz wydzielania zaadsorbowanych związków, na zapach petrichor składa się też geosmina[6], produkt uboczny metabolizmu promieniowców[7].

Ludzki nos jest niezwykle wrażliwy na geosminę i jest w stanie wykryć ją w powietrzu przy stężeniu 5 części na bilion[8]. Niektórzy naukowcy uważają, że ludzie lubią zapach gleby po deszczu, ponieważ przetrwanie ich przodków zależało od deszczowej pogody[6].

W 2015 roku naukowcy z Massachusetts Institute of Technology (MIT) użyli kamery szybkoklatkowej celem zarejestrowania, powstawanie aerozolu podczas zraszania różnych materiałów, w tym 16 różnych gleb. Gdy kropla wody spadnie na porowatą powierzchnię, np. glebę piaszczystą lub gliniastą, powietrze z porów tworzy małe pęcherzyki, które unoszą się na powierzchnię i uwalniają aerozole, zawierające m.in. substancje zapachowe. Zjawisko to występuje intensywniej przy deszczach słabych i umiarkowanych, natomiast przy deszczu silnym krople uderzają w podłoże z tak dużą szybkością, że pęcherzyki nie mają czasu na sformowanie się[9].

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ Bear i Thomas zaobserwowali też, że olejki te hamują kiełkowanie nasion i wczesny wzrost roślin[4].

Przypisy

  1. ↑ a b c I.J. Bear, R.G. Thomas, Nature of Argillaceous Odour, „Nature”, 201 (4923), 1964, s. 993–995, DOI: 10.1038/201993a0 (ang.).
  2. ↑ M. Berthelot, G. André, Sur l’Odeur propre de la Terre, „Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences”, 112 (1), 1891, s. 598–599 (fr.).
  3. ↑ T.L. Phipson, The Odor of the Soil after a Shower, „Scientific American”, 64 (20), 16 maja 1981, s. 308, JSTOR: 26100386 (ang.).
  4. ↑ I.J. Bear, R.G. Thomas, Petrichor and Plant Growth, „Nature”, 207 (5004), 1965, s. 1415–1416, DOI: 10.1038/2071415a0 (ang.).
  5. ↑ I.J. Bear, R.G. Thomas, Genesis of petrichor, „Geochimica et Cosmochimica Acta”, 30 (9), 1966, s. 869–879, DOI: 10.1016/0016-7037(66)90025-1 (ang.).
  6. ↑ a b Elizabeth Palermo, Why Does Rain Smell Good? , livescience.com, 21 czerwca 2013 (ang.).
  7. ↑ Paul G. Becher i inni, Developmentally regulated volatiles geosmin and 2-methylisoborneol attract a soil arthropod to Streptomyces bacteria promoting spore dispersal, „Nature Microbiology”, 5 (6), 2020, s. 821–829, DOI: 10.1038/s41564-020-0697-x, PMID: 32251369 (ang.).
  8. ↑ E.H. Polak, J. Provasi, Odor sensitivity to geosmin enantiomers, „Chemical Senses”, 17 (1), 1992, s. 23–26, DOI: 10.1093/chemse/17.1.23 (ang.).
  9. ↑ Jennifer Chu, Rainfall can release aerosols, study finds , MIT News, 14 stycznia 2015 (ang.).

Linki zewnętrzne