Pieprzony los Kataryniarza

Pieprzony los Kataryniarza – polska powieść fantastycznonaukowa z nurtu politycznego cyberpunk autorstwa Rafała Ziemkiewicza, wydana w 1995 roku. Książkę opublikowało wydawnictwo superNowa, zaś w 2003 nakładem Wydawnictwa MT ukazała się edycja w małym formacie z poprawkami autora.

Aby w świecie przyszłości Ziemkiewicza przenieść się do wirtualnej rzeczywistości należy wcisnąć enter na klawiaturze, który włącza drajwery VR. Następnie należało założyć gogle oraz pozbawioną palców rękawicę. Po jednym z wejść do wirtualnej rzeczywistości Robert widział rozciągającą się wysoko i szeroką ścianę pełną kolorowych okien. Przed sobą miał główny panel, czyli Wrota do Tamtego Świata. Aby znaleźć się w Studni, prowadzącej do głównej części WorldNetu bohater musiał skierować na niego kursor i dotknąć czubkiem palca sensor rękawicy^[1].

WorldNet nazywany jest także Shellem, lub Skorupą.

Kataryniarze, czyli oficjalnie (jak podaje autor książki) indirect controller to operatorzy sieci, którzy przez specjalne przystawki są w stanie podłączyć się do World Netu. Nie potrzebują więc do tego ani rękawic, ani gogli. Kataryniarze mogą przebywać w studni maksymalnie przez siedem godzin dziennie w związku z prawem opartym na badaniach lekarskich.

Akcja powieści rozgrywa się na początku XXI wieku w Polsce, która jest obiektem rywalizacji międzynarodowych koncernów i służb specjalnych. Tytułowy bohater, Robert, jest kataryniarzem. Wychowany w patriotycznej rodzinie, walczył kiedyś z komunizmem, pracował też dla prawicowych rządów, potem rozczarowany światem polityki przeszedł do biznesu. Robert, poruszając się w cyberprzestrzeni przypadkowo odkrywa plany dotyczące przyszłych losów Europy Środkowej, w tym Polski, a wiedza ta prowadzi go do dalszych niebezpiecznych odkryć.

• Robert – główny bohater powieści. Jest kataryniarzem, który uświadamia sobie, że powoli się starzeje: jego skóra wiotczeje, a na głowie pojawiają się siwe włosy.
• Wiktoria – żona Roberta.
• Andrzej – znudzony swoją pracą dziennikarz; wybrał ten zawód, mając nadzieję na pełną przygód przyszłość, jednak rzeczywistość rozminęła się z jego oczekiwaniami.

Książka zdobyła kilka nagród polskiego środowiska miłośników fantastyki^[2]:

• Nagroda im. Janusza A. Zajdla za najlepszą powieść roku 1995
• Nagroda „Sfinks'95” za najlepszą polską powieść roku 1995
• Nagroda zielonogórskiego klubu fantastyki „Ad Astra” – „Puchar Bachusa"

W opinii Jacka Dukaja Pieprzony los Kataryniarza jest powieścią z kluczem, gdzie pojawiają się atrapy Krzaklewskiego, Szczypiorskiego, Jęczmyka. Dukaj uznał też książkę Ziemkiewicza za najlepszą polską powieść science-fiction, licząc od Arsenału Marka Oramusa z 1985^[3].

Kinga Dunin na łamach dodatku literackiego do Życia Warszawy – Ex Libris poddała zarówno sens powieści jak i samego autora zdecydowanej krytyce, co spotkało się z ripostą Marka Oramusa w piśmie Fenix i dyskusją na temat możliwości zajmowania się przez fantastykę „poważnymi sprawami”^[4].

• Recenzje – „Pieprzony los Kataryniarza”  .
• Rafał A.R.A. Ziemkiewicz Rafał A.R.A., „Pieprzony los Kataryniarza”. Fragmenty książki , Onet.pl  .