W dzisiejszym artykule zagłębimy się w ekscytujący świat Podatek. Niezależnie od tego, czy szukasz informacji na temat tej osoby, tematu, daty, czy po prostu chcesz pogłębić swoją wiedzę, w tym artykule znajdziesz wszystko, czego potrzebujesz. W następnych kilku wierszach szczegółowo zbadamy najważniejsze aspekty Podatek, od jego początków po dzisiejsze znaczenie. Niezależnie od tego, jaki jest Twój poziom wiedzy na temat Podatek, tutaj znajdziesz przydatne i szczegółowe informacje, które pomogą Ci lepiej zrozumieć ten temat. Bez zbędnych ceregieli zanurzmy się w fascynujący świat Podatek!
Podatek – obowiązkowe świadczenie pieniężne pobierane przez związek publicznoprawny (państwo, jednostka samorządu terytorialnego) bez konkretnego, bezpośredniego świadczenia wzajemnego. Zebrane podatki są wykorzystywane na potrzeby realizacji zadań publicznych.
Pieniądze z podatków trafiają do budżetu państwa lub samorządu terytorialnego, które dzięki temu mogą inwestować w rozwój infrastruktury, wojska, policji, oświaty, służby zdrowia itp. Obecnie uznaje się, iż podatki są świadczeniami pieniężnymi, jednak w historii ludzkości znane są również podatki świadczone w innych niż pieniądz dobrach.
Podatki dzielą się na:
Klasyfikacja podatków według OECD:
Podatek cedularny – typ opodatkowania polegający na odrębnym opodatkowaniu każdego rodzaju dochodu podatnika. Pozwala na preferowanie jednych, a dyskryminowanie innych rodzajów dochodów przez ustalanie zróżnicowanych stawek i skal opodatkowania. Utrudnia jednak stosowanie progresji w stosunku do podatników osiągających dochody z kilku źródeł.
W procesie rynkowym występuje przemieszczenie obciążenia podatkowego, w wyniku czego podatkami jest obciążona całkowicie lub częściowo inna osoba niż płatnik podatku.
Podatki pełnią funkcje, które z jednej strony mają charakter obiektywny, natomiast z drugiej strony zmieniają się, w miarę jak zachodzą przeobrażenia ustrojowe i społeczno-gospodarcze.
Do podstawowych funkcji podatku należą:
Podatki służą w pierwszej kolejności realizacji funkcji fiskalnej, która sprowadza się do tego, że podatek pełni bardzo ważną rolę jako podstawowy rodzaj dochodów budżetowych. Jego rozmiary przewyższają wpływy z innych tytułów, takich jak opłaty, cła czy pożyczki. Funkcja fiskalna jest jedną z najstarszych funkcji podatkowych. I w czasach nowożytnych, i w czasach współczesnych podatki zabezpieczają pokrycie głównych wydatków publicznych.
Ściśle związana z funkcją fiskalną jest funkcja redystrybucyjna. Polega ona na kształtowaniu dochodu i majątku będących w dyspozycji podatników w celu zmniejszenia nierówności społecznych. Dzięki podatkom następuje redystrybucja dochodu i majątku narodowego między podatnikami a związkami publicznoprawnymi, jakimi są państwo i organy samorządu terytorialnego. Zakres redystrybucji podatkowej zależy od struktury gospodarki i systemu podatkowego: stopnia progresywności, wielkości podatków od dochodów kapitałowych i majątku.
Funkcja stymulacyjna natomiast, oznacza wykorzystanie instrumentów podatkowych w celu wywarcia wpływu na warunki działania jednostek oraz na kierunki i tempo ich rozwoju. Funkcja stymulacyjna realizuje się poprzez zróżnicowanie obciążeń podatkowych, dzięki czemu podatek może wpłynąć zachęcająco lub zniechęcająco na podejmowane decyzje w sprawie prowadzenia działalności. Praktycznym wyrazem realizacji tej funkcji w sensie pozytywnym jest system zwolnień i ulg podatkowych. Uważa się, że najlepsze podatki to takie, które mają jak najmniejszy wpływ na podejmowanie i prowadzenie produktywnej działalności gospodarczej.
Ostatnią z wymienionych funkcji podatku jest funkcja informacyjna. Polega ona na tym, że realizacja wpływów podatkowych ogółem lub z określonego podatku dostarcza informacji o prawidłowościach bądź nieprawidłowościach przebiegu procesów gospodarczych. Znaczne obniżenie wpływów od podmiotów gospodarczych może świadczyć, np. o trudnościach ze zbytem produkcji lub z wyegzekwowaniem należności od niektórych kontrahentów.
We wczesnym średniowieczu, w warunkach gospodarki naturalnej i obowiązującego prawa książęcego, przeważająca część świadczeń przybierała formę danin. Podatki istniały tylko na terytoriach o funkcjonującej gospodarce towarowo-pieniężnej.
Osobny artykuł:W XIII wieku – pod wpływem szybkiego wzrostu wielkiej własności ziemskiej, recepcji prawa niemieckiego i towarzyszącego jej upowszechniania immunitetu oraz rozszerzania się gospodarki towarowo-pieniężnej – system danin uległ dezintegracji. Zanikła zasada proporcjonalnego podziału dochodów między poszczególne ogniwa aparatu monarchii, a w wyniku utraty pełnej zwierzchności nad poddanymi w dobrach kościelnych i prywatnych od schyłku XIII wieku finanse państwa zostały znacznie ograniczone.
Funkcjonowanie kategorii podatku związane jest ze stworzeniem warunków i narzędzi zapewniających obliczenie wysokości podatku, określeniu, jakie czynności będą podlegały opodatkowaniu, a także skutecznego ściągnięcia podatku. Stanowią je elementy konstrukcji podatków składające się na technikę podatkową.
Zgodnie z polskim prawem daniny, aby zostały uznane za podatki muszą posiadać 4 cechy:
Według projektu budżetu państwa na rok 2013, dochody państwa miały wynieść 299 miliardów złotych, w tym 266 miliardów złotych pochodzić miało z podatków (w lipcu 2013 rząd zaplanował nowelizację tego budżetu).
Na 266 mld planowanych dochodów podatkowych budżetu państwa składają się:
W projekcie budżetu państwa na rok 2008 przychody krajowe zaplanowano na kwotę 247 mld zł (bez środków z UE), w tym dochody podatkowe na ok. 229 mld (blisko 93% dochodów budżetu).
Na 229 mld planowanych dochodów podatkowych budżetu państwa składają się:
Podatki pośrednie według projektu budżetu stanowią w 2008 blisko 3/4 dochodów podatkowych państwa.