Prawa logiczne

Część zawartości tej strony może naruszać prawa autorskie.

Tekst źródłowy prawdopodobnie pochodzi z:

https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3961798

Nie usuwaj tego szablonu. Zostanie on usunięty, jeżeli prawa autorskie tego artykułu zostaną wyjaśnione.
Jeżeli potrafisz, napisz artykuł tak, aby nie naruszał praw autorskich.
Jeżeli masz prawa autorskie do tej treści lub masz zgodę na publikację zgodną z naszą licencją, prosimy, napisz o tym na stronie dyskusji tego artykułu i na stronie Wikipedia:Lista NPA oraz zastosuj procedurę zamieszczania haseł wcześniej opublikowanych.
Artykuł zostanie usunięty, jeżeli status praw autorskich do zawartych w nim treści nie zostanie wyjaśniony.

Powielanie materiałów chronionych prawami autorskimi – bez zezwolenia właściciela tych praw – jest pogwałceniem obowiązującego prawa, jest też sprzeczne z ustaleniami Wikipedii. Osobom, które regularnie wstawiają takie materiały, może zostać odebrane uprawnienie edytowania Wikipedii.

Ten artykuł od 2024-04 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.

Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Prawa logiczne – twierdzenia logiki, zdania prawdziwe w każdym modelu, tj. przy każdej interpretacji występujących w nich stałych pozalogicznych; szczególnie ważną funkcją praw logicznych jest to, że na ich podstawie orzeka się wynikanie logiczne jednych zdań z drugich; prawa logiczne są podstawą (lub schematami) operacji dokonywanych w logice (dowodzenia, wnioskowania, uzasadniania). Praw logiki klasycznej jest nieskończenie wiele. Wybiera się często dla przykładu jedynie nieliczne spośród praw, które z różnych względów historycznych i naukotwórczych są najczęściej wyróżniane w opracowaniach podręcznikowych^[1]:

Klasyczny rachunek zdań


nazwa prawa	wzory (formuły)
tożsamości	$p\rightarrow p;$ $p\equiv p$
niesprzeczności	$\sim (p\ \land \sim p);$
wyłączonego środka	$p\ \lor \sim p;$
podwójnego przeczenia	$\sim (\sim p)\equiv p$
symplifikacji	$q\rightarrow (p\rightarrow q)$
sylogizmu hipotetycznego	$(p\rightarrow q)\rightarrow$
eksportacji	$\rightarrow$
importacji	$\rightarrow$
komutacji	$\equiv$
dylematu	$\rightarrow r;$ $\rightarrow (q\ \lor s)$
pochłaniania	$\equiv (q\ \lor \sim q);$ $\equiv (q\ \land \sim q);$ $\equiv p;$ $\equiv p$
rozdzielności alternatywy względem koniunkcji	$\equiv$
rozdzielności koniunkcji względem alternatywy	$\equiv$
Dunsa Szkota	$p\rightarrow (\sim p\rightarrow q)$
De Morgana	$\sim (p\ \land q)\equiv (\sim p\ \lor \sim q);$ $\sim (p\ \lor q)\equiv (\sim p\ \land \sim q);$

Rachunek predykatów pierwszego rzędu


nazwa prawa	wzory (formuły)
niesprzeczności	$\sim \bigvee x(Px\ \land \sim Px)$
wyłączonego środka	$\bigwedge x(Px\ \lor \sim Px)$
kwantyfikatora ogólnego względem implikacji	$\bigwedge x(Px\rightarrow Qx)\rightarrow (\bigwedge xPx\rightarrow \bigwedge xQx);$ $\bigwedge x(Px\rightarrow Qx)\rightarrow (\bigvee xPx\rightarrow \bigvee xQx)$
rozdzielności kwantyfikatora szczegółowego względem implikacji	$\bigvee x(Px\rightarrow Qx)\equiv (\bigvee xPx\rightarrow \bigvee xQx)$
De Morgana	$\sim \bigwedge xPx\equiv \bigvee x\sim Px;$ $\sim \bigvee xPx\equiv \bigwedge x\sim Px$

Wielowartościowy rachunek zdań

Zapis symboliczny	Objaśnienie
$p\rightarrow p^{*}$	„jeżeli p, to możliwe jest, że p”
$p^{+}\rightarrow p^{*}$	„jeżeli konieczne jest, że p, to możliwe jest, że p”
$p^{-}\rightarrow ^{\sim }p$	„jeżeli niemożliwe jest, że p, to nieprawda, że p”
$p^{*}\equiv (^{\sim }p\rightarrow p)$	„możliwe jest, że p, wtedy i tylko wtedy, gdy jeżeli nie p, to p” (Twierdzenie Tarskiego)
$p^{+}\equiv ^{\sim }(p\rightarrow ^{\sim }p)$	„konieczne jest, że p, wtedy i tylko wtedy, gdy nieprawda, że jeżeli p, to nie p”

Przypisy

↑ prawa logiczne, Encyklopedia PWN , Wydawnictwo Naukowe PWN .

Bibliografia

Encyklopedia G.W. EU: Mediasat Poland Sp. z o.o., s. 10. ISBN 83-89651-90-4.

[epwn-1] prawa logiczne, Encyklopedia PWN , Wydawnictwo Naukowe PWN .

[1]