Prognozowanie

Wygląd przypnij ukryj

Prognozowanie (późnołac. prognosis, od starogr. πρόγνωσις, nowogr. πρόγνωση prōgnosis, od πρoγιγνώσκειν progignōskein, „wiedzieć wcześniej”, od pro- „wcześniej, przed” i gignōskein, „dowiedzieć się”) lub predykcja (łac. prædictus, im. od prædicere, „przepowiadać”, od præ-, „przed, wcześniej, pra-” i dicere, „mówić”) – naukowy sposób wnioskowania służący przewidzeniu tego, w jaki sposób będą kształtowały się w przyszłości procesy lub zdarzenia. W trakcie procesu prognozowania formułuje się sąd na temat przyszłych stanów zjawisk i zdarzeń nazywany prognozą.

Na kształtowanie się procesów lub zjawisk mają wpływ różne czynniki, które można podzielić na:

Prognozowanie wykorzystuje informację dotyczącą tych czynników i ich wpływu na badane zjawisko. W prognozowaniu bada się relacje między tymi czynnikami a badanym zjawiskiem oraz kształtowanie się ich w przeszłości do wnioskowania o przyszłości. Do prognozowania stosuje się nauki statystyczne i matematyczne.

Proces prognozowania

Proces prognozowania jest postępowaniem wieloetapowym, dzielącym się na:

Kryteria klasyfikacji

Okres

Z uwagi na okres, który obejmuje, prognozowanie dzieli się na:

Charakter

Z uwagi na charakter prognozowanych zjawisk, można je podzielić na:

Cel

Z uwagi na cel prognozowania, wyróżnia się:

Metody prognozowania

Metoda prognozowania – sposób przetwarzania informacji opisujących sytuację prognostyczną w prognozę, dostosowany do przyjętej zasady prognozowania.

Prognozowanie na podstawie szeregów czasowych bez tendencji

Metody te są stosowane, gdy w szeregu czasowym występuje składowa systematyczna w postaci stałego poziomu i wahania przypadkowe. Wykorzystuje się tu zasadę ekstrapolacji i status quo.

W przypadku badania prognostycznego na podstawie szeregów czasowych wykorzystuje się następujące metody:

Prognozowanie ilościowe

Wykorzystuje formalne metody matematyczne i statystyczne do budowy modeli prognostycznych.

W zależności od prognozowanej zmiennej, w prognozowaniu stosowane są:

Prognozowanie jakościowe (heurystyczne)

Wykorzystujące wiedzę ekspertów na temat prognozowanych zjawisk i procesów.

W metodach myślowych wyróżnia się:

wykorzystujące dane nt. dotychczasowego przebiegu procesu, wykorzystujące dane nt. przebiegu badanego procesu oraz innych (np. analogicznych) procesów.

Ocena dokładności prognozy

Dokładność prognozy można ocenić:

Prognozowanie gospodarcze

Prognozowanie znajduje szczególne zastosowanie w ekonomii i zarządzaniu.

Przykładowo w mikroekonomii prognozowanie popytu jest niezmiernie ważnym elementem działalności marketingowej, którego prawidłowość wpływa w przedsiębiorstwie produkcyjnym na procesy zaopatrzenia w surowce i materiały, a także planowanie procesów produkcji, sprzedaży i działań logistycznych. W przedsiębiorstwie handlowym prognozowanie popytu wyznacza wielkość sprzedaży, a tym samym umożliwia planowanie zakupów od dostawców i gromadzenie zapasów, kształtowanie sieci sprzedaży. Prognoza sprzedaży, to oczekiwany poziom sprzedaży oferowanych przez przedsiębiorstwo produktów i usług zależny od wybranego planu marketingowego i uwzględnienia warunków otoczenia marketingowego, a głównie możliwego wpływu i siły konkurentów. Prognozowanie jest sztuką przewidywania zachowania się nabywców, przyszłego stanu rynku, relacji podaży i popytu oraz spodziewanej koniunktury gospodarczej na obszarach działania przedsiębiorstwa.

Do prognozowania w zarządzaniu strategicznym i marketingu wykorzystywane są:

Zobacz też

Kontrola autorytatywna (zdarzenie):Encyklopedie internetowe: