Puszczykowo

W dzisiejszym świecie Puszczykowo zajmuje centralne miejsce w społeczeństwie, czy to na poziomie osobistym, politycznym, społecznym czy kulturowym. Jego znaczenie polega na jego wpływie na różne aspekty życia codziennego, a także na jego roli w historii i rozwoju człowieka. Z biegiem czasu Puszczykowo stał się przedmiotem debaty, badań i refleksji, generując sprzeczne opinie i pełne pasji dyskusje. Od wpływu na gospodarkę po rolę w tożsamości indywidualnej, Puszczykowo okazał się tematem powszechnego zainteresowania, który zachęca nas do refleksji nad tym, kim jesteśmy i dokąd zmierzamy. W tym artykule zbadamy różne aspekty Puszczykowo, analizując jego znaczenie i wpływ na dzisiejszy świat.

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: inne znaczenia.
Puszczykowo
miasto i gmina
Ilustracja
Rynek
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

poznański

Aglomeracja

poznańska

Prawa miejskie

1962

Burmistrz

Andrzej Balcerek

Powierzchnia

16,39 km²

Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności
• gęstość


9778[1]
596,6 os./km²

Strefa numeracyjna

(+48) 61

Kod pocztowy

62-040

Tablice rejestracyjne

PZ, POZ

Położenie na mapie powiatu poznańskiego
Mapa konturowa powiatu poznańskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Puszczykowo”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Puszczykowo”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Puszczykowo”
Ziemia52°16′54″N 16°51′15″E/52,281667 16,854167
TERC (TERYT)

3021021

SIMC

0971376

Urząd miejski
ul. Podleśna 4
62-040 Puszczykowo
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Hasło w Wikisłowniku
Strona internetowa
BIP

Puszczykowo (niem. Puschkau[2][3]) – miasto w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim. Położone ok. 12 km na południe od Poznania, otoczone obszarem Wielkopolskiego Parku Narodowego.

W latach 1934–1954 istniała wiejska gmina Puszczykowo.

Według danych z 31 marca 2011 miasto liczyło 9756 mieszkańców[4].

Położenie

Według danych z roku 2002[5] Puszczykowo ma obszar 16,65 km², w tym:

  • użytki rolne: 22%
  • użytki leśne: 46%

Według danych z 1 stycznia 2011 r. powierzchnia miasta wynosiła 16,39 km²[6]. Miasto stanowi 0,88% powierzchni powiatu.

Sąsiednie gminy: Komorniki, Mosina.

Wieś duchowna, własność kapituły katedralnej poznańskiej, pod koniec XVI wieku leżała w powiecie poznańskim województwa poznańskiego[7]. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa poznańskiego.

Historia

Po raz pierwszy nazwa Puszczykowo pojawia się w źródłach pisanych w formie Posczucowo w 1387 roku, choć Niwka wspominana była już wcześniej – w 1302 roku. Puszczykowo Stare i Puszczykówko do II rozbioru należały do Kapituły Poznańskiej. W 1613 roku, po pożarze katedry poznańskiej, to z tutejszych lasów dostarczono drewno na jej odbudowę[8].

Początek zabudowy willowej, tak charakterystycznej dla miejscowości tworzących dzisiejsze miasto, datuje się na drugą połowę XIX wieku, kiedy to w latach 1870–1880 uregulowano bieg Warty. Tereny te wtedy nabrały charakteru eleganckiej miejscowości letniskowej i willowej. Rozwojowi sprzyjało położenie nad malowniczym odcinkiem rzeki, rozległe bory sosnowe i korzystny mikroklimat[8]. Aby umożliwić coraz liczniej tu osiadającym się dojazd do Poznania, przy istniejącej tu od 1856 roku linii kolejowej (prowadzącej do Wrocławia) zbudowano budynki stacyjne. W okresie od początku XX wieku do 1939 roku ruch wycieczkowy był tak duży, że pociągi z poznańskiego dworca kursowały co 10 minut i aby nie kolidowało to z ruchem dalekobieżnym musiano zbudować dla nich dodatkowy tor. Wielką popularnością wśród poznaniaków cieszyły się wycieczki parostatkiem do Puszczykowa. Z przystani przy moście Św. Rocha pływał w latach 50. XX wieku parostatek „Janek Krasicki”, a w latach późniejszych motorowa „Dziwożona”. Mimo polityki germanizacyjnej, do 1918 roku część ośrodków wypoczynkowych miało zdecydowanie polski charakter (np. Letnisko Silva przy ul. Poznańskiej)[8].

Puszczykowo posiadało dawniej status administracyjny gminy jednostkowej w powiecie śremskim. 1 stycznia 1925 włączone do nowo utworzonego powiatu poznańskiego[9]. 1 sierpnia 1934 weszło ono w skład nowo utworzonej zbiorowej gminy Puszczykowo tamże[10]. 27 września 1934 weszło w skład nowo utworzonej gromady Puszczykowo w gminie Puszczykowo[11].

Podczas II wojny światowej miasto zostało zajęte 25 stycznia 1945 roku przez jednostki I Frontu Białoruskiego Armii Czerwonej. Na przełomie stycznia i lutego w mieście urządzono siedziby sztabu związków operacyjnych wojsk radzieckich i szpitale wojskowe[12].

Po wojnie zachowało początkowo przynależność administracyjną[13][14]. W związku z reformą administracyjną kraju jesienią 1954 weszło w skład nowo utworzonej gromady Puszczykowo[15]. Gromadę Puszczykowo zniesiono 1 stycznia 1956 w związku z nadaniem jej statusu osiedla[16]. 18 lipca 1962 Puszczykówko stało się miastem[17]. Naczelnikiem miasta Puszczykowa, w latach 1968–1984 był Władysław Krzyżański. W tych latach powstało wiele obiektów użyteczności publicznej.

W latach 70. XX wieku na nadwarciańskich polach Niwki, na niezalesionym 15 ha terenie zlokalizowano szpital dla kolejowej służby zdrowia (obecnie szpital należy do Powiatu Poznańskiego i działa pod nazwą Szpital w Puszczykowie im. prof. S.T. Dąbrowskiego S.A.[18]). Wybudowano dwa 11-kondygnacyjne bloki z 40 m kominem i budynkami gospodarczymi.

Demografia

Dane z 31 grudnia 2009[19]:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
Jednostka osób % osób % osób %
Populacja 9575 100 5003 52,3 4572 47,7
Gęstość zaludnienia
 594 310,7 283,3
  • Piramida wieku mieszkańców Puszczykowa w 2014 roku[1].


Transport

Drogi

Przez Puszczykowo w osi północ-południe przebiega droga wojewódzka 430, oraz w osi wschód-zachód droga wojewódzka 431.

Kolej

 Zobacz też: Puszczykowo (przystanek kolejowy).

Przez miasto przebiega linia kolejowa 271 z Poznania do Wrocławia, na którym usytuowane są dwa przystanki osobowe: Puszczykowo i Puszczykówko oraz ma swój początek ok. 5 kilometrowa nieczynna, częściowo rozebrana linia kolejowa 361 do Osowej Góry.

Transport Publiczny

Przez Puszczykowo przebiega linia autobusowa 651 organizowana przez ZTM Poznań, a przewoźnikiem jest Translub. Do 31 października 2017 roku EKO-Rondo Puszczykowo organizowało swoje własne linie, jednak firma zbankrutowała[20].

Inne

W mieście znajduje się sanitarne lądowisko przy. ul. Kraszewskiego, które w 2011 zostało zmodernizowane.

Atrakcje turystyczne

Przystanek kolejowy Puszczykowo
Kościół pw. Matki Boskiej Wniebowziętej, zaprojektowany przez Adama Ballenstedta
Pomnik poświęcony „Wszystkim, którzy oddali życie dla Ojczyzny”
Szpital w Puszczykowie im. prof. S. T. Dąbrowskiego
  • Muzeum Arkadego Fiedlera – zlokalizowane w jego pracowni literackiej (ul. Słowackiego), z ekspozycją książek i pamiątek po pisarzu oraz wspaniałych trofeów z wypraw do różnych zakątków świata, a także repliką Santa Marii (w skali 1:1) statku Krzysztofa Kolumba i repliką Hawkera Hurricane Mk I – brytyjskiego myśliwca z II wojny światowej (skala 1:1)
  • eklektyczny kościół pw. Matki Boskiej Wniebowziętej, którego budowę rozpoczęto w 1923 r.[21]
  • pomnik poświęcony „Wszystkim, którzy oddali życie dla Ojczyzny” – naprzeciwko stacji kolejowej Puszczykowo
  • dom murowany z dużą drewnianą werandą – ul. Cienista
  • pałacyk myśliwski z początku XX w. – ul. Podleśna 4 (obecna siedziba Urzędu Miasta)
  • willa z początku XX w. z dachem mansardowym i balkonem wspartym na 4 kolumnach – ul. Poznańska 94
  • dom o konstrukcji szachulcowej z gołębnikiem w kształcie baszty – ul. Klonowa
  • duża drewniana altana z kopułą z ok. 1900 roku – ul. Wysoka 7
  • budynki mające charakter dworków z początku XX w. – ul. Sobieskiego 10, 12, 26
  • domy murowano-szachulcowe – ul. Ratajskiego 7, 11, 21
  • dworce kolejowe z początku XX wieku w Puszczykowie i Puszczykówku
  • willa z tarasem – ul. Fiedlera 4
  • dom o wyglądzie dworku z lat 1932/36 – ul. Kopernika 18
  • pensjonat „Rusałka” z lat dwudziestych – las nad Wartą
  • dom z początku XX w. przy ul. Słonecznej
  • dom na rogu ul. Poznańskiej i ul. Cienistej z 1901 roku.
  • budynek o konstrukcji szachulcowej zlokalizowany na ulicy Wczasowej z roku 1898
  • willa Mimoza – ul. Poznańska
  • budynek „Letniska Silva” ul. Poznańska
  • trasy spacerowe nad Wartą i po puszczykowskich górach
  • Zakole Warty
  • Trasa Kórnicka
  • szlak turystyczny czerwony Szlak turystyczny Osowa Góra – Sulęcinek
  • szlak turystyczny żółty Szlak im. Bernarda Chrzanowskiego
  • szlak turystyczny zielony Szlak im. Arkadego Fiedlera[22]
  • jaskinia piaskowcowa przy ul. Jarosławskiej – nieistniejąca (pozostałości w Muzeum WPN)
  • Droga Wierności[23] – jeden z przyrodniczych szlaków pielgrzymkowych Rogalińskie Drogi, utworzonych z okazji 200-lecia kościoła pw. św. Marcelina w Rogalinie[24][25][26]. Dla tego szlaku opublikowano broszurę przyrodniczą pt. „W dolinie Warty – o ptakach i nie tylko”[27].

Oświata

W Puszczykowie znajdują się 2 szkoły podstawowe i liceum ogólnokształcące:

  • Szkoła Podstawowa nr 1 im. Adama Mickiewicza
  • Szkoła Podstawowa nr 2 im. Powstańców Wielkopolskich
  • Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika

Media

Strony internetowe:

  • www.puszczykowo.pl

Prasa: Wychodząca:

  • „Echo Puszczykowa”
  • „Gazeta Mosińsko-Puszczykowska”
  • „Głos Puszczykowa”
  • „Nasza Okolica”

Niewychodząca:

  • „Gazeta puszczykowska”
  • „Kurier Puszczykowski”
  • „Strażak Puszczykowski”

Wspólnoty wyznaniowe

Sport

W Puszczykowie znajduje się wiele kompleksów sportowych oraz Klub Jeździecki „Niwka” im. Krzysztofa Kulikowskiego. W mieście znajduje się również Centrum Tenisowe Angie, w którym trenuje niemiecka tenisistka polskiego pochodzenia Angelique Kerber. Przy Liceum Ogólnokształcącym im. Mikołaja Kopernika działa MKS „Juvenia” Puszczykowo, w którym szkolą się młodzi lekkoatleci. Działa także dobrze rozwinięty klub siatkarski MKS Puszczykowo oraz klub piłkarski KP „Las” Puszczykowo[29].

Współpraca międzynarodowa

Miasta i gminy partnerskie: Châteaugiron (w Bretanii, we Francji) – deklaracja współpracy 18 lipca 1997 r. w Puszczykowie, w lipcu 1998 r. w Châteaugiron odnowienie deklaracji[30][31]

Ludzie związani z Puszczykowem

 Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Puszczykowem.

Przypisy

  1. ↑ a b Puszczykowo w liczbach , Polska w liczbach , liczba ludności na podstawie danych GUS.
  2. ↑ Historia Miasta , puszczykowo.pl .
  3. ↑ SKOROWIDZ Niemiecko-Polski i Polsko-Niemiecki miast, miasteczek i większych wsi PRUS KSIĄŻĘCYCH I KRÓLEWSKICH, W. KS. POZNAŃSKIEGO I ŚLĄSKA, Zakłady Graficzne Ministerstwa Spraw Wojsk., 1919 .
  4. ↑ Ludność w gminach. Stan w dniu 31 marca 2011 r. – wyniki spisu ludności i mieszkań 2011 r.. GUS. . (pol.).
  5. ↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. . (pol.).
  6. ↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2011 r., Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 10 sierpnia 2011, ISSN 1505-5507 .
  7. ↑ Atlas historyczny Polski. Wielkopolska w drugiej połowie XVI wieku. Część II. Komentarz. Indeksy, Warszawa 2017, s. 246.
  8. ↑ a b c Sławomir Pniewski, Puszczykowo, w: Spotkania z Zabytkami, nr 4/1989, s. 51–52, ISSN 0137-222X
  9. ↑ Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 30 grudnia 1924 r. w sprawie zmiany granic niektórych powiatów województwa poznańskiego. Dz.U. z 1924 r. nr 117, poz. 1044
  10. ↑ Dz.U. z 1934 r. nr 68, poz. 617
  11. ↑ Poznański Dziennik Wojewódzki. 1934, nr 41, poz. 531
  12. ↑ Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa „Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939- 1945”, Sport i Turystyka 1988, ISBN 83-217-2709-3, s. 567.
  13. ↑ Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu. 1952, nr 12, poz. 56
  14. ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  15. ↑ Uchwała Nr 33/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu poznańskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z dnia 26 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z dnia 5 października 1954 r. dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z 4 grudnia 1954 r., Nr. 20, Poz. 100)
  16. ↑ Dz.U. z 1955 r. nr 45, poz. 299
  17. ↑ Dz.U. z 1962 r. nr 41, poz. 188
  18. ↑ Kontakt. Szpital w Puszczykowie im. prof. S.T. Dąbrowskiego S.A.. . .
  19. ↑ Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2009 r.), Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, czerwiec 2010, s. 105, ISSN 1734-6118 .
  20. ↑ Blog Dla Puszczykowa, Blog dla Puszczykowa: Wszystko ma swój początek i koniec , Blog dla Puszczykowa, 31 października 2017 .
  21. ↑ Historię kościoła i parafii. . .
  22. ↑ Andrzej Mika: Puszczykowski tryptyk (Szlak zielony im. Arkadego Fiedlera). Oficjalny serwis internetowy Urzędu Miejskiego w Puszczykowie. . (pol.).
  23. ↑ Agnieszka Stelmach i inni, Droga Wierności w Duchu Świętym, Parafia pw. św. Marcelina, Rogalin, maj 2023 .
  24. ↑ Rogalińskie Drogi Ducha Świętego – Parafia pw. Świętego Marcelina w Rogalinie (pol.).
  25. ↑ Sylwia Ufnalska, O jubileuszu kościoła i przyrodniczych szlakach w Rogalinie , Gazeta Mosińsko-Puszczykowska, 1 listopada 2021 (pol.).
  26. ↑ Barbara Miczko-Malcher, Spotkania z kulturą - 7.11.2021 , radiopoznan.fm (pol.).
  27. ↑ Viktória Takács, W dolinie Warty – o ptakach i nie tylko, Parafia pw. św. Marcelina, Rogalin, sierpień 2021 .
  28. ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org .
  29. ↑ KP Las Puszczykowo.
  30. ↑ Kurier Puszczykowski Nr 46 Puszczykowo gościło Francuzów, Lipiec/Sierpień 2005, s. 2.
  31. ↑ O nas. Stowarzyszenie Puszczykowo-Châteaugiron. .

Linki zewnętrzne

Miasta województwa wielkopolskiego
Miasta na prawach powiatu
Miasta powiatowe
Miasta gminne

Herb województwa wielkopolskiego

Puszczykowo
Części miasta wg TERYT

Herb Puszczykowa

Powiat poznański
Miasta
Gminy miejskie
Gminy miejsko-wiejskie
Gminy wiejskie

Powiat poznański (1925–1975) (► II RP)
Przynależność wojewódzka
Miasta (1925–75)
Osiedla (1954–72)
Gminy wiejskie zbiorowe
(1934–54 i 1973–75)
Gromady (1954–72)