Ruch oporu w III Rzeszy
Wygląd przypnij ukryj
Nieoficjalna flaga niemieckiego ruchu oporu, zaprojektowana w 1944 roku przez Josefa Wirmera
Wodowanie okrętu szkolnego Horst Wessel w 1936 roku. Kółkiem zaznaczono Augusta Landmessera, który jako jedyny odmówił wykonania nazistowskiego pozdrowienia Heil Hitler
Obraz Trzecia Rzesza namalowany w 1934 roku przez niemieckiego antynazistowskiego malarza Heinricha Vogelera
Tablica pamiątkowa na fasadzie Bendlerblocku w Berlinie poświęcona uczestnikom zamachu z 20 lipca 1944 roku, którzy niedługo później zostali rozstrzelani na dziedzińcu tego budynku
Ruch oporu w III Rzeszy (niem. Deutscher Widerstand, Widerstand gegen den Nationalsozialismus; w tłum. na pol. „Niemiecki ruch oporu”, „Ruch oporu przeciwko narodowemu socjalizmowi”) był tworzony przez jednostki i grupy wywodzące się ze środowiska cywilnego, wojska oraz duchowieństwa, które podczas istnienia w latach 1933–1945 III Rzeszy w różny sposób wyrażały sprzeciw wobec panującej w tym państwie władzy nazistowskiej.
Najbardziej radykalnym przejawem działalności tego ruchu było siedemnaście zamachów na życie przywódcy III Rzeszy Adolfa Hitlera, jakie w latach 1938–1944 przeprowadzili niektórzy z antynazistowskich opozycjonistów. Ostatnim z nich był zamach w Wilczym Szańcu dokonany 20 lipca 1944 roku, który, tak jak poprzednie zakończył się niepowodzeniem. Jego rezultatem było wytropienie, aresztowanie i skazanie na śmierć około 7 tysięcy osób, na które padło jakiekolwiek podejrzenie o związek z zamachem, co doprowadziło do ostatecznego unicestwienia ruchu oporu w nazistowskich Niemczech.
Grupy, spiski i wydarzenia
Znani członkowie ruchu oporu
Upamiętnienie
Pamięć o ruchu oporu w III Rzeszy jest popularyzowana m.in. przez Centrum Pamięci Niemieckiego Ruchu Oporu w Berlinie czy Stowarzyszenie Ofiar Prześladowanych przez Reżim Nazistowski – Stowarzyszenie Antyfaszystów.
Przypisy
- ↑ Christina Hebel: Symbolik bei Demos: Warum bei Pegida die Kreuz-Fahne weht. Pegida . spiegel.de, 2015-07-29. . (niem.).
- ↑ Witold Biegański, Mieczysław Juchniewicz, Stanisław Okęcki: Polacy w ruchu oporu narodów Europy: 1939-1945. Strona 543 . books.google.pl, 1977. . (pol.).
- ↑ Zofia Antkiewicz, Jan Burek, Aleksandra Ciecieląg, Anna Dobrowolska, Grzegorz Dumała, Weronika Gońda, Emilia Jankiewicz, Aleksandra Komornicka, Witold Kunicki-Goldfinger, Julia Machnowska, Radosław Micka, Maria Pawlak, Antoni Zakrzewski: Berlin. Miasto pamięci: Przewodnik. Pamięć o oporze formą legitymizacji . books.google.pl, 2015. . (pol.).
- ↑ a b c Kto tworzył ruch oporu w III Rzeszy. Rzecz o historii . rp.pl, 2016-11-20. . (pol.).
- ↑ a b Die Gedenkstätte Deutscher Widerstand. gdw-berlin.de. . (niem.).
- ↑ Miejsce Pamięci Niemiecki Ruch Oporu , Museumsportal Berlin (pol.).
- ↑ Ziele , VVN-BdA (niem.).
Bibliografia
- Ulrich von Hassell: The Von Hassell Diaries 1938-1944: the Story of the Forces Against Hitler Inside Germany. Doubleday, 1947, ISBN 0-404-16944-9 (ang.).
- Hans Mommsen: Alternative zu Hitler. Studien zur Geschichte des deutschen Widerstandes. Beck, 2000, ISBN 3-406-45913-7 (niem.).
- Gregor Schöllgen: A Conservative Against Hitler: Ulrich von Hassell – Diplomat in Imperial Germany, the Weimar Republic, and the Third Reich, 1881-1944. Palgrave Macmillan, 1991, ISBN 0-312-05784-9 (ang.).