Strasznyj (1903)

W dzisiejszym artykule porozmawiamy o Strasznyj (1903), temacie, który zyskał duże znaczenie w ostatnich latach. Strasznyj (1903) to temat, który wzbudził zainteresowanie ekspertów i osób w każdym wieku, ponieważ jego wpływ rozciąga się na różne obszary społeczeństwa. W tym artykule zbadamy różne aspekty związane z Strasznyj (1903), analizując jego historię, wpływ na dzień dzisiejszy i możliwe perspektywy na przyszłość. Ponadto postaramy się zaproponować globalną wizję, która pozwoli czytelnikowi zrozumieć znaczenie tego tematu w dzisiejszym społeczeństwie.

Artykuł ten został zgłoszony do umieszczenia na stronie głównej w rubryce „Czy wiesz”.
Pomóż nam go sprawdzić: oceń zgłoszoną nominację.

Zobacz też: inne jednostki pływające o tej nazwie.
Strasznyj (Страшный)
Ilustracja
Jednostka bliźniacza niszczyciela „Strasznyj” – „Skoryj”
Klasa

niszczyciel

Typ

Sokoł

Historia
Stocznia

Zakłady Newskie(inne języki), Petersburg / Port Artur

Położenie stępki

1902 / 1903

Wodowanie

1903

 Rosyjska Carska MW
Nazwa

„Skworiec” → „Strasznyj”

Wejście do służby

1 marca?/14 marca 1904

Zatopiony

31 marca?/13 kwietnia 1904

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

normalna: 240 ton
pełna: 258 ton

Długość

57,91 metra

Szerokość

5,64 metra

Zanurzenie

2,29 metra

Materiał kadłuba

stal niklowa(inne języki)

Napęd
2 maszyny parowe potrójnego rozprężania
4 kotły Yarrow
moc 3800 KM
2 śruby
Prędkość

26,5–27,5 węzła

Zasięg

450–660 Mm przy prędkości 13 węzłów

Uzbrojenie
1 działo 75 mm
3 działa kal. 47 mm (3 x I)
Wyrzutnie torpedowe

2 x 381 mm (2 x I)

Załoga

52–55

Strasznyj (ros. Страшный), pierwotnie Skworiec (Скворец) – rosyjski niszczyciel z początku XX wieku i wojny rosyjsko-japońskiej, jedna z 27 jednostek typu Sokoł. Wyporność okrętu wynosiła około 250 ton, a jego główne uzbrojenie stanowiło pojedyncze działo kalibru 75 mm wsparte lżejszą artylerią oraz bronią torpedową. Napędzana maszynami parowymi jednostka rozwijała prędkość niespełna 27 węzłów, osiągając zasięg 450–660 Mm przy prędkości 13 węzłów.

Okręt został zwodowany w 1903 roku w Port Artur, a do służby w Marynarce Wojennej Imperium Rosyjskiego został wcielony 1 marca?/14 marca 1904 roku, w składzie Eskadry Oceanu Spokojnego. Jednostka została zatopiona 31 marca?/13 kwietnia 1904 roku nieopodal Port Artur przez japońskie niszczyciele.

Projekt i budowa

„Strasznyj” był jednym z 27 niszczycieli typu Sokoł, spośród których 26 wykonanych zostało przez rosyjski przemysł okrętowy na wzór zbudowanego w Wielkiej Brytanii w 1895 roku „Sokoła”[1]. Prototypowy „Sokoł” był jednym z pierwszych i najnowocześniejszych niszczycieli na świecie, lecz na skutek szybkiego rozwoju tej klasy okrętów na przełomie wieków oraz opóźnienia z budową serii, okręty seryjne w chwili wejścia do służby były już przestarzałe, mniejsze i słabiej uzbrojone od nowych niszczycieli[2]. Formalnie początkowo klasyfikowane były w Rosji jako torpedowce, przed wyodrębnieniem w 1907 roku klasy niszczycieli (dosłownie: torpedowców eskadrowych, ros. eskadriennyj minonosiec), aczkolwiek faktycznie od początku nazywane były niszczycielami[3].

Budowę niszczyciela rozpoczęto w Zakładach Newskich(inne języki) w Petersburgu, kładąc stępkę w 1902 roku pod nazwą „Skworiec” („Скворец”)[4][a]. Następnie okręt w częściach przewieziono do Port Artur, gdzie został zmontowany i zwodowany jako „Strasznyj” („Страшный”) w 1903 roku[4][5]. 20 lutego?/4 marca roku niszczyciel rozpoczął próby morskie(inne języki), osiągając podczas nich prędkość 26,67 węzła[4][5].

Dane taktyczno-techniczne

 Osobny artykuł: Niszczyciele typu Sokoł.

Okręt był czterokominowym niszczycielem z taranowym dziobem[6]. Długość całkowita wykonanego ze stali niklowej(inne języki) kadłuba wynosiła 57,91 metra, szerokość 5,64 metra i zanurzenie 2,29 metra[7][8][b]. Wyporność normalna wynosiła 240 ton, a pełna 258 ton[9][10][c]. Okręt napędzany był przez dwie maszyny parowe potrójnego rozprężania o mocy 3800 KM, poruszające dwie śruby, do których parę dostarczały cztery kotły Yarrow[11][12]. Prędkość maksymalna wynosiła 26,5–27,5 węzła[11][12]. Pełny zapas węgla wynosił 60 ton[9][12]. Zapewniał on zasięg od 450 do 660 Mm przy prędkości 13 węzłów[11].

Główne uzbrojenie artyleryjskie stanowiło pojedyncze działo kalibru 75 mm Canet o długości 50 kalibrów (L/50), umieszczone na platformie nad sterówką, strzelające pociskami o masie 4,9 kg, z zapasem 160 pocisków przeciwpancernych[13]. Uzbrojenie uzupełniały trzy pojedyncze działa kalibru 47 mm Hotchkiss M1885 L/40 (dwa umieszczone na burtach za pomostem bojowym i jedno na samej rufie)[13]. Strzelały pociskami o masie 1,5 kg, a zapas amunicji wynosił 800 sztuk[13]. Okręt wyposażony był w dwie pojedyncze obrotowe wyrzutnie torped kalibru 381 mm, umieszczone w osi podłużnej na pokładzie na rufie, z zapasem sześciu torped[14]. Torpeda Whiteheada typu L wzór 1898 miała długość 5,18 metra i masę 430 kg (w tym głowica bojowa 64 kg), a jej zasięg wynosił 600 metrów przy prędkości 29–30 węzłów i 900 metrów przy 25 węzłach[14][15].

Załoga okrętu liczyła początkowo 52 osoby, w tym czterech oficerów, później stan wzrastał do 55 osób[16].

Służba

W momencie wybuchu wojny rosyjsko-japońskiej na okręcie trwały prace wyposażeniowe w doku w Port Artur[17]. 24 lutego?/8 marca 1904 roku na będącym w trakcie prób morskich niszczycielu nowy dowódca Eskadry Oceanu Spokojnego, admirał Stiepan Makarow, dokonał inspekcji znajdujących się w bazie okrętów[18]. „Strasznyj” został wcielony do służby w Marynarce Wojennej Imperium Rosyjskiego 1 marca?/14 marca 1904 roku[4][5]. Jednostka została przyporządkowana do 2 flotylli niszczycieli Eskadry[19].

13 marca?/26 marca „Strasznyj” wraz z 10 innymi niszczycielami ochraniał główne siły I Eskadry (pięć pancerników, cztery krążowniki i dwa krążowniki torpedowe), które wyszły na wody na południe od głównej bazy w celu przeprowadzenia ćwiczeń i kontroli żeglugi[20]. Wieczorem 30 marca?/12 kwietnia niszczyciele „Strasznyj”, „Biesszumnyj”, „Bojewoj”, „Grozowoj”, „Rastoropnyj”, „Smiełyj”, „Storożewoj” i „Wynosliwyj” wyszły z misją rozpoznawczą w rejon Wysp Elliota[21][22]. „Strasznyj” (pod dowództwem kmdra por. Jurasowskiego) płynął początkowo razem ze „Smiełym”, jednak we mgle utracił z nim kontakt i zawrócił do bazy[21][22]. Około godziny 1:30 31 marca?/13 kwietnia na południe od Port Artur okręt napotkał w ciemnościach japońskie niszczyciele z 2 Dywizjonu („Ikazuchi”(inne języki), „Oboro”(inne języki), „Inazuma”(inne języki) i „Akebono”(inne języki)), biorąc je za rosyjskie jednostki[21][23]. Po wschodzie słońca i podniesieniu flag rozpoznawczych przez „Strasznego” zaskoczone okręty japońskie otworzyły do niego ogień z dystansu 750–1100 metrów[21][23]. Okręt został trafiony m.in. w wyrzutnię torped, co spowodowało eksplozję torpedy; w rezultacie „Strasznyj” zatonął około godziny 7:00 w odległości 8 Mm na południowy wschód od bazy, a na jego pokładzie śmierć poniosło 57 osób[21][24]. Podczas bitwy o godzinie 6:25 „Strasznyj” wystrzelił w kierunku „Ikazuchi” niecelną torpedę i co najmniej raz trafił go pociskiem, w wyniku czego rannych zostało czterech marynarzy[25]. Płynący razem ze „Strasznym” „Smiełyj” nie mógł udzielić pomocy tonącemu okrętowi z powodu silnego ostrzału przeciwnika, udał się więc na redę Port Artur i zameldował o starciu[21]. Przybyły na pole bitwy krążownik „Bajan” wyłowił z wody pięciu rozbitków z zatopionego okrętu[21][26].

Uwagi

  1. ↑ Gardiner, Chesneau i Kolesnik 1979 ↓, s. 206 podają, że stępkę okrętu położono w 1900 roku.
  2. ↑ Gogin 2025 ↓ podaje, że długość okrętu wynosiła 61 metrów.
  3. ↑ Część publikacji podaje dla niszczycieli seryjnych mniejszą wyporność prototypowego „Sokoła”: 220/240 ton (np. Gardiner, Chesneau i Kolesnik 1979 ↓, s. 206). Natomiast Gogin 2025 ↓ podaje, że wyporność normalna wynosiła 250 ton, a pełna 305 ton.

Przypisy

  1. ↑ Afonin i Bałakin 2004 ↓, s. 6.
  2. ↑ Afonin i Bałakin 2004 ↓, s. 32.
  3. ↑ Afonin i Bałakin 2004 ↓, s. 4.
  4. ↑ a b c d Afonin i Bałakin 2004 ↓, s. 9.
  5. ↑ a b c Afonin 2009 ↓, s. 26.
  6. ↑ Gardiner, Chesneau i Kolesnik 1979 ↓, s. 205.
  7. ↑ Gardiner, Chesneau i Kolesnik 1979 ↓, s. 205–206.
  8. ↑ Olender 2021 ↓, s. 619.
  9. ↑ a b Afonin i Bałakin 2004 ↓, s. 10.
  10. ↑ Dyskant i Michałek 2005 ↓, s. 437.
  11. ↑ a b c Gogin 2025 ↓.
  12. ↑ a b c Gardiner, Chesneau i Kolesnik 1979 ↓, s. 206.
  13. ↑ a b c Afonin i Bałakin 2004 ↓, s. 11.
  14. ↑ a b Afonin i Bałakin 2004 ↓, s. 11–12.
  15. ↑ DiGiulian 2016 ↓.
  16. ↑ Afonin i Bałakin 2004 ↓, s. 12.
  17. ↑ Dyskant i Michałek 2005 ↓, s. 38.
  18. ↑ Dyskant i Michałek 2005 ↓, s. 67.
  19. ↑ Olender 2021 ↓, s. 111.
  20. ↑ Dyskant i Michałek 2005 ↓, s. 78.
  21. ↑ a b c d e f g Dyskant i Michałek 2005 ↓, s. 87.
  22. ↑ a b Olender 2021 ↓, s. 229.
  23. ↑ a b Olender 2021 ↓, s. 230.
  24. ↑ Olender 2021 ↓, s. 230, 232.
  25. ↑ Olender 2021 ↓, s. 230, 644.
  26. ↑ Olender 2021 ↓, s. 232.

Bibliografia

Niszczyciele typu Sokoł
Carska MW
Nippon Kaigun
Merivoimat