Stromatolity

Dzisiaj Stromatolity jest bardzo istotnym tematem, który przykuł uwagę ludzi z całego świata. Dzięki ogromnemu wpływowi na dzisiejsze społeczeństwo Stromatolity stał się kluczowym punktem dyskusji w różnych kontekstach. Niezależnie od tego, czy chodzi o sferę polityczną, społeczną, kulturalną czy naukową, Stromatolity wzbudził szerokie zainteresowanie i dał początek licznym debatom i badaniom. W tym artykule będziemy dalej badać wpływ Stromatolity i to, jak ukształtował on sposób, w jaki rozumiemy otaczający nas świat. Od jego początków do dzisiejszej ewolucji, zanurzymy się w wyczerpującej analizie, która pozwoli nam lepiej zrozumieć znaczenie Stromatolity we współczesnym społeczeństwie.

Współczesne stromatolity w Zatoce Rekina
Stromatolity w prekambryjskiej formacji Siyeh z Parku Narodowego Glacier w USA

Stromatolity – formacje skalne złożone z cienkich lamin węglanu wapnia wytrąconego z wody morskiej jako efekt uboczny życia sinic. Mianem tym określane są również same skały węglanowe powstałe w miejscach wzrostu mat sinicowych.

Występują od archaiku do dziś, ale szczególnie liczne były w proterozoiku. Należą do najstarszych śladów życia na Ziemi. Występują w postaci warstw, izolowanych lub połączonych ze sobą kopułowatych form wzrostowych oraz form wielokątnych o laminach ugiętych miseczkowato. Najstarsze dotychczas odkryte stromatolity pochodzą sprzed 3,7 mld lat. Znaleziono je w formacji Isua na Grenlandii. Niewiele młodsze (o 220 mln lat) występują w kratonie Pilbara[1]. Inne, liczące 3,4–3,5 mld lat, znaleziono w południowej Afryce (grupa Sebakiwian) oraz w Australii (grupa Warrawoona). Najszerzej spotyka się je w osadach sprzed 2,8–0,6 mld lat, choć znane są przykłady z późniejszych epok, w tym liczne formacje stromatolitowe z późnego triasu i środkowej jury znajdowane w Polsce. Zanik tego typu formacji był stopniowy i wynikał najprawdopodobniej z aktywności roślinożerców uniemożliwiających rozwój warstw sinic przez zdrapywanie glonów z powierzchni. Obecnie stromatolity są rzadkie i występują jedynie w szczególnych warunkach zasolenia lub nasycenia węglanem wapnia, gdzie nie występują roślinożercy[2].

Odmianą stromatolitów są onkoidy.

Przypisy

  1. Allen P. Nutman, Vickie C. Bennett, Clark R. L. Friend, Martin J. Van Kranendonk, Allan R. Chivas. Rapid emergence of life shown by discovery of 3,700-million-year-old microbial structures. „Nature”, 2016. DOI: 10.1038/nature19355. 
  2. Jerzy Dzik: Dzieje życia na Ziemi. Warszawa: PWN, 2011, s. 131–133. ISBN 978-83-01-16678-6.

Bibliografia

  • W. Jaroszewski, L. Marks, A. Radomski, Słownik geologii dynamicznej, Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1985.
  • S. Orłowski, M. Szulczewski, Geologia historyczna, Wydawnictwa Geologiczne, 1990.