Szarogród
Wygląd przypnij ukryj Szarogród, kościół Niepokalanego Poczęcia NMP (1791). | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Obwód | |||
| Rejon | |||
| Populacja (2018) • liczba ludności |
|||
| Nr kierunkowy |
+380 4344 | ||
| Kod pocztowy |
23500-23504 | ||
Położenie na mapie obwodu winnickiego  Szarogród
| |||
Położenie na mapie Ukrainy Szarogród
| |||
 48°45′19″N 28°04′44″E/48,755278 28,078889
| |||
| Strona internetowa | |||
Szarogród (ukr. Шаргород, trb. Szarhorod) – miasto na Ukrainie, w obwodzie winnickim, siedziba władz rejonu szarogrodzkiego.
Miasto leży na wschodnim Podolu, nad rzeką Morachwą. Pierwsza wzmianka pochodzi z 1585, prawo magdeburskie od 1588, prawo składu w 1635 roku, status miasta od 1985.
W Henrykówce k. Szarogrodu urodził się Antoni Józef Rolle.
Historia
Szarogród w XIX wieku
Miasto założył kanclerz Jan Zamoyski w latach 1579–1585 jako twierdzę. W 1588 roku król Zygmunt III Waza nadał mu prawa miejskie. W 1595 miasto zniszczyli Kozacy, jednak nie zdołali zdobyć zamku. W pierwszej połowie XVII wieku został odbudowany. Ponownie zniszczony w 1648 roku przez zbuntowanych Kozaków. W 1663 podczas wyprawy zadnieprzańskiej w czasie wojny polsko-moskiewskiej w Szarogrodzie przebywał król Jan Kazimierz. Miasto zostało zniszczone przez Turków w 1672 roku.
W latach 1776–1792 w Szarogrodzie stacjonowała 7 Brygada Kawalerii Narodowej. Szarogród został odłączony od Królestwa Polskiego w 1793 w II rozbiorze. Pod zaborami siedziba gminy Szarogród w powiecie mohylowskim guberni podolskiej.
W latach 1941–1944 miasto było administrowane przez Rumunię w ramach tzw. Transnistrii.
Od 1955 do 1958 roku proboszczem parafii katolickiej był Antoni Chomicki.
W 1989 liczyło 10 570 mieszkańców.
Zabytki
- Zamek w Szarogrodzie wybudowany w 1585 r. przez Jana Zamoyskiego (1545–1605) zniszczony podczas buntów chłopskich i wojen kozackich w XVII w. Ruiny odnowił po 1850 r. ks. Roman Sanguszko.
- kościół pw. św. Floriana z 1595
- synagoga wybudowana, w zależności od źródeł, w 1589 r. lub na pocz. XVII w.
- Monaster św. Mikołaja
- Kościół św. Floriana
- Synagoga
- Monaster św. Mikołaja
Przypisy
- ↑ Чисельність наявного населення України на 1 січня 2018 року. Державна служба статистики України. Київ, 2018. стор.15
- ↑ Stan Lewicki, Historja handlu w Polsce na tle przywilejów handlowych : (prawo składu), Warszawa 1920, s. 139.
- ↑ Michał Dymitr Krajewski, Dzieje panowania Jana Kazimierza od roku 1656 do jego abdykacyi w roku 1668, wyd. S.Orgelbrand, Warszawa 1846, s. 326.
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения союзных республик, их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу
- ↑ Antoni Urbański Memento kresowe, Warszawa, 1929, s. 4-5.
- ↑ RomanR. Aftanazy RomanR., Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 9: Województwo podolskie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1996, s. 359-362, ISBN 83-04-04268-1, ISBN 83-04-03701-7 (całość) .
- ↑ Szarogród, MariaM. Piechotka MariaM., KazimierzK. Piechotka KazimierzK., Bramy nieba: bożnice murowane na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej, Warszawa: Krupski i S-ka, 1999, s. 367–370, ISBN 978-83-86117-18-5 (pol.).
Literatura
- Antoni Józef Rolle: Zameczki podolskie na kresach multańskich. T. III, wyd. 2. Warszawa: nakładem Gebethnera i Wolffa, 1880, s. 251–278.
- Worobijówka 6.) przedmieście Szarogrodu, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 944 .
Linki zewnętrzne
- Szarogród, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 800 .
- Zabytki Szarogrodu
- Rolle Antoni Jan Zameczki podolskie na kresach multańskich T. III Warszawa: Gebethner i Wolff; Kraków: G. Gebethner i Spółka 1880 Wyd. 2
- Zamek w Szarogrodzie na filmie z drona.
