W dzisiejszym świecie Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie stał się tematem o ogromnym znaczeniu, jego implikacje są tak różnorodne, jak wpływowe we współczesnym społeczeństwie. Od wpływu na gospodarkę po wpływ na kulturę popularną, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie zyskał bezprecedensowe znaczenie w sferze globalnej. Przez lata budziła zainteresowanie zarówno naukowców, ekspertów, jak i ogółu społeczeństwa, wywołując ciągłą debatę mającą na celu zrozumienie jej wielorakich aspektów i konsekwencji. W tym artykule szczegółowo zbadamy różne wymiary Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie i jego wpływ w różnych obszarach, zapewniając szeroki i pełny obraz jego dzisiejszego znaczenia.
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Pontificia Universitas Cracoviensis Ioannis Pauli II The Pontifical University of John Paul II in Krakow
Uczelnia powstała w 1981 jako Papieska Akademia Teologiczna w Krakowie, kontynuująca tradycje zamkniętego w 1954 przez władze PRL Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 2009 została przekształcona w Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie[5][6].
Uniwersytet prowadzi działalność naukowo-dydaktyczną na sześciu wydziałach w Krakowie i jednym w Tarnowie. W dniu 27 kwietnia 2024 r. Dykasteria ds. Kultury i Edukacji Stolicy Apostolskiej erygowała nowy wydział na UPJPII – Wydział Nauk o Komunikacji[7]. W roku akademickim 2023/2024 kształcił 2940 osób (w tym 39 słuchaczy studiów doktoranckich oraz 56 słuchaczy szkoły doktorskiej), zatrudniał 421 pracowników, w tym 284 naukowo-dydaktycznych, wśród których znajdowało się 39 profesorów tytularnych[1][8][8]. Uczelnia posiada uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora i stopnia naukowego doktora habilitowanego w dziewięciu dziedzinach/dyscyplinach:
nauki humanistyczne/filozofia
naukI humanistyczne/historia
nauki teologiczne/nauki biblijne
nauki o rodzinie/nauki o rodzinie
nauki humanistyczne/nauki o sztuce
nauki społeczne/nauki o komunikacji społecznej i mediach
W 2018 Wydział Filozoficzny i Wydział Teologiczny otrzymały kategorię naukową A, pozostałe wydziały otrzymały kategorię B[9]. W wyniku ewaluacji za lata 2017–2021 Uniwersytet otrzymał kategorie naukowe dla poszczególnych dyscyplin: nauki teologiczne A, filozofia A, historia B+, nauki o komunikacji społecznej i mediach B+, nauki o sztuce B+, nauki socjologiczne B+[10].
Biblioteka Główna UPJPII posiada w swoich zbiorach ok. 580 tys. egzemplarzy[11] wydawnictw zwartych, czasopism, starych druków i zbiorów specjalnych.
Uczelnia powstała 8 grudnia 1981 na mocy wydanego przez papieża Jana Pawła IImotu proprio Beata Hedvigis jako Papieska Akademia Teologiczna w Krakowie. Początkowo tworzyły ją wydziały: Filozoficzny, Historii Kościoła oraz Teologiczny[5]. Pierwszym rektorem uczelni został ks. Marian Jaworski.
W 1999 senat Papieskiej Akademii Teologicznej przekształcił Instytut Teologiczny w Tarnowie w Zamiejscowy Wydział Teologiczny PAT. Kongregacja ds. Edukacji Katolickiej uznała tę decyzję za przedwczesną i proceduralnie błędną. Dodatkowo Ministerstwo Nauki nie przyznało tarnowskiej jednostce uprawnień do nadawania stopnia doktora nauk teologicznych. Z tego względu opracowano nowy statut wydziału, a w grudniu 2003 senat uczelni podjął kolejną uchwałę ws. przekształcenia. Ostatecznie Wydział Teologiczny Sekcja w Tarnowie został erygowany 14 maja 2004[13].
W 2008 powołano Wydział Nauk Społecznych, którego kadrę naukową utworzyli przede wszystkim byli pracownicy Wydziału Teologicznego[14]. Również w 2008 przekształcono Wydział Historii Kościoła w Wydział Historii i Dziedzictwa Kulturowego. W tym samym roku zreformowano strukturę tego wydziału, powołując Instytut Historii, Historii Sztuki i Kultury oraz Międzyuczelniany Instytut Muzyki Kościelnej[15]. W 2009 na Wydziale Nauk Społecznych utworzono Instytut Nauk o Rodzinie oraz Instytut Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej[14].
Dekretem Kongregacji ds. Edukacji Katolickiej z 19 czerwca 2009 Papieska Akademia Teologiczna została przekształcona w Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie[5]. W styczniu 2011 otwarto dla czytelników nowy gmach biblioteki uniwersyteckiej, wybudowany w latach 2000–2010 (prace nie przebiegały z jednakową intensywnością). Wolny dostęp do zbiorów stał się możliwy w październiku 2011[16]. W 2013 Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych przyznał Wydziałowi Filozoficznemu i Wydziałowi Teologicznemu Sekcja w Tarnowie kategorię A. Pozostałe wydziały uczelni otrzymały kategorię B[17]. W 2014 erygowano Wydział Prawa Kanonicznego[18].
W piątek, 12 kwietnia 2019 w Domu Arcybiskupów Krakowskich przy ul. Franciszkańskiej 3 miało miejsce podpisanie listu intencyjnego w sprawie ustanowienia siedziby Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie na terenie Centrum Jana Pawła II „Nie lękajcie się”, które zostanie rozbudowane. Dokument podpisali: metropolita krakowski, a zarazem Wielki Kanclerz UPJPII, abp Marek Jędraszewski, rektor Uniwersytetu Papieskiego, ks. prof. dr hab. Wojciech Zyzak oraz prezes Centrum Jana Pawła II „Nie lękajcie się”, ks. mgr Mateusz Hosaja[19][20]. Natomiast 25 czerwca Uniwersytet i Gmina Wadowice zawarły umowę o partnerskiej współpracy w zakresie dydaktyczno - naukowym, między innymi poprzez organizację prowadzonych przez pracowników UPJPII otwartych wykładów, związanych z postacią Świętego Jana Pawła II, wypracowania koncepcji stworzenia filii uczelni na terenie miasta Wadowice, wymiany informacji, spostrzeżeń i doświadczeń oraz wzajemnego promowania stron[21].
8 czerwca 2022 ks. arcybiskup Marek Jędraszewski dokonał pobłogosławienia placu przy ulicy Bobrzyńskiego 10 w Krakowie, gdzie ma zostać wybudowany Kampus Jana Pawła II, obok znajdującej się tam już jej biblioteki[22].
Władze uczelni
Władze uczelni w kadencji 2024–2028 (od 1 września 2024)[23]:
Międzynarodowe Centrum Badań nad Fenomenem Solidarności – powstało 19 czerwca 2019 w wyniku podpisania Porozumienia o współpracy naukowej przez JE ks. abp prof. dr hab. Marka Jędraszewskiego oraz Przewodniczącego KK NSZZ „Solidarność” Piotra Dudę.
Współpraca z seminariami duchownymi
Z uczelnią współpracuje 6 seminariów duchownych (diecezjalnych i zakonnych) położonych na terenie Polski Południowej. Absolwenci tych instytucji kończąc studia, otrzymują tytuły naukowe, które nadaje im właśnie Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie[28].
Kierunki kształcenia
Budynek dydaktyczny przy ul. Franciszkańskiej 1Budynek administracji przy ul. Kanoniczej 9