Władysław Lech Terlecki

Wygląd przypnij ukryj Władysław Terlecki


Imię i nazwisko	Władysław Lech Terlecki
Data i miejsce urodzenia	18 maja 1933 Częstochowa
Data i miejsce śmierci	3 maja 1999 Warszawa
Narodowość	polska
Dziedzina sztuki	literatura, teatr
Ważne dzieła
Dwie głowy ptaka
Odznaczenia

Strona internetowa

Grób Władysława Terleckiego na Wojskowych Powązkach

Władysław Lech Terlecki (ur. 18 maja 1933 w Częstochowie, zm. 3 maja 1999 w Warszawie) – polski pisarz, scenarzysta, autor powieści i opowiadań, słuchowisk, utworów dramatycznych i filmowych oraz scenariuszy. Autor licznych książek poświęconych powstaniu styczniowemu (Spisek, Dwie głowy ptaka, Powrót z carskiego sioła, Rośnie las, Lament).

Życiorys

Absolwent II LO im. R. Traugutta w Częstochowie. W 1951 przyjęty na studia polonistyczne na Uniwersytecie Wrocławskim, których nie ukończył.

Debiutował w 1953 w katolickim tygodniku „Dziś i Jutro”, popierającym działania władz komunistycznych (był też redaktorem tego tygodnika). W 1954-1958 był redaktorem "Wrocławskiego Tygodnika Katolików", wydawanego przez Stowarzyszenie "Pax" zrzeszające katolików współpracujących z władzami komunistycznymi. W 1958-1968 był redaktorem działu prozy w dwutygodniku „Współczesność”. Od 1967 przez pewien czas był redaktorem literackim w Polskim Radiu.

W latach siedemdziesiątych współpracował nieoficjalnie z Radiem Wolna Europa. W 1972 otrzymał Nagrodę im. Kościelskich. Był członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich oraz członkiem-założycielem Stowarzyszenia Pracowników Radia Wolna Europa w Warszawie.

Żonaty z Lucyną Terlecką z domu Basaj (1930-2021). Ich córka Barbara (zm. 2018), pracowała w Londynie jako dziennikarka BBC. Syn Tomasz (zm. 2017), absolwent ASP, był m.in. autorem książek poświęconych historii Komorowa.

Od 1956 mieszkał w Komorowie koło Pruszkowa. W latach 60. utrzymywał stały kontakt z mieszkającą tam Marią Dąbrowską. Po jej śmierci na mocy testamentu został jedną z osób opiekujących się spuścizną pisarki.

Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera C23-4-3).

Twórczość

Autor reportaży, nowel, powieści i opowiadań, słuchowisk, dramatów i publicystyki, m.in.:

Kocie łby (1956)
Podróż na wierzchołku nocy (1958)
Pożar (1962)
Spisek (1966),
Sezon w pełni (1967)
Gwiazda Piołun (1968)
Dwie głowy ptaka (1970)
Pielgrzymi (1972)
Powrót z Carskiego Sioła (1973)
Czarny romans (1974)
Odpocznij po biegu (1975)
Herbatka z nieobecnym (słuchowiska radiowe, 1976)
Rośnie las (1977)
Wczesny powrót (1978)
Złoty wąwóz (wybór opowiadań 1978)
Twarze 1863 (1979)
Zwierzęta zostały opłacone (1980)
Trzy etiudy kryminalne (1980)
Cień karła, cień olbrzyma (1983)
Pismak (1984)
Lament (1984)
Wieniec dla sprawiedliwego (1988)
Drabina Jakubowa (1988)
Cyklop (1989)
Laur i cierń (1989)
Maski (1989)
Zabij cara (1992)
Wyspa kata (1999)

Ekranizacje

W biały dzień (1980), na podstawie powieści Zwierzęta zostały opłacone, reżyseria Edward Żebrowski
Stacja (1981), na podst. opowiadania Zamieć, reż. Antoni Krauze
Pismak (1985), na podst. powieści pod tym samym tytułem, reż. Wojciech Jerzy Has
Gwiazda Piołun (1999), na podst. powieści pod tym samym tytułem, reż. Henryk Kluba

Spektakle telewizyjne (autor)

Myśliwi (1967), reż. Andrzej Witkowski
Późna rozmowa (1968), reż. Teresa Żukowska
Wieczór imieninowy (1975), reż. Jerzy Domaradzki
Herbatka z nieobecnym (1976), reż. Tadeusz Worontkiewicz
Trójkąt z pieskiem (1977), reż. Zdzisław Wardejn
Przyjdę do pani znów... (1987), reż. Andrzej Sapija
Cyklop (1989), reż. Izabella Cywińska
Krótka noc (1990), reż. Robert Gliński
Dwie głowy ptaka (1992), reż. Wojciech Wójcik
Idź na brzeg, widać ogień (1993), reż. Teresa Kotlarczyk
Biuro pisania podań (1993), reż. Mirosław Bork
Mateczka (1995), reż. Stanisław Różewicz
Biuro rzeczy znalezionych (1996), reż. Urszula Urbaniak
Śmierć w Tyflisie (1997), reż. Maciej Dejczer
Dragon (2000), reż. Stanisław Różewicz

Nagrody i odznaczenia

1972 – Nagroda Fundacji im. Kościelskich
1974 – Złoty Krzyż Zasługi
1977 – nagroda miesięcznika „Odra”
1979 – Nagroda Prezesa Rady Ministrów II stopnia
1982 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
1987 – Nagroda Przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji
1989 – Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia
1995 – Nagroda Polskiego PEN Clubu
1999 – Nagroda Ministra Kultury i Sztuki w dziedzinie literatury (pośmiertnie)

Przypisy

Bibliografia

Polski los czy polska utopia? (rozmowa Adama Krzemińskiego z Władysławem Terleckim; „Literatura” nr 1/1985);
Obszar bezpieczny (rozmowa Bogdana Rogatki z Władysławem Terleckim; „Dekada Literacka” nr 33/1991);
Błogostan, który prysnął. Z Władysławem Terleckim rozmawia Barbara Kazimierczyk („Odra” nr 7-8 / 1992);
Włodzimierz Maciąg, Kto nam opowie, jak było? (o książce Zabij cara; „Nowe Książki” nr 2/1993);
Janina Madejska, Władysław Lech Terlecki. Zestawienie bibliograficzne w wyborze, „Poradnik Bibliotekarza” 1993 nr 4, s. 13-17;
W paszczy polityki (rozmowa Stanisława Beresia z Władysławem Terleckim; „Odra” nr 5/1996);
W labiryncie historii (rozmowa Stanisława Beresia z Władysławem Terleckim; „Odra” nr 5/1998);
Jacek Łukasiewicz, Władysław Lech Terlecki – pożegnanie. Demoniczny pierwiastek („Tygodnik Powszechny”, 26.05.1999 r.);
Helena Zaworska, Polak Polakowi wilkiem. Ostatnia książka zmarłego niedawno Władysława Terleckiego (o książce Wyspa kata; "Gazeta Wyborcza", 28.05.1999 r.);
Piotr Kuncewicz, Agonia i nadzieja. Literatura polska od 1918, Tower Press 2000, T.V, s. 30-35;
Aleksandra Chomiuk, Powieść historyczna wobec zmian w historiografii. Przypadek Władysława Lecha Terleckiego, „Ruch Literacki” z. 5, 2001, s. 625-638;
Marek Sołtysik, Prawy i lewi ("Rzeczpospolita" – "Plus-Minus", 4-5.05.2002);
Marek Sołtysik, Pisarz spełniony. O Władysławie Lechu Terleckim ("Rzeczpospolita" – "Plus-Minus", 12-13.07.2003 r.);
Marek Nowakowski, Śladami swoich bohaterów ("Rzeczpospolita" – "Plus-Minus", 5-6.06.2004 r.).

Linki zewnętrzne

Kontrola autorytatywna (osoba):

Encyklopedie internetowe:

PWN: 3986617
ETP: 15694

Identyfikatory zewnętrzne:

FilmPolski.pl: 115589