Zięby Darwina

W tym artykule zbadamy wpływ Zięby Darwina w różnych kontekstach i sytuacjach. Od wpływu w dziedzinie technologii po wpływ na współczesne społeczeństwo, Zięby Darwina okazał się tematem o wielkim znaczeniu i znaczeniu. Na przestrzeni dziejów Zięby Darwina odegrał kluczową rolę w kształtowaniu świata, w którym żyjemy, a jego znaczenie w dalszym ciągu jest przedmiotem debaty i refleksji w różnych dziedzinach wiedzy. Poprzez szczegółową i wszechstronną analizę zbadamy wiele aspektów Zięby Darwina i jego wpływ na teraźniejszość i przyszłość.

Zięby Darwina (grafika Johna Goulda)

Zięby Darwina[1] – grupa kilkunastu niewielkich, bardzo podobnych do siebie gatunków ptaków odkrytych przez Karola Darwina podczas wyprawy HMS Beagle (zob. też John Gould). Początkowo zaliczono je jako podrodzinę Geospizinae z rodziny łuszczakowatych (Fringillidae)[1]. Później rodzaje uprzednio do niej zaliczane zaklasyfikowano do rodziny trznadli (Emberizidae). Obecnie wszystkie zięby Darwina zaliczane są do tanagrowatych (Thraupidae)[2][3].

Nazwa zięby Darwina zachowała się jako potoczne określenie tej grupy gatunków ptaków śpiewających, które wywodzą się od wspólnego przodka przybyłego przed wiekami na Wyspy Galapagos i które na skutek radiacji adaptacyjnej przystosowały się do różnych nisz ekologicznych.

Charakterystyka

Obejmuje gatunki o zróżnicowanym trybie życia, zamieszkujące archipelag Galapagos (13 gatunków) i Wyspę Kokosową (1 gatunek – kokośnik). Ptaki te charakteryzują się:

  • mało kontrastowym upierzeniem (zasadniczo brązowoszare, samce niektórych gatunków czarne).
  • gniazdo zamknięte
  • zazwyczaj 4 jaja w lęgu (białe z różowymi plamkami) wysiadywane przez okres 12 dni przez samicę
  • pisklęta pozostają w gnieździe około 14 dni.
  • odżywiają się różnorodnym pokarmem, w zależności od zajmowanej niszy ekologicznej.

Historia odkrycia

Weszły do historii jako zięby Darwina, choć właściwie sam Darwin nie dostrzegł w nich wielu niezwykłych cech (pierwszy ich opis z roku 1798 zawdzięczamy kapitanowi Jamesowi Colnettowi).

Darwin pisał o ich zachowaniach[4]:

Ptaki te nie znają człowieka i uważają go za równie niewinnego jak ich współziomkowie, wielkie żółwie. (…) Małe ptaki skakały spokojnie pośród krzewów w zasięgu trzech lub czterech stóp i nie obawiały się kamieni, którymi w nie rzucano. Pan King zabił jednego swym kapeluszem…

O zróżnicowaniu ich preferencji pokarmowych i budowy napisał[5]:

Gdy widzi się to stopniowanie i różnorodność w budowie jednej małej i ściśle spokrewnionej grupy ptaków, można by rzeczywiście wyobrazić sobie, że przy początkowym ubóstwie ptaków na tym archipelagu jeden gatunek został wybrany i zmieniony dla różnych celów.

Frank J. Sulloway uważa, że Darwin nie uznawał tych ptaków za coś szczególnego, a nawet nie był pewien, jak należy je sklasyfikować; mimo różnorodności wyglądu i przystosowań, która dziś czyni je tak atrakcyjnymi dla ewolucjonistów, wrzucił wszystkie zebrane okazy do jednego worka, nawet nie zaznaczając, z której wyspy pochodzą – uznał je za niezbyt interesujące odmiany jednego gatunku, a nie samodzielne gatunki (zob. John Gould – praca z Darwinem przy opracowaniu eksponatów z podróży HMS Beagle). Nazwa zięby Darwina po raz pierwszy pojawiła się w roku 1936, i została spopularyzowana przez ornitologa Davida Lacka w 1947[5]. D. Lack opublikował pierwszą nowoczesną pracę poświęconą ekologii i ewolucji tych ptaków. Tak więc to nie Darwin, ale inni uczeni, badający przywiezione przez niego eksponaty, odkryli klasyczny już dziś przykład radiacji adaptacyjnej[6].

Podział

Do grupy zięb Darwina należą następujące rodzaje:

Przypisy

  1. ↑ a b Przemysław Busse (red.), Zygmunt Czarnecki, Andrzej Dyrcz, Maciej Gromadzki, Roman Hołyński, Alina Kowalska-Dyrcz, Jadwiga Machalska, Stanisław Manikowski, Bogumiła Olech: Ptaki. T. II. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 367–368, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0563-0.
  2. ↑ P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Coerebinae d'Orbigny & Lafresnaye, 1838 - cukrzyki - Dome-nesting tanagers (wersja: 2020-07-29). Kompletna lista ptaków świata . Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. .
  3. ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Tanagers and allies. IOC World Bird List (v11.1). . (ang.).
  4. ↑ Jonathan Weiner: Dziób zięby czyli jak dziś przebiega ewolucja. Warszawa: Książka i Wiedza, 1997, s. 27.
  5. ↑ a b January Weiner: Życie i ewolucja biosfery. Podręcznik ekologii ogólnej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999, s. 349–352. ISBN 83-01-12668-X.
  6. ↑ Sabine Tebbich, Birgit Fessl, Donald Blomqvist. Exploration and ecology in Darwin’s finches. „Evolutionary Ecology”. 23 (4), s. 591–605, lipiec 2009. DOI: 10.1007/s10682-008-9257-1. . (ang.). 

Linki zewnętrzne