Łuskiewnik

Obecnie Łuskiewnik to temat, który przykuł uwagę wielu ludzi na całym świecie. Niezależnie od tego, czy ze względu na swój wpływ na społeczeństwo, znaczenie w historii czy wpływ na kulturę, Łuskiewnik zdołał ustawić się jako punkt zainteresowania szerokiej gamy odbiorców. W tym artykule dokładnie zbadamy różne aspekty Łuskiewnik, analizując jego znaczenie i implikacje w różnych kontekstach. Od powstania do obecnej ewolucji, Łuskiewnik zachęca nas do refleksji nad jego znaczeniem i znaczeniem w naszym codziennym życiu. Dołącz do nas, gdy zagłębiamy się w świat Łuskiewnik i odkrywamy zawiłości, które sprawiają, że jest to tak fascynujący temat.

Łuskiewnik
Ilustracja
Łuskiewnik różowy
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

jasnotowce

Rodzina

zarazowate

Rodzaj

łuskiewnik

Nazwa systematyczna
Lathraea L.
Sp. Pl. ed. 1: 606, 1753[3]
Typ nomenklatoryczny

L. squamaria L.

Synonimy
  • Anblatum J. Hill
  • Squamaria Ludwig[3]
Multimedia w Wikimedia Commons

Łuskiewnik (Lathraea) – rodzaj roślin pasożytniczych z rodziny zarazowatych (Orobanchaceae). Obejmuje co najmniej cztery gatunki[4], ale podawanych jest też ich 5[5][6], a nawet 7[7][8]. Występują w Eurazji – od zachodniej Europy, poprzez Rosję i Himalaje po Chiny i Japonię[7][5]. W Europie rosną trzy gatunki[8], z czego jeden w Polsce – łuskiewnik różowy L. squamaria[9], zarazem gatunek typowy rodzaju[3]. Łuskiewniki są pasożytami całkowitymi (ich pędy pozbawione są chlorofili) różnych gatunków drzew, zwykle występujących w żyznych i wilgotnych lasach nadrzecznych[7] (najczęściej rozwijają się na olszy, wierzbach i topolach[8]). Pędy nadziemne z kwiatami łuskiewników rozwijają się wiosną[7]. Kwiaty zapylane są przez muchówki i błonkoskrzydłe, częsta jest też samopylność[7]. Na ich pędach podziemnych zredukowane, łuskowate liście tworzą zagłębienia, mogące według niektórych badaczy funkcjonować jako pułapki sugerując, że są to także rośliny mięsożerne[10]. Inni odrzucają tę hipotezę podkreślając brak enzymów trawiennych i obserwowanych ofiar[11].

Morfologia

Organy podziemne łuskiewnika różowego
Pokrój
Mięsiste rośliny o pędzie nadziemnym osiągającym do 30 cm wysokości[7]. Pędy te wznoszą się wyprostowane i są nierozgałęzione u jednych gatunków, u innych rozgałęziają się u nasady[5]. Pędy podziemne bulwiasto zgrubiałe[7], z łuskowatymi liśćmi[8]. Cała roślina bezzieleniowa[7].
Liście
Łuskowate[7].
Kwiaty
Zebrane w kwiatostan mający postać grona lub kłosa. Kwiaty krótkoszypułkowe lub niemal siedzące, wsparte są pojedynczymi przysadkami[5]. Kielich dzwonkowaty, z czterema drobnymi działkami. Korona dwuwargowa. Dolną wargę tworzą trzy zrośnięte płatki, krótsze od pojedynczego płatka górnego. Kwiaty są białe, jasnoróżowe, różowe do fioletowych[7]. Pręciki cztery, nieznacznie wyrastające poza wargi korony, z dwukomorowymi pylnikami. Zalążnia jednokomorowa, górna, u nasady z miodnikami, szyjka słupka delikatna, krótka i zgięta, zwieńczona dyskowatym znamieniem[5][7].
Owoce
Jednokomorowe torebki otwierające się dwiema klapami, czasem gwałtownie, zawierające cztery lub liczne kulistawe nasiona[5][7]. Nasiona okazałe (u L. clandestina do 5 mm średnicy), zasobne w bielmo[8].

Systematyka

Rodzaj tradycyjnie zaliczany był do trędownikowatych (Scrophulariaceae), ale z analiz filogenetycznych, zwłaszcza opartych na DNA, wynika, że wchodzi w skład obszernej rodziny zarazowatych (Orobanchaceae)[7]. Rodzaj należy do plemienia Rhinantheae i jest blisko spokrewniony m.in. z takimi rodzajami jak: pszeniec Melampyrum, świetlik Euphrasia i bartsja Bartsia[12].

Wykaz gatunków[4]

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– (ang.).
  3. ↑ a b c Lathraea. Index Nominum Genericorum (ING) . Smithsonian Institution. .
  4. ↑ a b Lathraea. The Plant List. Version 1.1 . .
  5. ↑ a b c d e f Lathraea Linnaeus. Flora of China . eFloras.org. .
  6. ↑ Heinricher Emil, 1931: Monographic der Gattung Lathraea. ss. 1525.
  7. ↑ a b c d e f g h i j k l m Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 276. ISBN 0-333-74890-5.
  8. ↑ a b c d e Henning S. Heide-Jorgensen: Parasitic flowering plants. Leiden, Boston: BRILL, 2008, s. 191-194. ISBN 978-90-04-16750-6.
  9. ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 106, ISBN 978-83-62975-45-7.
  10. ↑ Daniel M. Joel: Carnivory and parasitism in plants. Proceedings of 4ty International Carnivorous Plants Conference . The ICPS World ConferenceTokyo, 2002. .
  11. ↑ M. Studnicka. The problem of the carnivory in the common Toothwort (Lathraea squamaria L.). „Carnivorous Plant Newsletter”, 1982. 
  12. ↑ Young Nelson D., Steiner Kim E., Depamphilis Claude W.. The Evolution of Parasitism in Scrophulariaceae/Orobanchaceae: Plastid Gene Sequences Refute an Evolutionary Transition Series. „Annals of the Missouri Botanical Garden”. 86, 4, s. 876--893, 1999.