Andrzej Ancuta

Dzisiaj przygotowujemy się do wejścia do ekscytującego świata Andrzej Ancuta. Niezależnie od tego, czy jest to postać historyczna, aktualny temat, zjawisko społeczne, czy jakikolwiek inny aspekt, który przykuwa naszą uwagę, Andrzej Ancuta niewątpliwie ma znaczący wpływ na nasze życie. W tym artykule przyjrzymy się różnym perspektywom, przeanalizujemy odpowiednie dane i przedstawimy opinie ekspertów, aby w pełni zrozumieć znaczenie i znaczenie Andrzej Ancuta w obecnym kontekście. Jesteśmy podekscytowani możliwością zagłębienia się w ten temat i odkrycia wszystkiego, co ma nam do zaoferowania Andrzej Ancuta.

Andrzej Ancuta
Coeur
Ilustracja
Andrzej Ancuta podczas powstania warszawskiego w 1944
Data i miejsce urodzenia

10 lutego 1919
Mińsk Litewski

Data i miejsce śmierci

14 lutego 2009
Warszawa

Dziedzina sztuki

film, fotografia

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Warszawski Krzyż Powstańczy Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 Medal 10-lecia Polski Ludowej
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” Honorowa Odznaka Miasta Łodzi
Kadr z powstańczej kroniki filmowej Andrzeja Ancuta: Widok na Krakowskie Przedmieście z Pałacu Staszica pokazujący dwa niemieckie pojazdy pancerne asekurujące Goliata (SdKfz 301 – Borgward B IV). W lewym dolnym rogu fragment pomnika Mikołaja Kopernika

Andrzej Ancuta, ps. Coeur, Kier (ur. 10 lutego 1919 w Mińsku Litewskim[1], zm. 14 lutego 2009 w Warszawie) – polski reżyser, operator filmowy, fotograf.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Eugeniusza[2] (zm. 1943), adwokata[3], i Olimpii[4] z Baczyżmalskich 1° v. Wierzbowskiej (zm. 1942), ziemianki[5][6].

W pierwszym roku II wojny światowej został uwięziony w obozie koncentracyjnym Auschwitz, skąd po roku udało się matce go wykupić[5]. Od marca 1942 działał w konspiracji - początkowo w Narodowych Siłach Zbrojnych[4]. Wspólnie z przyjacielem Antonim Bohdziewiczem w Pałacu Staszica na Nowym Świecie otworzyli zakład fotograficzny, gdzie oprócz wykonania zwyczajnych zamówień, podrabiano dokumenty dla działaczy podziemia[5]. W czasie powstania warszawskiego był operatorem filmowym w Referacie Filmowym podlegającym Biurze Informacji i Propagandy Komendy Głównej Armii Krajowej. Miał stopień kaprala podchorążego. Po kapitulacji oddziałów powstańczych znalazł się w niewoli - w Stalagu 344 Lamsdorf, następnie w Stalagu XVIII C w Markt Pongau (nr jeniecki: 103460)[4].

Po uwolnieniu przez wojska amerykańskie samolotem został przetransportowany do Włoch, gdzie dołączył do 2 Korpusu Polskiego Armii generała Andersa[5]. Do kraju wrócił w październiku 1946[7]. Był operatorem m.in. podczas realizacji jednych z pierwszych powojennych polskich filmów: Ostatni etap i Miasto nieujarzmione.

W latach 1950–1996 wykładał na Wydziale Operatorskim łódzkiej PWSFTviT, był jego dziekanem w latach 1958–1963 i 1969–1972. Od 1975 do 1978 pełnił funkcję prorektora PWSFTviT ds. Nauczania, a od 1987 do 1990 – kierownika Zakładu Sztuki Operatorskiej.

Członek założyciel Związku Realizatorów Filmowych przekształconego później wraz z ZASPem w Stowarzyszenie Polskich Artystów Teatru i Filmu (SPATiF)[7].

Napisał kilka podręczników do nauki operatorstwa filmowego.

Był mężem Janiny z domu Hryckiewicz[5] (1926–2019)[8].

Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 140-4-1)[8].

Zdjęcia jego autorstwa znalazły się w filmie Powstanie Warszawskie (2014) - został za nie pośmiertnie nominowany do Polskiej Nagrody Filmowej w 2015[9].

Ordery i odznaczenia

Źródło:[7].

Nagrody

  • Nagroda Ministra Kultury i Sztuki II stopnia za szczególne osiągnięcia w dziedzinie organizacji procesu dydaktycznego (1972)
  • Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia z okazji 30-lecia PWSFTviT w Łodzi (1978)

Źródło:[7].

Przypisy

  1. Dane według: Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego, tom 5. Redaktor naukowy Piotr Rozwadowski. Dom Wydawniczy „Bellona”, Warszawa 2002. ISBN 83-11-09261-3.
  2. a b M.P. z 1955 r. nr 37, poz. 361 - Uchwała Rady Państwa z dnia 8 stycznia 1955 r. nr 0/34 - na wniosek Prezesa Centralnego Urzędu Kinematografii.
  3. Cmentarz Stare Powązki: EUGENIUSZ ANCUTA, Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne .
  4. a b c Powstańcze Biogramy - Andrzej Ancuta , www.1944.pl (pol.).
  5. a b c d e Andrzej, 104 lata temu w Mińsku Litewskim urodził się kronikarz filmowy powstania warszawskiego Andrzej Ancuta , Portal Polaków na Białorusi, 10 lutego 2023 (pol.).
  6. Cmentarz Stare Powązki: BACZYŻMALSCY, Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne .
  7. a b c d Andrzej Ancuta w bazie filmpolski.pl
  8. a b Cmentarz Stare Powązki: MARIA CYWIŃSKA, Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne .
  9. Orły | 2015 , pnf.pl .
  10. M.P. z 1998 r. nr 43, poz. 608 „w uznaniu wybitnych osiągnięć w działalności artystycznej oraz za zasługi w pracy dydaktycznej”.

Linki zewnętrzne