Blog

W tym artykule zagłębimy się w fascynujący świat Blog, badając jego wiele aspektów i aspektów. Od jego powstania do dzisiejszego znaczenia, Blog był przedmiotem zainteresowania i debaty w wielu kontekstach i dyscyplinach. Na tych stronach będziemy badać jego wpływ na społeczeństwo, jego ewolucję w czasie i jego znaczenie w różnych obszarach. Bez wątpienia Blog pozostawił niezatarty ślad w historii i nadal jest źródłem badań i refleksji.

Blog (ang. web – sieć; log – dziennik) – forma publikowania oryginalnych treści na stronie internetowej, zawierającej odrębne wpisy, uporządkowane zazwyczaj w kolejności odwrotnie chronologicznej[1].

Blogi umożliwiają zazwyczaj archiwizację oraz kategoryzację i tagowanie wpisów, a także komentowanie notatek przez czytelników danego dziennika sieciowego. Ogół blogów traktowany jako medium komunikacyjne nosi nazwę blogosfery. W blogach najważniejszą funkcję komunikacyjną pełni tekst językowy, choć pojawiają się także materiały graficzne czy nagrania video[2].

Blog od wielu innych stron internetowych różni się zawartością. Niegdyś weblogi utożsamiano ze stronami osobistymi[3]. Dziś ten pogląd jest nieaktualny, wciąż jednak od innych stron internetowych blogi odróżnia bardziej personalny charakter treści: częściej stosowana jest narracja pierwszoosobowa, a fakty nierzadko przeplatają się z opiniami autora[4]. Ponadto można spotkać się z definicją bloga jako sposobu komunikacji[5].

Zrzut ekranu z przykładowym blogiem

Historia

Pierwszy raz termin „blog” został użyty w maju 1999 r. przez Petera Merholza[6], redaktora jednego z najwcześniejszych internetowych dzienników, znanego pod nazwą „Robot Wisdom”[7]. Od dwóch lat funkcjonowało już jednak określenie „weblog” autorstwa Jorna Bargera, oznaczające strony, na których umieszczane były jedynie linki do innych stron z danej dziedziny, ewentualnie komentarze/wpisy ułożone w porządku odwrotnym do chronologicznego[8]. Blogami nazywano zaś pamiętniki online. Za pierwszego bloga uznaje się stronę WWW założoną 13 listopada 1990 przez Tima Bernersa-Lee. Od tego czasu weblogi rozwijały się bardzo prężnie. Sabina Cisek wyodrębnia trzy etapy ich rozwoju: 1994–2001, 2001–2004 oraz od 2004 r. do teraz[9]. Przez te wszystkie lata zmieniły się wygląd, forma (od kolekcji linków do następujących po sobie wpisów) i zawartość blogów, a także ich funkcje oraz oprogramowanie narzędziowe. Tematycznie zaczęły przeważać blogi osobiste, udające pamiętniki online. Coraz popularniejsze są też jednak blogi profesjonalne, prowadzone w celach zawodowych.

Początki blogowania w Polsce

Za jednego z pierwszych blogerów w Polsce Leszek Olszański uważa Piotra Waglowskiego[10], autora serwisu VaGla.pl (1997 r.). W rozmowie z Markiem Jeleśniańskim, Piotr Waglowski stwierdził jednak, że nigdy nie uważał się za blogera[11] (ponieważ, jak sam twierdzi, „nie wie, co to jest blog”). Początki polskiego blogowania związane są ponadto z takimi dziennikami sieciowymi, jak „Brukowiec literacki online” (kumple.blog.pl, 2003 r.) oraz „Graster” (raster.blog.pl, 2003 r.).

Zastosowania i aspekty społeczne

Blogi często mają charakter osobisty. Niegdyś utożsamiano je z internetowymi pamiętnikami, dziś ich zakres tematyczny jest tak szeroki, że to określenie wydaje się niesprawiedliwe[12]. Blogi zawierają osobiste przemyślenia, uwagi, komentarze, rysunki, nagrania (audio i wideo) – przedstawiają w ten sposób światopogląd autora. Dzienniki sieciowe mają też wiele innych zastosowań: mogą być używane jako wortale poświęcone określonej tematyce, narzędzia marketingu czy komunikacji (np. politycznej). O ile blogi osobiste mają zazwyczaj jednego autora, o tyle w innych przypadkach blog ma nierzadko wielu autorów (blogi kolektywne[4]).

Autorzy blogów śledzą zazwyczaj inne blogi, tworzą do nich odsyłacze (blogroll, trackback) i nawiązują kontakty z ich autorami, wtedy siatka blogów zaczyna działać jako większa, powiązana całość, czyli tzw. blogosfera. W przypadku blogów poświęconych specyficznej tematyce wymiana myśli między autorami może sprzyjać rozwojowi danej dziedziny wiedzy. W przypadku blogów osobistych autorzy nawiązują często stosunki towarzyskie, dlatego też porównuje się sieć blogów z aplikacjami rodzaju social networking.

Rodzaje blogów

Zasadniczy podział blogów opiera się na kryterium środków wyrazu, zazwyczaj wykorzystywanych przez autora. Na tej podstawie można wyróżnić[4]:

  • blog tekstowy – najczęściej wykorzystywanym środkiem wyrazu jest tekst (blogi tego typu są najpopularniejsze); ma on pewne cechy typowe dla tradycyjnych dzienników, takie jak: sposób tworzenia narracji, doraźność i referencjalność poruszanych zagadnień, elementy metatekstowe oraz swobodna forma wypowiedzi;
    • mikroblog – poszczególne wpisy ograniczają się zazwyczaj do jednego lub dwóch zdań, często liczba znaków jest ograniczona (np. Twitter);
  • linklog – zasadniczą zawartością są odnośniki do innych treści, czasem opatrzone komentarzem;
  • fotoblog – podstawową treść stanowią fotografie;
  • wideoblog – podstawową treść stanowią filmy, czyli vlogi[13];
  • audioblog – jego treść stanowią pliki audio (podcasty).

Ponadto można wyróżnić:

  • moblog – treść jest umieszczana za pomocą urządzenia mobilnego;
  • blog dynamiczny – taki, na którym wpisy pojawiają się przynajmniej raz dziennie[14];
  • flog – blog osobisty, którego autor jest opłacany przez przedsiębiorstwo; jego celem jest ukryta reklama produktów;
  • roblog – treść jest dobierana bez ingerencji człowieka;
    • spam blog (splog) – ma na celu manipulowanie wynikami wyszukań wyszukiwarek internetowych.

Ze względu na cel pisania wyróżniamy blogi[15]:

  • osobiste – przypominają dzienniki intymne;
  • blogi relacyjne – to odmiana blogów osobistych – głównym celem jest podtrzymywanie kontaktów towarzyskich;
  • zawodowe – np. naukowe lub dziennikarskie, zakładane po to, aby zbudować wizerunek i wiarygodność poprzez prezentację dotychczasowego dorobku autora;
  • opisujące świat – autorzy wyrażają w nich swoje opinie na różne tematy, dzielą się z odbiorcami swoimi zainteresowaniami;
  • blogi podróżnicze – opisujące miejsca, atrakcje turystyczne i sposoby na podróżowanie;
  • blogi reklamowe – (fake blogs) blogi reklamowe, ich inicjatorami są firmy;
  • splogi – treści blogów, które są automatycznie wypełniane przez maszyny spamujące.

Funkcje blogów

W artykule „Blog jako dokument osobisty – specyfika dziennika prowadzonego w Internecie” Marta Olcoń na podstawie analizy wypowiedzi blogerów wyróżniła kilka najważniejszych powodów prowadzenia bloga[16]. Daje on bowiem możliwość:

  • ekspresji – forma bloga stwarza okazję do wyrażenia siebie, subiektywnej wizji świata, w której manifestuje się osobowość i oryginalność autora. Blog realizuje zatem potrzebę bycia dostrzeżonym, a nawet podziwianym. To też narzędzie wywierania wpływu dzięki istnieniu społeczności sieci;
  • autopromocji – pisanie dziennika w przestrzeni wirtualnej oferuje możliwość wykreowania i wypromowania alternatywnego „ja”
  • zaspokajania przyjemności – zarówno czytanie, jak i pisanie bloga to forma rozrywki, sposób spędzania czasu wolnego, dostarczanie codziennej porcji przyjemności;
  • zaspokajania potrzeby więzi, towarzyskości – blog pozwala uciec przed samotnością, umożliwia nie tylko ekspresję siebie, ale także nawiązanie interesujących kontaktów towarzyskich. Blog przeistacza się w ten sposób w forum dyskusyjne;
  • spełnienia potrzeb emocjonalnych – wyładowania swoich emocji, poczucia wolności słowa i swobody wypowiedzi.

Artykuły o blogach w Wikipedii:

Artykuły o blogerach w Wikipedii:

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Leksykon terminów medialnych: A-L, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2024, s. 88–89, ISBN 978-83-8180-650-3.
  2. ↑ A. Gumkowska, M. Maryl, P.Toczyski, Blog...to blog. Blogi oczyma blogerów. Raport z badania jakościowego zrealizowanego przez Instytut Badań Literackich PAN i Gazeta.pl.
  3. ↑ M. Nichani, V. Rajamanickam. Grassroots KM Through Blogging. „Elearningpost”, 2001-05-14. 
  4. ↑ a b c Marek Jeleśniański, Definicja i rodzaje blogów – eredaktor.pl.
  5. ↑ C. Doctorow, R. Dornfest, J. S. Johnson, S. Powers, B. Trott, M. G. Trott. Tłum. P. Kresak. Blogging. Przewodnik. Warszawa 2003.
  6. ↑ A. Wilińska, M. Zelek, Blog w świetle polskiego PrPras, http://www.edukacjaprawnicza.pl/blog-w-swietle-polskiego-prpras/.
  7. ↑ L. Olszański, Media i dziennikarstwo internetowe. Warszawa 2012.
  8. ↑ A. Wilińska, M. Zelek, Blog w świetle polskiego PrPras, http://www.edukacjaprawnicza.pl/blog-w-swietle-polskiego-prpras/.
  9. ↑ S. Cisek, Weblogi (blogi) – nowe narzędzie komunikacji w nauce, https://www.researchgate.net/publication/260219980_Weblogi_blogi_-_nowe_narzedzie_komunikacji_w_nauce.
  10. ↑ Leszek Olszański. Dziennikarstwo internetowe. Warszawa 2006. Strona 47.
  11. ↑ Marek Jeleśniański, Rejestrować stronę w sądzie, czy nie? – eredaktor.pl.
  12. ↑ Leszek Olszański. Dziennikarstwo internetowe. Warszawa 2006. Strony 36-50.
  13. ↑ Paweł Rogaliński: Model polityka popularnego w państwach anglosaskich. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2023, s. 250. ISBN 978-83-233-5161-0.
  14. ↑ A. Szczepan-Wojnarska A. Sylwiczny i intymistyczny charakter blogów, Dytman-Stasieńko A., Stasieńko J. (red.). Język @ multimedia. Wrocław 2005. Strona 71.
  15. ↑ M. Maryl, K. Niewidadomski, M. Kidawa, Teksty elektroniczne w działaniu: typologia gatunków blogowych.
  16. ↑ Marta Olcoń, Blog jako dokument osobisty – specyfika dziennika prowadzonego w Internecie.